Tímarit íslenzkra samvinnufélaga - 01.03.1916, Síða 46

40
Næstu stigin eru þá: að innleiða almenna samábyrgð-
artilfinning og stofna ýmis konar samlagsfyrirtœki (starfa
»solidariskt« og »cooperativt«).
Til hins fyrra heyrir það, fyrst og fremst, að samá-
byrgðartilfinningin sje dróttnandi lögmál í vitund og
verkum fjelagsmanna sjálfra í eigin fjelagsmálum, og svo
hitt jafnhliða, að láta eigi sitja við það að kveina og
kvarta með hendur í skauti, heldur þvert á móti festa
sjónir á því, að þjóðfjelagsleg samábyrgð hvílir á öllum
stjettum og hverjum einstökum manni, undantekningar-
laust, sú ábyrgð, að beita í því efni kröptum sínum, og
það á sem rjettlátastan hátt.
í þessum tilgangi eiga fjelögin að leitast við að koma
sínum hæfustu mönnum að þátttöku í almennum mál-
um, bæði í smærri og stærri verkahring, ekki að eins til
að verja rjettindi sín, heldur engu síður til hins að taka
sinn þátt i ábyrgðinni á meðferð almennra málefna, og
efla rjettan skilning á þörfum sinna stjetta og á þann
hátt fá framgengt þeim opinberu umbótaráðum, sem bezt
við eiga. í þess konar opinberu samstarfi getur stjetta-
rígurinn minnkað, skyldur og rjettindi haldizt í hendur,
gagnvart öllum stjettum, betur en ella, og verkamaður-
inn notið sín.
Sá mzgmkraptur, sem heldur mannlífinu við, og veitir
því unað og fegurð, liggur í vinnunni, og þar getur
líka valdið verið, ef rjett er að farið. Öll samandregin
auðsöfn heimsins gætu ekki megnað að taka saumnál
upp af gólfinu og leggja hana á borðið, án aðstoðar
mannshandarinnar eða mannlegrar vinnu, og svo er um
hvað annað, þó stærra sje.
Látlaus og vaxandi viðleitni jafnaðarmanna og verka-
manna erlendis, nú á dögum, hnígur því, samkvæmt
framan sögðu, að því ráði að koma sínum mönnum á
framfæri í þátttöku opinberra málefna.
í nánu sambandi við samábyrgðartilfinninguna og satn-
hliða henni er svo hið verklega samstarf alþýðunnar,