Vikan - 27.06.1963, Blaðsíða 39
Fyrir brotnum spegli.
Framhald af bls. 24.
og það er ekki von, þú ert svo
ungur. En það er vandi að velja
sér vini, velja sér réttan félags-
skap. Sjáðu til, þið eruð að vísu
bara krakkar enn þá, en árin
líða og það skiptir meira máli
en þú skilur núna, hverja maður
umgengst. Það er svo ótal margt
sem kemur til greina, staða,
menntun, góð sambönd þegar út
í atvinnulífið kemyr. Þú ert að
leggja grundvöll að framtíð þinni.
Ég ætlast ekki til að þú skiljir
þetta, en ég vona að þú hlýðir
ráðum mínum, það verður þér
hollast, það munntu síðar finna.
Valur horfir fast á móður sína.
Það er undrun og sársauki í
augnaráðinu.
— Mamma, er þá lífið ekkert
annað en framtíð og atvinna. Og
fínt fólk að vera með. Þér finnst
Óli og Bjössi góðir bara af því
að pabbi Bjössa er forstjóri og
pabbi Óla prófessor í einhverjum
fjandanum. Mér finnst Gummi
skemmtilegri þess vegna er ég
með honum.
Konan finnur að hún er komin
í ógöngur, hún hefur ekki farið
rétt að drengnum. Hún hefði
kannski átt að láta pabba hans
um þetta. Þó veit hún að honum
hefði ekki tekizt betur. Of vel
er henni ljóst að það er hún sem
heldur þessu heimili á því menn-
ingarstigi sem það er. Hún al-
ein.Maðurinn hennar er góður,
traustur og duglegur. En þessa
hárfínu tilfinningu fyrir t.d. list-
um, kunningjavali, lífsvenjum og
síðast en ekki sízt uppeldi barn-
anna, skortir hann. Enda alinn
upp í sveit og fékk litla menntun.
Valur stendur upp frá borðinu
og móður hans sýnist hann ekki
alveg eins glaðlegur og áhyggju-
laus og áðan, þegar hann kom
inn. Þá verður hún sjálf hrygg
og leið og langar til að hugga
hann.
— Svona vinur, drífðu þig nú
út að leika þér, þér veitir ekki
af að hreifa þig svolítið áður
en þú byrjar að læra, segir hún
brosandi.
— Mamma, segir Valur hik-
andi. — Þú skilur mig ekki. En
það er samt satt, að krökkum
finnst bara það sem þeim sjálf-
um finnst, fullorðna fólkinu
finnst oftast það sem það veit
að öðrum finnst að því eigi að
finnast. Og nú er ég farinn að
hitta Gumma. Drengurinn talar
hratt, er rjóður og vandræða-
legur, eins og hann sé ekki viss
um að móðir hans skilji þessa
einföldu staðreynd. Hann snar-
ast út úr eldhúsinu. Konan geng-
ur út að glugganum og horfir á
eftir syni sínum. Tólf ára, það
er ekki hár aldur, en hann virðist
talsvert sjálfstæður í skoðunum.
Það verður betra að fara að öllu
með gát um uppeldi hans.
Leiði og þreytutilfinning ná
tökum á konunni þegar hún er
aftur orðin ein. Þetta kemur oft
yfir hana í seinni tíð, það er
næstum eins og hún sé uppgefin
stundum. Ekki af líkamlegri
þreytu. Það er eitthvað annað,
sem hún ræður ekki við. Stund-
um reynir hún að sökkva sér nið-
ur í lestur, les aðeins bækur sem
hafa menningargildi eða eru list-
rænar á einhvern hátt. Hún á
líka gott hljómplötusafn, klass-
iskar plötur, viðurkennd snilldar-
verk. En þetta hjálpar ekki sér-
lega mikið.
Hún minnist stundum varfærn-
islega á þetta við vinkonur sínar,
og þær segja allar einum rómi
að hún lifi því mesta fyrirmynd-
arlífi, sem hugsazt geti. Ef allar
konur skyldu hlutverk sitt svona
vel, færi margt betur í þessum
bæ. Þetta segja þær og meina
það áreiðanlega. Líklega vantar
hana tilbreytingu. Öll tilbreyting
hefur góð áhrif á hana.
En konan á engrar tilbreyt-
ingar von í dag, og man ekki eft-
ir neinu sérstöku til að taka sér
fyrir hendur. Svo hún ákveður
að leggja sig svolitla stund og
líta í bók. Njóta þess að lesa í
næði. Hún tekur fram nýútkomna
ljóðabók, eftir ungt skáld, sem
hefur fengið ágæta dóma í blöð-
unum. Eftir dálitla stund sefur
hún vært. -— Það líður ekki löng
stund þar til svefnfriðurinn er
rofinn. Síminn hringir. Konan
vaknar og flýtir sér að svara.
— Já, það er hún, sæl og bless-
uð.
— Hvað segirðu? — Þetta er
hræðilegt.
— Ég fæ áreiðanlega tauga-
áfall -—• það kemur á eftir, ég
veit, þegar ég er búin að átta
mig á þessu.
— Já, ég er óskaplega viðkvæm
— finn svo mikið til með þeim
sem eiga bágt.
— Ég veit það er tilgangslaust
— er bara svona gerð.
— Guð, og ég þarf að fara í
leikhúsið, og bjóða heim fólki.
— Ég veit ekki hvernig ég á að
ganga í gegnum þetta allt saman.
— Já, ég verð að gera það,
ég skrepp til hennar núna á eftir.
— Aumingja Kristín, hugsa sér
að verða ekkja svana ung.
— Já, stendur alein uppi með
tvö börn.
— Jú, jú, ég er að jafna mig,
ég er ákveðin að fara til hennar
núna strax.
— En elskan, ef ég verð mjög
slæm á eftir, má ég þá líta inn
til þín um leið og ég fer heim.
— Bara augnablik, rétt að tala
við þig og fá útrás, býst við að
ég þurfi á því að halda.
— Þakka þér fyrir. Blessuð.
Konan leggur frá sér símann
og situr hugsi um stund. Svona
er þetta líf. Á einu andartaki
gerast þau atvik, sem gerbreyta
lífi fólks. Eins og þetta. Maður-
inn hennar Kristínar var á leið
til vinnu í morgun. Hálka á göt-
unni. Tveir bílar lenda í hörðum
árekstri. Sá, sem stýrir öðrum
bílnum deyr samstundis. Öllu
lokið. Kristín ein eftir með börn-
in, á ekki einu sinni íbúðina.
Hennar bíður erfitt hlutskipti.
Konan hugsar um þetta fram og
aftur, og finnur að þetta hefur
mikil áhrif á hana. Það er ekki
þægilegt að vera svona tilfinn-
inganæmur. Hún verður að flýta
sér til Kristínar, það er það
minnsta sem hún getur gert fyr-
ir frænku sína.
Þreytan og þessi ömurlega lífs-
leiðatilfinning eru sem betur fer
liðin frá. Hún tekur símann og
hringir í blómabúðina, pantar
blóm, sem hæfa tilefninu. Biður
um að blómin verði send eftir
hálftíma í síðasta lagi.
Að samtalinu loknu fer hún
inn í svefnherbergið og tekur
út úr skáp stafla af gömlum föt-
um af börnunum, sem þau eru
löngu vaxin upp úr. Þetta eru
falleg og vönduð föt, lítið slitin.
Hæpið að börnin hennar Krist-
ínar hafi nokkurn tíma átt svona
vönduð föt. Hún býr snyrtilega
um fötin í öskju og lætur fylgja
með dálítið af sælgæti.
Þá er bara að skipta um kjól.
Hún finnur látlausan, dökkan
kjól, gengur að speglinum. Æ,
þessi brotni spegill. Þetta er sá
rétti búningur. Allt sem þessi
kona gerir er fullkomið, rétt og
fallegt. Blómin koma á réttri
stund, konan hringir á leigubíl,
og gengur svo léttfætt niður
tröppurnar.
Hún mætir konunni í kjallar-
anum á stéttinni, dragandi á eftir
sér tvo yngstu strákana, óhreina
frá hvirfli til ilja og hálfvolandi.
Þeir vilja víst ekki koma inn
alveg strax. Móðirin er þreytuleg,
úfin og önug á svipinn þegar
hún lítur snöggt á konuna á mið-
hæðinni, öfundar- og illkvittnis-
glampi í augunum. Konan á mið-
hæðinni sér þennan svip, þetta
augnaráð og verður gagntekin
mildi og kærleika til þessarar
snauðu og þreyttu sambýliskonu.
Hún brosir og kinkar kolli til
hennar og gengur áfram eftir
stéttinni, ennþá beinni, ennþá
léttstígari en áður, út að bílnum,
sem bíður við garðshliðið.
VIKAN 26. tbl. — gg