Veðrið - 01.09.1971, Blaðsíða 11

þetta, en hún sýnir þverskurð landslags og loftmassa frá Eldhrauni norðvestur
til Þórisvatns og Þjórsár. A henni sézt, livernig heita loftið heldur áfram að lyftast
upp skilin eftir að hálendinu sleppir, í stað þess að streyma niður hlíðarnar
skjólmegin fjallanna, eins og annars hefði orðið. Vegna þessarar lyftingar lieldur
áfram að rigna í skjólinu, þar sem annars iiefði verið úrkomulaust að kalla.
Svo vill til, að það er fremur auðvelt að gera tölulegt mat á væntanlegri úr-
koniu vindmegin fjalla. Andrúmsloftið heldur í sér takmörkuðu rakamagni,
mestu í hinum lægri loftlögum, sent eru þéttust og hlýjust, en því minna, sem
ofar dregur, þar sem loftið þynnist og kólnar. Þess vegna er hægt að reikna út með
allmikilli nákvæmni, hver sé mesta úrkoma, sem möguleikar eru á, að falli úr
tilteknu, rakamettuðu loftlagi. Síðan verður að reikna eftir staðháttum, hver hin
raunverulega úrkoma mundi verða. Fer þá úrkoman aðallega eftir liæð fjallanna,
sem loftið þarf að lyftast yfir, vatnsmagninu, sem fyrir er í loftinu, og hve hratt
það berst að fjallshlíðinni, eða, með öðrum orðum, liver vindhraðinn er yfir
fjallið. Líkingin, sem notuð er til þessa reiknings lítur þannig út:
VD / Api
R = -------( Wi _ iíi- W2
y \ Ap2
Hér táknar R úrkomuna á athugunarsvæðinu á tímabilinu D, V er vindhrað-
inn talinn langs eftir svæðinu, Wi er miiguleg úrkoma reiknuð vindmegin
svæðisins, en W2 skjólmegin Jiess, Ap 1 er loftþrýstingsbilið (eða liæðarbilið),
sem loftið liefir til að fara inn á svæðið, en Aps sama bil, sem loftið hefir tii að
2. mynd. Þversliurður landslags og loftmassa frá Eldhrauni til Þjórsár.
VEÐRIÐ
47