Vikan - 27.06.1963, Blaðsíða 37

5
SUTTON ROLL-ON
nokkrar bækur sjálf ...“
Móðir Jeans áhyggjufull.
Frú Fréne á gott með að segja
það, sem hún meinar og hefur
mjög ákveðnar skoðanir.
„Ég hefi ekki neina sérstaka
trú á þessum látum með Jean,“
segir hún. „Þegar Jean var lítill
strákur, aðeins fjögurra ára gam-
all, tók hann klukkuna okkar í
sundur. Þetta var einasta klukk-
an sem við áttum. Þegar ég upp-
götvaði, að hann hafði dreift öll-
um hlutunum yfir gólfið leið
næstum því yfir mig. Það var
stríð þá, og ég vissi, að það
myndi vera ómögulegt að fá gert
við klukkuna. En Jean sagði:
„Vertu ekki hnuggin, mamma
mín, ég skal setja hana saman
aftur.“ Ég sagði, að hann yrði
rassskelltur, ef hann gæti það
ekki. Honum tókst að setja klukk-
una saman; hún gengur enn þann
dag í dag.“
Hún snýr sér burtu frá elda-
vélinni, sezt í stól og tekur upp
prjónana. „Eftir því sem ég man
bezt, var Jean seinni til en hin
systkinin,“ segir hún. „f skólan-
um stóð hann sig ekkert sérstak-
lega vel. Ég hugsa, að hann hefði
getað fengið betri einkunnir, ef
hann hefði haft meiri áhuga.“
Jean hefur alltaf verið skot-
spónn fjölskyldunnar, þegar hún
hefur verið að gera grín af sinni
eigin leti.
„Hann ætlaði aldrei að komast
LOTION DEODORANT
STERLING H.F.
Sími 13649.
á fætur á morgnana," heldur
móðirin áfram. „Hann lá í rúm-
inu fram á síðasta augnablik. Ég
varð að ýta honum út með sóp-
skaftinu og svo tölti hann niður
veginn í áttina til skólans með
skyrtuna upp úr og brauðið í
hendinni."
„Mér datt aldrei í hug að vona,
að ég myndi komast lengra en í
barnaskólann," skýtur Jean inn
í. „Flestir hér í nágrenninu kom-
ast jafnvel ekki burt af bónda-
bæjunum."
Og það er víst áreiðanlega ein-
kennandi fyrir franskt bændalíf.
Foreldrar barna í sveitum Frakk-
lands vernda þau og lifa algjör-
lega fyrir þau. Jafnvel þótt
börnunum sé boðin meiri mennt-
un vilja konur frönsku sveita-
þorpanna, svo sem eins og frú
Fréne, alls ekki sleppa hendinni
af og segja skilið við syni sína.
Það, að Jean hefur nú komizt
svona hátt veldur fjölskyldunni
alvarlegum kvíða.
„Við lifum góðu lífi hérna,“
segir mamma Jeans festulega.
„Hvað svo sem annars kann að
koma fyrir höfum við alltaf
bóndabæinn. Við getum lifað af
honum ef við þurfum þess með.
Við vitum, hver við erum og
þekkjum þá sem búa í nágrenni
við okkur. Við vitum einnig,
hvað er okkur fyrir beztu og
hvað er okkur fyrir verstu.
Blaðamennirnir og sjónvarps-
fólkið er alltaf að spyrja mig,
hvort ég sé franska hernum ekki
þakklát fyrir að uppgötva snilli-
gáfur Jeans og hvort ég sjálf sé
ekki hamingjusöm vegna þess.
Jæja, ef satt skal segja er ég
stolt af því, en ekki hamingju-
söm út af því. Ég er kvíðafull.
Stundum óska ég þess, að hann
væri fæddur heimskur. Ég veit,
að heimurinn á eftir að taka hann
frá okkur. Hann kemur til með
að ryðja sér braut í ókunnum
löndum. Og að lokum, þegar hann
finnur þá stöðu sem hæfir hon-
um mun hann að fullu og öllu
snúa bakinu við Longes og fjöl-
skyldu sinni. Ég vinn prófessor,
en ég glata syni mínum.“
Og hin dökku, tilfinningaríku
augu hennar verða full af tárum.
Jean er einnig áhyggjufullur.
„Fólk býst við svo stórkostlegu
af mér. Og ef ég nú reynist ó-
fær? Mér finnst ég ekki vera
neinn snillingur. Ef til vill er
þetta allt misskilningur, kannski
er ég bara svona vitsmunavera,
sem get romsað upp úr mér
kennisetningum.“
Það er mögulegt. Á hinn bóg-
inn getur hann einnig þroskazt
til að verða einn af fjölhæfustu
gáfusnillingum heims — nýr
Einstein.
Prófessorar Jeans undirbúa
hann nú fyrir upptökuprófið við
hina þjóðlegu stofnun í Lyon í
háþróuðum vísindum. Hann á að
byrja þar í haust.
Uppeldisfræðingarnir, sem hafa
prófað hann segja, að hann eigi
að verða eðlisfræðingur. En Jean
sjálfur veit ekkert hvaða ákvörð-
un hann á að taka, jafnvel þótt
honum líki alls ekki illa við hugs-
unina um að verða eðlisfræðing-
ur. Á meðan borgar franska
stjórnin útgjöldin við nám hans
og gefur honum ofurlítil laun
fyrir að kenna stúdentum. Af
þessum launum sendir hann pen-
inga heim til fjölskyldunnar.
Hvernig augum lítur Jean svo
sjálfur á framtíðina —■ og á
frægð sína?
„Ég veit að foreldrar mínir og
aðrir — að nokkru leyti ég sjálf-
ur — eru hræddir um, að ég hálf
ruglist af þessu öllu,“ segir hann.
„En ég veit, að það er einungis
guð, sem er fullkominn, og því
er allt lof og heiður hans. Margir
franskir heimspekingar hafa sagt
þetta sama, en ég held ekki, að
það sé nokkurn tíma of oft sagt.
Manneskjan, hversu langt sem
hún annars kemst, er alltaf ófull-
komin og þarfnast hjálpar.
Manneskja, eins og hún er, hefur
svo margar þarfir, við höfum
ekki efni á að eyða tíma okkar
í vitleysu og innantómt líferni.
Við verðum alltaf að leita fyrir
okkur fram á við, aldrei stöðvast
á þróunarbrautinni. Frægð og
smjaður er manneskjunni ekki
gott, hún tapar sér. Ég kæri mig
ekki um, að ég vekji neina eftir-
tekt. Ég óska bara að fá að vinna
í friði.“ ★
VIKAN 26. tbl. — gy