Tímarit íslenzkra samvinnufélaga - 01.03.1922, Blaðsíða 38

32 Timarit íslenskra samvinnufélaga.
A síðasta áratugnum hefir þekkingu á bókmentunum
hnignað hér á landi. Sumstaðar lesa menn lítið eða ekk-
crt, nema eitthvað af dagblöðunum eða skáldsagnarusl.
Skólarnir hafa ekki neitt verulega bætt úr þessu. Pjöldi
manna af fullorðnum og sæmilega gefnum Islendingum
hafa hvorki lesið fornsögurnar eða úrvaldshöfunda seinni
alda sér til nokkurs gagns. Málið, smekkurinn og ýmis-
legt af þeim eiginleikum Islendinga, sem mest iiafa verið
þjóðinni til sóma, er i hættu af 'því að bókmentaáhrifanna
gætir miklu minna en var áður í lífi þjóðarinnar.
önnur deildin, eða einsvetrardeildin í samvinnuskól-
anum verður miðuð við þessar mismunandi þarfir. I fyrsta
lagi við það, að sumt fólk nær meiri félagsmálaþroska af
því að stunda bókmentafræði, heldur en sjálfar félags-
málafræðigreinarnar. i öðru lagi af því að þjóðinni stafar
hætta af að vanrækja bókmentir sínar. I þriðja lagi af
því að skóhmum hefir yfirleitt mistekist að opna bók-
mentaheiminn fyrir nemendum sínum, þó að þeir hafi
ætlað að vinna þeim gagn. Er það að kenna misheppi-
legum aðferðum.
Marga íslenska unglinga, ekki síst konur, langar til
að dvelja í Reykjavík einn vetur til að nema eitthvað
og sjá um leið eitthvert brot af þeim stóra heimi borg-
anna. Peður og mæður kljúfa þá þrítugan hamarinn til
að láta þetta eftir börnum sínum. Árangurinn er oft lítill,
nema að liafa séð höfuðstaðinn. Það er líka venjulega
annað tilefnið, en heldur ekki nema annað. Vetrarvinnan
fer til lítils að því leyti, sem þekkingar er leitað. Ilefir
vantað skilyrði til að láta þetta fólk, sem er að leita að
þroskanum og viðfangsefnunum fá þraut að leysa sem var
við þess hæfi.
Með eins vetrar deildinni gerir samvinnuskólinn dá-
litla tilraun til að bæta úr þessu. Þangað geta komið
þroskaðir unglingar, eða fullorðnir menn, og fengið eins
vetrar skólagöngu, einskonar stutt gagnfræða- eða kvenna-
skólanám, að því er snertir íslenska málfræði, dönsku og