Fálkinn - 14.12.1964, Blaðsíða 35

Svava undirbýr fund í stúku sinni, MÖRK, sem nú hefur starfaS um
13 ára skeiS hér f Reykjavík.
spekilegum þönkum, og þegar hann ræSir við menn, vill talið fljótt
berast aS guSspekinni og sjónarmiðum hennar í máli hverju.
Sannleikurinn er
ávallt fagur.
„Hvenær og hvernig vaknaði þessi gífurlegi áhugi þinn á guð-
spekinni, Gretar?“
„Það var heima í föðurgarði, þegar ég var mjög ungur, rétt
kominn yfir fermingu. Faðir minn var prestur í Fellsmúla og átti
stórt bókasafn, sem ég grúskaði oft í. Dag einn stend ég uppi á stól
og ætla að ná í bók ofan úr hárri hillu, þegar lítið kver dettur allt
í einu á gólfið. Ég tek það upp, titillinn vekur forvitni mína — ,UM
GUÐSPEKI*. Nú, það er ekki að orðlengja, að ég byrja að lesa,
gleypi þetta í mig, og svo sjálfsagðar og eðlilegar þóttu mér höfuð-
kenningar guðspekinnar strax við fyrstu kynni, að það lá við, að
ég reiddist sjálfum mér að hafa aldrei hugsað út í þær fyrr. Lögmál
ALSTRÆIMA GYÐJAIM
*
Oftur til guðspekinnar
eftir Gretar Fells.
Heill sé þér, austræna gyðjan min góð.
Gaman er með þér að lifa.
Þú hefur lífefnum lætt i mitt blóð, —
leitt mig til heilsu og þrifa.
Þú hefur kennt mér að guðseðlið glæst
glæða má stundarheimsvistin, —
helzt þó ef fá þar sem hollvinir mætzt
heimspekin, trúin og listin.
Þín orðabók reynist mér innihaldsdrjúg,
og öll hennar margbreytni og greining
tengist i vitund, sem vaktir þú,
og verður að dýrðlegri eining.
Þú hug minum lyftir og hjartans þrá,
og hafi ég orðið að manni,
helzt ber mér þakkirnar þér að tjá,
því þú hefur leyst mig úr banni
villu og slysa, og verið. min róg, —
vigt mér hin jarðnesku gæði.
ííefði mig vantað þitt vegaljós,
veit ég ei hvar ég stæði.
En þó að minn himinn sé heiður og blár,
ég harma það, austræna gyðja,
að enn er ég fátækur, enn er ég smár,
og enn hef ég margs að biðja.
Skortir mig andríki og skilningsflug.
Skáldvængi þrái ég létta.
Gefðu mér opinn en gagnrýninn hug, —
glöggskyggni á hið rétta.
Lýsi mér birtan, sem ljómar um Krist.
Leið mig til vizkunnar brunna.
Gerðu mig fullnuma i listanna list:
Lífinu að þjóna og unna.
Musterisgyðja, ég markinu næ,
magnirðu kraftana velka.
Láttu þinn ilmríka austanblæ
um aðdáanda þinn leika.
EKINNAR
orsaka og afleiðinga, endurfæðingarkenningin, framþróunarlögmálið,
eining alls lífs — mér fannst sem tilveran stækkaði, en jafnframt
mynduðu kenningarnar eina rökrétta heild, og sú heildarmynd er enn
í mínum augum fullkomnasta skýring, sem ég hef rekizt á varðandi
gátur lífs og dauða. Hitt er annað mál, að takmarkaður mannshugi
getur auðvitað ekki skilið nema brot af sánnleikanum og opinberun
hinna æðstu sanninda hlýtur að vaxa stig af stigi eins og annað í
framþróuninni. Ég er alltaf reiðubúinn að varpa fyrir borð gömlum
kenningum, ef nýjar og betri skýringar koma fram, og ég hef smíðað
mér litla þversögn sem eins konar trúarjátningu: ,Sannleikurinn er
ávallt fagur, hversu ljótur sem hann kann að vera‘.“
„Hvernig leiztu á kristindóminn í æsku?“
„Ja, ég skal játa, að ég gat aldrei aðhyllzt sumar kenningar
hans, t. d. friðþægingarkenninguna, sem inér fannst bæði ranglát og
órökvís, enda stangast hún á við annað í Biblíunni, svo sem ,af verk-
um sínum munu þeir dæmdir verða' og ,svo sem maðurinn sáir, svo
mun hann og uppskera'. Mér fannst kirkjan eiginlega taka Krist frá
Framhald á bls. 70
Svava og Gretar Fells á yngri árum.
FALKINN
35