Vikan - 03.10.1963, Blaðsíða 10

Saga eftir
Franklín Þórðarson
Fyrri tiluti
Haustblíðurnar voru með eindæmum, og þessi morgunn gaf fyrirheit um að þær mundu
verða enn um sinn, hvað sem þá tæki við.
Já, þeir mundu vart annað eins haust, gömlu mennirnir, nema þá haustið eftir ísárið mikla,
þá höfðu verið einmuna stillur, sögðu þeir, alveg fram yfir miðja jólaföstu. En nú var mun
hlýrri tíðin, ekki ein einasta frostnótt allt haustið og það sem af var vetri, og það eftir
gott heyskaparsumar, slíkt var einstakt.
Og þess vegna athuguðu menn nákvæmlega allar þær veðrabreytingar, sem líklegar sýnd-
ust af enn meiri athygli en ella. Því það er nú einu sinni þannig, að svo vandlega sem veður
eru daglega íhuguð er þó nákvæmnin enn meiri og spádómarnir því hraklegri, sem góða tíð-
in er meiri og langærri. Aldalöng reynsla mannanna af íslenzku veðurfari hafði enn ekki
farið í súginn og týnzt með rusli liðinna kynslóða, heldur markað hyggindi og hagsýni í
hug þeirra sem allt áttu undir veðrinu komið, bæði til lands og sjávar.
Veðrið, var líka fyrsta hugsun Gísla bónda í Litla-Fjarðarhorni, þegar hann opnaði bæjar-
dyrnar þennan morgun og gekk fram á hlaðið. Um leið og hann signdi sig í fljótheitum at-
hugaði hann veðrið. Ojú, ekki bar á öðru, söm var tíðin, léttskýjað og aðeins austan and-
vari, rétt svo að lóaði við sandinn.
Gísli klóraði sér í skegginu og kastaði af sér vatni, meðan hann renndi athugulum aug-
um yfir sveitina, tautandi við sjálfan sig: Farið að rjúka í Þrúðardal, snemma tekinn dag-
urinn þar eins og fyrr. Og maður á leið frá Stóra-Fjarðarhorni, ríðandi og rekur tvo lausa
hesta. Gísli stóð nokkra stund og braut heilann um áfangastað og erindi ferðamannsins, svo
sneri hann aftur inn í bæinn, en kom bráðlega aftur með eld í trogi og gekk til smiðjunnar
þar sem starfið beið hans.
Gísli var mikill maður vexti, hærri en flestir aðrir og furðu gildur. Fríður var hann ekki
en gat þó engan veginn talizt ófríður, hárið 1 j ósskollitað, augun grá og svipurinn einfeldnis-
legur, skeggið gríðar mikið og nokkru dekkra en hárið.
Gísli var afrenndur að afli og þótti gaman að sýna kraftana. Ekkert umræðuefni var hon-
um kærara en krafta- og karlmennskusögur, og þóttist eiga ætt sína að rekja til Finnboga
ramma og brást ekki reiðari, en ef einhver dró það í efa, eða gerði lítið úr þessum ætt-
föður hans.
Gísli lagði eldsglóðina í smiðjuhlóðina og lagði að mó og brúnkol og byrjaði að blása hægt
og varlega meðan eldurinn var að glæðast. Brátt fór að loga glatt og reykurinn og neista-
flugið stóð upp í strompinn. Þá tók Gísli járnstykki og stakk í eldinn, skaraði vel að og fór
svo út úr smiðjunni og þreif upp stóran stein sem lá við smiðjudyrnar, vó hann í höndum
sér og hóf hann upp á brjóstið, beygði sig í hnjánum og rétti sig síðan upp unz hann stóð
með steininn í uppréttum höndunum. Stóð þannig nokkra stund. Svo lét hann steininn detta
og dæsti við. O jamm, ekki eru mér farnir mjög að förlast kraftar enn, þó kominn sé nær
fimmtugu, víst myndi ég enn um sinn standa fyrir nokkrum þeim sem yngri eru, þótt meira
Haliur hló aðeins sigrihrós-
andi og hóf hann á loft eins
og smásprek. Já, veinaðu
bara mannskræfa, veinaSu
í síðasta sinn, hvæsti hann
út úr sár, um leiS og hann
skaut honum af afli fram
af bakkanum. En um leiS
greip BJörn krampakenndu
taki í böSul sinn. Halli
skruppu fætur á brúninni
og steyptist á eftir Birni
ofan í skreipt fjörugrjótiS.
10 -
V I KAN 40. tbl.