Náttúrufræðingurinn

Árgangur

Náttúrufræðingurinn - 1973, Síða 118

Náttúrufræðingurinn - 1973, Síða 118
106 N ÁTTÚ RIJ FRÆÐI NGURINN í mjög kísilsnauðum vötnum (Jewell 1938). Á svo norðlægum slóðum sem íslandi getur hitastigið staðið tegundinni fyrir þrifum. Athyglis- vert er, að sambýlið við Skútustaði óx ekki fyrr en í júlíbyrjun úr æxli- knappi sínum, en aftur á móti gerist þetta í apríl í Þýzkalandi (Amdt 1928), og vitað er, að jafnvel þar ber minna á þcssum svampi í köldum sumrum. Hæðarmetið í Suður-Noregi er í 1175 m y. s. og er júlíhitinn þar sennilega svipaður og í Mývatni. Æxliknapparnir myndast á haustin innan í svampinum úr ósérhæfð- um tvíkjarna frumum. Um þessar frumur lykst skum úr spongíni og svampnálum. Þessi æxliknappamyndun er fyrst og fremst aðlögun að umhverfinu til að tryggja að tegundin tóri af veturinn. Æxliknapparnir eru mjög harðgerir, þeir þola langvarandi þurrka, og þeir þola frost a.m.k. í tvo mánuði, án þess að missa spírunarhæfnina. Þegar líður að hausti, deyr svampurinn, en grindin verður eftir. Með hækkandi hita að vori spírar æxliknappurinn og fyllir grindina á ný og myndar nýtt sambýli. Gögn frá Mývatni gætu bent til þess, að í þessu loftslagi sé svampurinn í dvala mikinn hluta ársins. B 1 ó ð s u g a n Theromyzon maculosum (Rathke) Hér á landi hafa fundizt tvær tegundir af blóðsuguættkvíslinni Theromyzon, en blóðsugur þessar lifa á blóði anda og annarra vatna- og vaðfugla (Bmun 1938). Tegundirnar eru T. tessulata (O. F. Miill- er), sem finnst mjög víða og T. garjarvi (Livanow), sem er miklu fá- gætari, og er þekkt frá Grænlandi, Islandi og Baikalvatni í Síberíu. Árið 1969 fundust báðar tegundimar mjög víða við Mývatn, einkum við Skútustaði, í Helgavogi og í Kálfstjörn, en T. garjarvi fannst einnig í næringarsnauðum mýrarpollum. Af T. maculosum fannst aðeins eitt ointak. Var það 8. 5. 1969 á hraunhellu við fjöruborðið í Kálfstjörn. Andablóðsugur em flatar, breiðleitar og mjúkar viðkomu. Augu era átta í tveim samhliða röðum. Líffæraskipan hefur verið lýst mjög ýtar- lega af Hotz (1938). Fullvaxin eintök af T. maculosum eru auðþekkjan- leg á litnum. Þau eru dökkbrún að lit, alsett ljósrauðum blettum á bak- inu, sérstaklega á aftari hring hvers liðs, og auk þess á hliðum aftara hrings hvers liðs. Neðri hliðin og báðar sogskálarnar eru gulflekkóttar. Orsmáar skyntotur liggja í sex röðum eftir bakinu. Þær yztu á ytri hliðarmiðlínunni. Dýr þessi eru tvíkynja (hermafrodit). Getnaðarlim- I
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132
Síða 133
Síða 134
Síða 135
Síða 136
Síða 137
Síða 138

x

Náttúrufræðingurinn

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.