Ljósberinn - 01.07.1942, Blaðsíða 22
106
LJÖSBE'RINN
r
dunduðu og rjáluðu nokkrir hvítklæddir
menn við vélarnar. Peir voru með Jang-
nefjaðar olíukönnur, sem litu út eins og
hreinasta rauðaguU. Það var ekkert, sem
minnti á hið hræðilega víti fyrir neðan,
en sterk sprenging hefði skyndilega get-
að breytt þessu cillu í ríístarhaug.
Þeir gengu nú fram hjá rafmagnsvél-
unum, sem rumdu stórkarlalega og konui
inn í ketilhusið, en .það var eins hátt og
ijreitt eins og kirkja. Þeir gengu fram
hjá löngum röðum af innmúruðum gufu-
kötlum með mörgum handföngum, þrýsti-
mælum og óhemju flækjum af leyndar-
dómsfullum leiðslum.
Litlu loftopin á eldstæðunum geisi.uðu
eins og' hvítglóandi augu. Mörg þúsund
hestöfl voru beizluð og bundin í þessum
óhemju húsakosti, og þó var þarna svo
liljótt að heyra mátti snarkið í glóðinni,
sem sáldraðist niður um málmgrindiirnar
ofan í öskuna.
Það var margt, sem vakti athygii And-
tésar á ferðalagi þessu. Oft langaði hann
tii að nema staðar og athuga eitt og ann-
að nánar, en hann vildi ekki tefja ieið-
sögumanninn, setn var orðinn ölln þessu
svo vanur, að hann tók ekki eftir neinu
sérstaklega.
Þeg'ar þeir höfðu skoðað hinar voldugu
* dælur, sagði Toj'sin:
»Nú getur þú komið með mér og séð,
hvernig farið er að því.áð komast niður
í námuna«.
Þeir héldu nú til þess Hussins, sem fyrst
hafði vakið athygli Andrésar. Þetta hús
v;ir einna líkast pakkhúsi, eða feikna
stórum skúr. opnuin í annan endann. Frá
mjóum gangsvöium hátt uppi heyrðist
ákafur kliður af röcldum niðri í djúpinu,
þar sem mesti sægur af verkakonum var
að starfi. Hann sá margar iðriar hendur,
sem hreinsuðu kolin frá plötugrjótinu, sem
hélt áfram að renna niður rennurnar, en
kolunum hreinsuðu var bell I brautar-
vagnana, sem voru í botninum á hygg-
íngunnic.
»Nú skaltu fá að sjá lyftuvélarnar«,
sagði Torsin og gekk á undan Andrési
niður brattan stiga, sem var við hinn end-
ann á flokkunarsalnum. ,
Andrés stóð nu í fyrsta skifti við hlið- |
ið á hinum leyndardómsfuUu undirheim-
um,' sem hann hafði afmálað í huga sér-
jneð hinum ægilegustu litum. Hann var
þarna í óskaplegu ginnungagapi, sem náði
um alla bygginguna, en var hólfað sund-
ur í margar hæðir með gangsvölum og
stigum. Minnti þetta allt á innviðina i
stórum turni.
Hann hrökk aftur við, þegar hann sá
stóra, ferhyrnda opið í lyftu-gjánni. I
gegnum þetta op var námumönnunum
skutlað til og frá á vinnustöðvar þeirra.
Það var líka í gegnurn þetta heljar-op aö
kolin frá undirheimum voru flutt upp í
dagsljósið.
Svörgulsleg og sterkleg járnbjálkagrind
náði ofan frá mæni niður í þetta ginn-
ungagap, og frá hirium tröllauknu spólu-
véium uppi undir þaki lágu niður gildir
og sterklegir vírstrengir. Hann gat greint
fyrirferð bjálkanna og strengjanna niðrí
í djúpinu, þangað til það hvarf niðri í
myrkrinu, eins og það hcfði rærið sagaö
í sundur. Andrés stóð þarna alveg frá sér
numinn og hljóður við handriðið umhverf-
is hyldýpið.
»Það er drjúgur spölur niður í botn«,
mælti Torsin, »661 metri niður á neðstu
svalirnar, og svo er hrunnurinn þar fyr-
ir neðan«,
»BrunnurinnV«
»Já, vatnsþróin, sem tekur neðanjarðar-
vatnið, sem dælurnar svo soga upp. Hann
er um það bil 10 metra djúpur. I augna-
blikinu eru dælurnar athafnalausar, en i
það verður ekki lengi«.
Þeir gengu út á einar svalirnar, þaðan
sem þeir heyrðu sterk hamarshögg. Þarna
sveif eitthvað, sem líktist afarstóru járn-
búri, yfir undirdjúpunum, og hékk það í
géysidigrum járnvírsstrengjum. Búrinu
var skift í tvær hæðir með lofti, og rimla*