Fálkinn - 07.12.1960, Blaðsíða 45

upp, kom Mexicani að bílnum. Af fatn-
aði hans og framferði mátti sjá, að þetta
var maður af „gente razon“ — mennt-
aður maður. Hann kom til að spyrja
hvort langt mundi verða þangað til
bíllinn kæmi aftur. Hann ætlaði líka
til Tlaxcala, en við höfðum orðið fyrri
til að ná í bílinn. Við buðum honum
að verða samferða, og þáði hann það
og þakkaði mjög vel fyrir.
Manuel Cabrera hét samferðamaður-
inn, og það kom á daginn, að hann
var virtur og vel efnaður kaupmaður í
Tlaxcala. Hann fullvissaði okkur um
að hann væri hrærður og stoltur yfir
því, að við, framandi fólkið, skyldum
hafa kosið að halda jólin í Tlaxcana.
Áður en þangað kom, vorum við orð-
in svo góðir vinir Manuels Cabrera, að
hann bauð okkur á posada, sem átti
að halda heima hjá honum um kvöld-
ið, svo að við gætum séð, hvernig Mexi-
canar tækju á móti jólunum.
Gistihúsið stóð við torgið — plaza —
og græn, skuggasæl tré fyrir framan
það. Tvær fullorðnar systur, sem áttu
það, tóku á móti okkur, svartklæddar
og virðulegar, og vísuðu okkur á her-
bergin, þrjú herbergi með kölkuðum
veggjum, og tvö rúm í hverju. Við gát-
um sjálf ráðið hvaða rúm við völdum.
„Hvert rúm vinnur fyrir sínum peso!“
sagði önnur systirin, svo að það stóð
á sama hvort það var notað eða ekki.
Undir eins og við höfðum skilað vist-
unum og talað um jólamatinn við þær,
fórum við heim til Manuel Cabrera.
Hann bjó í fallegu, tvílyftu húsi við
Plaza, fáein skref frá gistihúsinu. Við
höfðum lofað að koma klukkan 5, en
þó að við værum dálítið á eftir tíman-
um, urðum við fyrstu gestirnir. Cab-
rera og kona hans og tvær fallegar,
stálpaðar dætur, tóku hjartanlega á
móti okkur. Skömmu síðar komst upp
hvers vegna við urðum fyrst til að
koma: Það átti nefnilega að taka á móti
hinum gestunum með alveg sérstöku
móti.
Það er siðurinn, að níu fjölskyldur
slái sér saman, og síðustu níu dagana
fyrir jól halda þær posada heima hjá
sér til skiptis. Þessi posada var sú síð-
asta. Posada þýðir eiginlega krá eða
herbergiskompa og á að tákna staðinn,
sem Jósef og María leituðu til nóttina
sælu í Betlehem, þegar Jesús fæddist.
Við höfðum rabbað við Cabrerafólkið
í kortér, þegar við heyrðum umgang
og mannamál utan úr patio, forgarðin-
um, sem var alsettur blómum og trjám
og var innibyrgður milli fjögurra hús-
álmanna, en flest herbergin vissu út
að þessum garði. Nú var drepið á dyr
og biðjandi rödd grátbændi um húsa-
skjól. Svaraði þá önnur Cabreradóttir-
in, að ekkera autt pláss væri til í hús-
inu. Þetta sama endurtók sig við allar
dyrnar í húsinu.
Þetta voru Jósef og María, sem báðu
árangurslaust um húsaskjól. Við síðustu
dyrnar söng Jósef beiðni sína og sagði,
að það væri drottning himnaríkis, sem
væri að biðja um húsaskjól, því að hún
ætti að ala son Guðs. Svo þagnaði rödd
Jósefs, en samkliður margar barnaradda
heyrðist utan úr myrkrinu — það voru
herskarar englanna. Dyrnar opnuðust
og Jósef og María og öll gestahersingin
kom inn og var tekið með kossum og
faðmlögum. Nú skipaði fólkið sér kring-
um langborðin, sem voru kúfuð af alls-
konar kökum, konfekti og allskonar sæt-
indum, en indíánastúlkurnar á heimil-
inu báru fram kaffi, vín og franska
líkjöra. Svo kom það, sem mestan fögn-
uð vakti hjá börnunum: pinetan var
borin inn og hengd upp í stærstu stof-
unni. Þetta var geysistór hindberjarauð-
ur fíll með tennur og stór eyru, og í
vömbinni á honum var leirkrús með
allskonar góðgæti.
Börnin dönsuðu hringdans kringum
pinata, en fullorðna fólkið í öðrum hring
fyrir utan þau. Nú var bundið fyrir
augun á litlum strák og honum feng-
inn stafur í hönd, og nú réðst hann á
fílinn. Eftir þrjú—fjögur vindhögg hitti
hann og leirkrukkan brotnaði og alls-
konar brjóstsykur, súkkulaði, hnetur,
sykurstengur og allskonar leikföng valt
út á gólfið. Börnin réðust hamslaus á
fenginn, með svo mikilli háreysti, að
ekki heyrðust orðaskil í stofunni.
Þegar þessum látum slotaði, var
skemmtuninni haldið áfram með söng
og dansi, barnaleikjum og ýmsu gamni
fyrir smáa og stóra, unz sezt var að
borðhaldi.
En nú urðum við að kveðja til þess
að láta ekki standa á okkar eigin jóia-
mat, sem beið á gistihúsinu.
Það leið ekki á löngu þangað til við
— svo var kristþyrni, mistiltein, jóla-
sveini ameríkudömunnar og öðru jóla-
gamni fyrir að þakka — höfðum gert
vistlega jólastofu úr einu hvítkalkaða
herberginu okkar.
Þegar kalkúninn var borinn inn og
hlýr gulleitur bjarminn frá öllum jóla-
kertunum fyllti stofuna og lýsti upp
veizluborðið með öllum krásunum og
belgmiklum Chiantiflöskum, fundum
við norðurbúarnir fimm, sem tilviljun-
in hafði sameinað þarna undir sól Mexi-
co, að nú vorum við einmitt komin í
jólaskap.
Tíminn líður fljótt, án þess að við tök-
um eftir, þangað til dimmir málmtónar
kirkjuklukknanna í Tlaxcale tilkynna,
að nú sé miðnæturstundin að nálgast.
San Fransisco-kirkjan í Taxcala er elzta
kirkjan í Ameríku og þar var gleði-
boðskapur kristninnar fyrst boðaður
hinum nýja heimi. Kirkjan var byggð
úr steini úr gömlu heiðnu musteri; stein-
mynd af hrottalegum herguði er múr-
uð inn í undirstöðu kirkjunnar, sem
tákn sigurs kristnidómsins yfir heiðn-
um goðum.
Við fyllum hóp þann úr húsum og
hreysum, sem safnast saman undir hárri
kirkjuhvelfingunni þessa miðnætur-
stund. Þarna eru efnaðir Tlaxcalaborg-
arar með fólk sitt í hátíðabúningi og

fátækir Indíánar úr nágrannaþorpunum
með kynstur af krökkum, sem gægjast
forvitin fram milli pilsanna á mæðrum
sínum. Allra augu mæna upp að blóm-
skrýddu forhenginu, sem hylur höfuð-
altarið og á að tákna fjárhúsið, sem
Jesúbarnið fæddist í.
Á sama augnabliki, sem klukkan slær
tólf, byrja allar klukkur að hringja;
forhengið er dregið til hliðar, altarið
er í gullnum ljóma hundraða af kertum,
og þar liggur Jesúbarnið í jötu og uxar,
hirðar og svífandi englar í kring og blik-
andi jólastjarna hátt uppi.
Presturinn gengur fyrir altarið í gull-
bryddum hökli. Hann lyftir „nino santo“
— Jesúbarninu — upp úr jötunni og
fagnaðarsöngur fyllir kirkjuna og all-
ir krjúpa á kné, en presturinn ber barn-
ið fram endilanga kirkjuna, svo að all-
ir geti séð að jólaboðskapurinn hafi
rætzt.
Indíánabörnin stara hrifin stórum,
svörtum augum á bleikrautt amerískt
plast-barnið með bláu augun og gula
hárið, sem á að tákna „nino santo“.
Þegar presturinn kemur aftur upp að
altarinu sézt hann hjá tómri jötunni
með barnið í fanginu. Löng röð af börn-
um fer nú af stað inn eftir kirkjugólf-
inu. Mörg þeirra eru í dragsíðum káp-
um og hafa blómskreytta smalastafi eða
reyrflautur í hendinni. Það eru hirð-
arnir, sem eiga að færa Jesúbarninu
gjafir.
Þau staðnæmast hvert eftir annað við
altarið, þylja vers eða hafa yfir ritning-
argrein, sum tafsandi og feimin, önnur
hátt og skýrt svo að heyrist um alla
kirkjuna, og afhenda svo prestinum
gjafirnar. Flest koma þau með lifandi
fé, svo sem dúfur, hænsni, endur, gæsir,
kalkúna, smágrísi, geitakiðlinga eða
lömb, prýdd blómum og silkiböndum.
Presturinn tekur alvarlegur móti gjöf-
unum fyrir hönd Jesúbarnsins og af-
hendir þær meðhjálparanum, digrum og
feitum presti, sem líkist meir matglöð-
um kokk en herrans þjóni; kringluand-
litið á honum ljómar af ánægju í hvert
sinn sem hann ber feita önd eða gæs í
skrúðhúsið, sem smám saman breytist
í dýragarð, kliðandi af fuglakvaki, jarmi
og snörli.
Eftir að síðustu börnin hafa afhent
gjafirnar og starað lengi á „nino santo“,
stendur presturinn upp og byrjar mess-
una, sem lýkur með því að hann bless-
ar söfnuðinn.
Hinir mörgu Mexicanar og Indíánar,
sem hafa fyllt kirkjuna, kveikja nú á
löngum og mjóum vaxkertum, sem þeir
hafa haft með sér, takast í hendur, svo
að þeir mynda samfellda keðju, og
ganga syngjandi inn í kór og fram hjá
altarinu og jötunni og til baka út að
dyrum. Indíánarnir kringum okkur, sem
hafa tekið eftir að við erum aðskota-
dýr, sem ekki .kunnum jólasiði þeirra
og höfum ekkert kerti haft með okkur,
rétta okkur logandi kerti og brosa til
okkar og draga okkur inn í keðjuna.
Með lítinn, alvarlegan og hrifinn „fjár-
FÁLKINN 45