Vikan - 05.10.1961, Blaðsíða 10

Eðlið segir til sín og kemur í ljós í villtum frumskógadönsum og evrópisk
klæði villa þar enga sýn.
veikinnar auk „köngulóarmanns", er snýst áfram á fjórum fótum biðj-
andi beininga. í litilli fjarlægð frá liinu þægilega, nýtízkulega Ambassa-
dor Hotel í Accra, höfuðborg Ghana, getur að líta á ströndinni fiski-
báta, er búnir hafa verið til úr trjástofnum með því að hola þá innan.
í'-f fyrrverandi brezkum nýlendum, eins og Nígeríu og Ghana getur
M þó utan borganna að líta fleiri merki hinna horfnu liúsbænda
en á fyrri yfirráðasvæðum Frakka. í hinum fyrri frönsku ný-
lendum iíta þorpin yfirleitt nákvæmlega út eins og þau hljóta
að hafa gert, áður en fyrsti Evrópumaðurinn steig fæti á afríska jörð.
í Ghana og Nígeriu eru liúsin yfirleitt með þökum úr ryðguðu tini,
íbúunum til efalausrar ánægju, enda þótt bústaðir þeirra minni af
þeim sökum á skranhauga.
Þessi mismunur er á fleiri sviðum. „Barátta gegn nekt“, sem án
efa á að nokkru leyti rætur að rekja til teprulegra engil-saxneskra
hugmynda, er háð á brezku svæðunum. Engrar slíkrar baráttu gætir
hins vegar á frönsku svæðunum. Er ég ók gegnum tvær fyrrum fransk-
ar nýlendur, Tógóland og Dahómey, leitaði erindi úr hetjukvæði
nokkru af vafasömum uppruna fast á liuga minn. Efni þess er eitt-
hvað á þessa leið: „Séð hef ég brjóst og barm af mismunandi stærð
og sköpulagi, allt frá vonbrigðafidhim uppgötvunum til fagnaðarríkra
furðuverka.“ — Á leið minni var enginn skortur á slíku, enda gerðist
ég að lokum ákafur liðsmaður i „baráttunni gegn nektinni“.
En mismunurinn er samt sem áður augsýnilega fyrst og fremst á
yfirborðinu. Séu tinþökin ekki með talin, eru afrísku þorpin sprottin
beint úr umhverfi sinu og virðast vera hluti þess. Og þótt þúsundir
mílna kunni að vera á milli þeirra, eru þau í augum venjulegs á-
horfanda nauðalík hvert öðru. Að vísu eru sum húsanna hin fall-
egustu, kringlótt líkt og býkúpur, önnur eru ferhyrnd eða aflöng.
Sum eru gerð úr pálmablöðum, önnur úr sefi, bambus eða harðn-
aðri leðju, og er það algengast. Þess háttar mismunur er án efa eftir-
tektarverður og mikilvægur að dómi mannfræðinga, rétt eins og mun-
urinn á hinum stoltu, múhameðsku Fúlönum og hinum herskáu, heiðnu
Matabelum. En að viti venjlegs ferðamanns virðast bæði þjóðirnar
og lífsvenjur þeirra áþekkar, allt frá Senegal til Ródesíu 4000 mílum
sunnar.
Þú sérð þorp til hliðar við veginn, stöðvar bílinn þinn og tekur
fáeinar myndir með einnar mínútu myndavél, þeim óviðjafnanlega
isbrjót. Innan skamms hafa allir þorpsbúar safnazt saman kringum
þig, flissandi og hávaðasamir. Meðal þeirra er næstum alltaf einn, ■—
en lika næstum alltaf aðeins einn, — sem talar ensku eða frönsku
að vissu marki, og hann mun með ánægju gerast leiðsögumaður þinn
um þorpið.
fíúsin eru dreifð út um hvippinn og hvappinn, svo að um greini-
legar götur er tæpast að ræða. Þegar fjölskyldan stækkar, er nýju
herbergi úr þurrkaðri leðju eða sefi einfaldlega bætt við íbúðina. í
nálægð borganna, er ekki ólíklegt, að þú sjáir ýmsa hluti af „evrópsk-
um uppruna, — saumavélar, útvarpstæki, reiðhjól, eða ýmis ódýr hús-
gögn. Sums staðar eru jafnvel gerðar kröfur til vissrar viðhafnar.
hásætisherbergi æðsta höfðingjans í þorpi nokkru á Ghanaströnd
er þannig að finna níu vandvirknislega útskorna stóla handa hinum
lægra settu höfðingjum, hásæti þakið feldum, upjditaðar myndir af
höfðingjanum í félagsskap brezkra landsstjóra og stóra tágakörfu, er
höfðinginn sat í og var borinn í við hátíðleg tækifæri. Karfan er vel
birgð púðum, dagblöðum, vindlingum, og jafnvel voru þar ein skæri.
Framhald á bls. 28
Juri Vaslov.
ÍÞRÓTTIR
Sterkasti maður
í heimi
Nú haldið þið sjálfsagt, að við séum búnir að finna einn,
sem rétti alveg upp Vikuskeifuna, og hann hafi þar með
verið dæmdur sterkasti maður i heimi. Það er nú ekki svo.
Að vísu eru margir búnir að reyna við Vikuskeifuna, sumir
með engum árangri og aðrir með sæmilegum, en enginn
þeirra mun hafa hafa krafta i kögglum á við Juri Vlasov og
nú skulum við kynna hann dálitið nánar fyrir ykkur.
Það hefur alltaf þótt mjög vel af sér vikið á fslandi að
taka vel upp 200 punda poka og fara léttilega með hann.
Þess ber að geta, að poki er ekki sérstaklega góður átaks
off bað mnndi vera álitinn fílsterkur maður sem axlaði
slikan noka. hvað há ef hann jafnhenti hann. Maðurinn,
sem við ætlum að segja ykkur frá er að vfsu heimsmefhafi
i lyftincum. Sú óvera sem hann jafnhenti á Olympiuleik-
iinnm var 1075 pund.
Evftinffamenn eru sialdan háir t loftinu. en samanreknir
ncr ffildir hvar sem á þá er litið. Þeir verða að hafa mikiia
tækni v'ð tvftinsrarnar. annars kæmust heir ekki langt. Það.
sem heir Ivfta. er eins konar skaft off ióðunum raðað á báða
endn hess. Þeir Ivfta hessu i tveim áföngum: fvrst með
neVhnð snöffgum rvkk unn á brióstið ng f heirri stöðu er
Olvmniumeistarinn einmitt á meðfvlgiandi mvnd. Siðan ^
heveio heír sig eldsnöggt i hniánum off við bað verður
skaftið ofan við höfuðið. en til þess har-f hrausta handlegffi.
Siðan réttir Ivftingamaðurinn úr fótunum með öfluffri
snvrnu os réttir siðast úr höndnnum, sem sjálfsagt er erf-
iðasti áfanginn.
Rússinn .Tnri Vlasov er óllkur flestum lvftingamönnum.
Hann er ekkert vöðvafiall. hár vexti og miög vel á sig kom-
inn. Menn mnndu fremur gizka á, að hann væri sundmað-
nr oða fimleiknmaður.
Á Olymniuleikunum er kenpt f hvngdarflokkum. Einn af
heim. sem talinn var Kldesur til að seta sigrað var banda-
ríski nesrinn Bradford. Hann var ekki hár, en ákaflega
hrepínn. hátsstuttnr off fæturnir eins og sverar stoðir. Hann
vó 265 pund. og bó var hann fremur iágvaxinn. Bradford
setti ólýmpiskt met, hegar hann iét setia 182% kg. á hvorn
enda stancarinnar off jafnhenti hað. Eensra komst hann
ekki. Þá bvrjaði Rússinn og lét bæta við 10 ktlóum hvorum
mesin. Það var bæði ólýmpiskt met os heimsmet. Það var
mjlöff einkenniiegt að sjá hennan mann. Hann var svip-
brigðalaus eins og pókerspilari og hað sáust tæplega hnyki-
ast á honum vöðvar. En hann hafði mjög fullkomna tækni.
Hann talaði iitið og gaf shittar fyrirskipanir. Hann lét að
lokum setja 202% kg. hvorum megin á stöngina. Það var
samtals 1075 pund á byngd. Þá var komið framyfir mið-
nætti. Keppnin hafði staðið lengi yfir og nú var hann einn
eftir. Hann býrjaði á þvi að lyfta stönginni upp á brjóstið
og beið nokkur andartök. Siðan beygði hann sig eldsnöggt
niður og i sömu andrá var hann með stöngina á beinum
höndum.
!□ VIKAN