Fálkinn - 16.10.1963, Blaðsíða 34
HVERNIG ER HÆGT
AÐ HREINSA GÚLFIN
KVENÞJODIN
Ritstjóri: Kristjana Steingrímsdóttir,
húsmæðrakennari.
Notið sterk, traust og þægileg áhöld við
hiuar daglegu hreingemingar.
Þótt það hafi farið mjög í vöxt að
teppaleggja út í hvert horn, munu þó
á flestum heimilum vera mörg gólfin,
sem þarf að þvo eða bóna eða halda
við með lakki.
Mikla þýðingu hefur að hafa góð og
hentug áhöld til að vinna með, einnig
er það mikilvægt að reyna að koma í
veg fyrir að óhreinindi berist inn á gólf-
in, stéttir utan húss eru til nokkurs
gagns, góðar mottur á tröppum eða
anddyrum eru einnig ómissandi. Þá er
það góður siður að heimilisfólkið skipti
um skó, þegar það kemur að utan. Er
því hentugt að hafa hillu eða grind
nálægt ytri dyrum fyrir inniskó fjöl-
skyldunnar.
Hætta er á að gólfin slitni, þar sem
mest er gengið. t. d. við vinnustaði í
eldhúsi. Hlífa má þessum stöðum með
lausum mottum eða renningum. En
nauðsynlegt er að fyrirbyggja að slíkar
mottur renni með því að líma undir
þær stamar ræmur t. d. svampgúmmí.
Þær kröfur eru gerðar til gólfa, að
þau séu sterk, auðhreinsuð, einföld og
ódýr í viðhaldi. Einnig þarf að vera
þægilegt að ganga á þeim, jafnframt
því sem þau eru hljóð- og hitaeinangruð.
Ekki er enn til neitt það efni, sem upp-
fyllir allar þessar kröfur, svo velja þarf
mismunandi efni á hin ýmsu gólf íbúð-
arinnar, t. d. þarf baðherbergisgólfið að
þola vatn og eldhúsgólfið að vera auð-
hreinsað og þægilegt að standa og
ganga á.
Nú skal getið helztu tegunda gólfa
og getið um meðferð þeirra:
Linoleumdúkur er búinn til úr kork-
og viðarmylsnu, sem blandað er í linolíu
ogharpiks. Blöndu þessari er síðan
smurt á striga, pressað og þurrkað.
Þvoið aldrei linoliumdúk úr sulfosápu,
hún étur linolíuna úr dúknum. Berið
aldrei fernisolíu á linolíudúk, hafi það
verið gert einu sinni, þarf að gera það
alltaf. Þó efni sem fjarlægja fernis, eyði-
leggi Iinoleudúk. Það eykur hins vegar
slitþol dúksins að bera á hann bón,
sem inniheldur terpentínu (fast eða
fljótandi). Notið ætíð lítið magn af bóni,
svo gólfið verði ekki óhóflega gljáandi
og hált. Daglega er nóg að ryksjúga
gólfið eða strjúka það með harðundn-
um klút. Bletti, t. d. ávaxta og ryð-
bletti, sem ekki nást af með bóni, verð-
ur að nudda með fínum sandpappír eða
stálull og bóna síðan vel yfir á eftir.
Við árlega hreingerningu, má ná upp
gömlu bóni með stálull og terpentínu
eða með upplausn af 1 dl sóda, 4 dl
sápuspóna og 1 dl. terpentínu, þeytt
vel út í vatnsfötu. Munið að terpentína
er mjög eldfim. ,
Vinyldúk nægir venjulega að þvo með
volgu vatni eða vægu sápuvatni við og
við. Blettum má ná burt með terpen-
tínu og fínni stálull eða fljótandi bóni,
en varizt að setja á hann acetone, þynn-
ir eða spritt. Tilgangslaust er að bóna
eða olíubera vinyldúk, hann er svo
samfelldur, að hann dregur ekkert í
sig, svo allt bón þurrkast burt.
Gúmmídúkur er mjög mjúkur og ein-
angrandi, sterkur og auðhreinsaður.
Hann á bara að þvo úr vægu sápuvatni
(ekki sulfó). Bera má á það fljótandi
sjálfgljáandi bón (ekki fast bón eða
terpentínubón), sem ekki skemmir gólf-
ið, en myndar á það hlífðarhúð. Hægt
er að fá sérstakt bón, sem ætlað er
gúmmídúk, einnig gúmmísápu. Ef fita
eða sódi fer niður á gúmmígólf, þarf
að þerra það fljótt upp, annars skemm-
ist það.
Parketgólf má aldrei þvo, þá er hætta
á að það dökkni (einkum eikarparket)
og verpist. Oftast eru parketgólf lökkuð
með þar til gerðu lakki. Gæta þarf vel
að því, hvort lakkhúðin slitnar og bæta
úr því með nýrri lakkhúð, áður en
það gamla er gatslitið. Til hlífðar má
einnig bóna gólfið með ljósu bóni
og er þá fast bón betra en fljótandi.
Berið lítið bón á gólfið, og ekki þarf
að endurtaka það, fyrr en gamla húðin
er slitin burt.
Strjúkið gólfið daglega með harð-
undnum klút. Strjúkið ætíð eins og
liggur i viðnum. Til að hreinsa gamalt
bón úr parketgólfi má nota sömu aðferð
og upplausn og við linoleumdúk.
Korkgólf er auðvelt að hirða séu þau
olíuborin í upphafi með linolíu og þegar
hún hefur þornað vel á að fara með
það eins og parketgólf og lakka 1—2
yfirferðir til verndar sliti og vætu.
Síðan nægir að þurrka yfir þau dag-
lega úr volgu vatni eða vægu sápuvatni
af og til.
Terrassogólf eru venjulega höfð í
baðherbergjum og þvottahúsum. Þau á
að þvo og síðan má bóna þau lítillega,
þegar þau eru vel þurr. Þau ættu ekki
að verða svo hál af því, hrinda bara
betur frá sér vatni og mynstrið kemur
betur fram í þeim. Sýrur mega alls
ekki koma á terrassó (er t. d. í W. C.
hreinsiefnum) en það er búið til úr
marmarabitum, sem lagðir eru í kalk-
massa, en sýra eyðileggur hvorutveggja.
Blettum má ná burt með ofurlitlu
ræstidufti eða fínni stálull og bóna svo
yfir blettinn á eftir.
34
FÁLKINN