Vikan - 03.02.1966, Blaðsíða 26

r
N
John Fitzgerald Kennedy var 35 ára gam-
all og þingmaður demókw^a í Massachuaett
— ríki þegar ég ákvað að ég ætlaði að
vinna fyrir hann. Ég hafði séð myndir af
honum í blöðunum og var hugfangin af hrein-
skilni hans og þeim hugsjónum sem hann
lét í ljós í ræðum sínum.
Um þetta leyti var ég starfandi á skrif-
stofu hjá þingmanni frá Georgiu, en ég var
þriðja í röðinni og hafði þessvegna ekki nein-
um ábyrgðarstörfum að sinna. En það var
mikill fengur fyrir mig að hafa atvinnu inn-
an veggja þinghússins í Washington þar sem
maðurinn minn, Harold Lincoln, hafði at-
vinnu sína. Kvöld nokkurt um vorið 1952
sagði ég við undxandi eiginmann minn:
— Ég hefi ákveðið að vinna fyrir forseta
Bandaríkjanna, það er ekkert vit að setja
sér lægra mark.
Ég sagð manni mínum að ég hefði hugs-
að mér að athuga þetta vandlega og finna
skammaðigt mín, tautaði einhver afsökunar-
orð og flýtti mér burt.
Hálfu ári síðar fékk ég laun fyrir þessa
sjálfboðaliðsvinnu mína. Aðstoðarmaður
Kennedys, Ted Reardon, hringdi til mín og
spurði hvort ég vildi taka við stöðu Mary
Davis, sem var einkaritari Kennedys, en
hún hafði fengið aðra stöðu sem hentaði
henni betur. Ég átti að vera einkaritari þing-
mannsins. Ég gat varla trúað mínum eigin
eyrum.
John Kennedy hugsaði aldrei andartak um
það að ég væri ný í starfinu, hann hélt á-
fram eins og engin breyting hefði orðið á
starfsliði hans.
— Frú Lincoln, réttið mér... látið mig
fá ... hvað liggur þama... hvað er þetta ... ?
Ég skrifaði minnisblöð og hamaðist eins og
ég ætti lífið að leysa, og áður en ég var
hálfnuð með fyrra verkefnið var kominn
nýr iisti.
út hver af þingmönnunum hefði mesta mögu-
leika til að verða forseti Bandaríkjanna.
Nokkrum vikum síðar gat ég sagt honum
að ég hefði valið John F. Kennedy.
— Ég held að hann verði forseti áður en
langt um líður, sagði ég.
Kvöld eitt nokkrum vikum seinna spurði
ég manninn minn hvort honum væri ekki
sama þótt við borðuðum úti á næstunni, því
að ég hafði tekið að mér að vinna sem sjálf-
boðaliði á skrifstofu Kennedys. 1 margar vik-
ur borðuðum við á lítilli matstofu og svo
flýtti ég mér á skrifstofuna og vann til mið-
nættis. Ég var búin að vinna þar í þrjár
vikur áður en ég hitti Kennedy. En eitt
kvöldið var ljós á einkaskrifstofu hans og
rétt eftir að ég var setzt að vinnu minni
kom hann inn til mín.
Fyrsta hugsun mín var: En hvað hann er
ungur og horaður. Gráu fötin virtust alltof
stór á hann og hann strauk stöðugt hárlokk
frá enninu. Hann spurði hvað ég héti og
hvað ég væri að gera. Svo kinkaöi hann
kolli og sagði: — Munið eftir að loka hurð-
inni þegar þér farið, og svo fór hann leiðar
sinnar.
Næsta skipti sem ég sá hann studdi hann
sig þunglega við göngustaf.
— Hafið þér meitt yður? hrökk út úr mér.
Hann horfði á mig en sagði ekki neitL Ég
Það var stöðug ös af blaðamönnum á skrif-
stofu Kennedys.
— Á ég að reyna að stugga þeim frá, svo
þeir séu ekki að ónáða yður, spurði ég.
— Alls ekki! sagði hann. — Það er mitt
álit að stjómmálamaður skaði sjálfan sig
meira með þvi að vera erfiður við blaða-
menn en þótt hann stökkvi niður af þing-
húsinu. Ég vil tala við þá svo lengi sem þeir
vilja tala við mig og jaínvel lengur.
Þrátt fyrir það að hann var mjög hlynt-
ur blaðamönnum var hann ekki alltaf jafn-
ánægður með það sem þeir skrifuðu.
— Kallið á Sorensen, átti hann til með að
öskra, þegar hann hafði lesið eitthvað sem
honum fannst afbakað. Ted Sorensen, þessi
hljóðláti en stórgáfaði samstarfsmaður hans
kom inn.
— Ted, sjáðu bara hvað þessi asni hef-
ur skrifað um mig! Við veröum að láta hann
fá staðreyndir og skjóta hann í kaf. Og næstu
klukkutíma flugu uppköstin að svarinu milli
herbergjanna, þangað til þeir voru sammála.
Það var greinilegt að Kennedy öldunga-
deildarþingmaður vaknaði á hverjum morgni
með höfuðið fullt af hugmyndum. Um leið
og hann opnaði dyrnar inn á skrifstofuna
byrjaði hann:
— Nú hefi ég mörg vapkefni handa yður:
Fyrst... og svo... og þar næst... Allt þetta
romsaði hann upp úr sér meðan hann fór
V
J
ÉG
VAR
EINKARITARI
FORSETANS
EFTIR
EVELYN (.INCOLN
1. HLUTI
Hún var einkaritari forsetans til æviloka hans. Hún
tók þátt í gleði hans og áhyggjum, minnti hann á
stefnumót við stúlkur og féjkk skammir, þegar hann
var í vondu skapi. Þegar hajnn reyndi að segja henni
upp tók hún ekki mark á pví. Þegar hann var hætt
kominn vegna veikinda í baki, var hún einnig að dauða
komin. Aldrei hefur einkaritari skrifað svo opinskátt
um slíkan húsbónda.
úr frakkanum. Svo vildi hann fá póstinn.
Hann las bréfin mjög hratt, og stundum
klukkaði í honum hláturinn yfir bréfi frá
góðum vini. Svo las hann fyrir löng svör.
Hann gat ekki setið kyrr meðan hann las
fyrir, heldur gekk hann fram og aftur, líka
fram í biðherbergið. Stundum starði hann
út um gluggann og einstaka sinnum tók
hann golfkylfu og sló eftir ímynduðum bolta,
allt þetta gerði hann án þess að orðaflaum-
urinn stöðvaðist eitt andartak.
Við höfðum auðvitað þessi venjulegu
vandamál við að stríða, sem alltaf eru fyr-
ir hendi milli húsbónda og einkaritara. Rit-
hönd þingmannsins olli mér ákaflega mikl-
um erfiðleikum fyrsta árið. Ef ég hafði
gleymt einhverju átti hann til með að segja:
— Góða frú Lincoln, ég skrifaði þetta allt
saman niður fyrir yður. Það hafði hann
reyndar gert, en það var bara ekki hægt að
lesa skriftina hans. Með tímanum lærði ég
að lesa úr þessum furðulegu merkjum og
fann út einskonar lykil að þessu dulmáli.
Hann hafði margar venjur sem ég var ekk-
ert yfir mig hrifin af og ég er líka viss um
að hann hefur heldur ekki verið allskost-
ar ánægður með sumt af heimabrugguðum
Nebraska-hugmyndum mínum.
Hann hafði þann vana að skrifa símanúm-
er og annað sér til minnis á smásnepla sem
voru hendi næst og stinga þeim svo í vasa-
bók sína. Þegar hann svo þurfti að finna
eitthvað af þessum símanúmerum hellti
hann úr vasabókinni á borðið og leitaði í
hrúgunni. Ef hann fann ekki það sem hann
leitaði að þá kallaði hann: — Frú Lincoln,
hvaða símanúmer hefur Tom? Oft vissi ég
ekki hver Tom var og því síður hvaða síma-
númer hann hafði.
Öldungardeildarþingmaðurinn var mjög
gleyminn á það hvar hann skildi ýmsar eig-
ur sínar eftir og ég var stöðugt á þönum að
leita að því sem hann þurfti að nota, eins og
t.d. yfirhöfn hans og skjalamöppu.
— Hvar var þetta núna? spurði hann.
— f fatageymslunni á hótelinu, svaraði ég.
Mér fannst ekkert að því að hringja á
hótel og flugstöðvar til að leita að þessum
gleymdu hlutum, þetta varð oft næsta spenn-
andi. En það var skrifborð hans, sem ég átti
bágt með að láta í friði. Þar ægði öllu sam-
an, líkast því að það hefði verið hvolft úr
bréfakörfu yfir borðið. Ég reyndi að láta
eins og ég sæi það ekki, en oft sat ég um
færi, þegar hann var ekki við og fór þá
inn til hans og raðaði öllu snyrtilega á
borðinu. En eftir slíkar tiltektir var það al-
veg víst að hann hringdi á mig og var æfur
af reiði:
— Hvernig á ég að finna nokkurn hlut?
Hversvegna getið þér ekki látið skrifborðið
mitt í friði!
— Ég vildi aðeins hjálpa til. Ég veit hvar
allt er.
Það var ekki meining mín að gera honum
erfitt fyrir og ég varð að rétta mig betur
eftir starfsháttum hans. Stundum var ég í
vafa um að ég gæti staðið í stöðu minni og
oft fannst mér á honum að það hefði verið
misráðið að fá mér þessa stöðu. Einu sinni
þegar allt var með erfiðasta móti sagði hann:
— Ég held að við skiljum ekki hvort ann-
að, frú Lincoln. Viljið þér ekki reyna betur
að skilja starf mitt?
Ég var í raun og veru sammála honum.
Hraðritun mín var alls ekki upp á það bezta,
ég þekkti ekki nógu vel ýmsa staði í Massa-
chucetts eða nöfnin í fjölskyldu hans, og
þetta allt var svo snar þáttur í lífi hans.
En smátt og smátt fór ég að kynnast þessu
öllu og varð duglegri við ritarastörfin.
Ég átti að hringja í vinkonur hans.
Eitt var það af skyldustörfum mínum sem
var mjög óvenjulegt og það var að hringja
í kunningjakonur hans og spyrja hvort þær
væru til í að koma í bíó með honum.
Kvöld nokkurt, eftir erilsaman dag kom
hann fram til mín og sagði:
— Viljið þér hringja til Ellen og vita
hvort hún getur komið með mér í bíó í
kvöld. Sem betur fór vissi ég hver Ellen
var, en hún var farin af skrifstofunni og
var á heimleið. Ég hringdi af og til og þeg-
ar ég loksins náði í hana sagði ég: — Þetta
er Evelyn Lincoln... vissi hún erindið og
sagði himinlifandi: — Já, það get ég örugg-
lega. Hvenær á ég að vera tilbúin?
Hvert sinn sem ég hringdi svona á síð-
ustu stundu fyrir John Kennedy, datt mér
alltaf í hug að stúlkan sem ég talaði við,
hefði óskað að hún hefði farið í hárgreiðslu
í matartímanum, eða verið búin að pressa
fallegustu dragtina sína. Og ég reiknaði með
að þær hefðu líka lofað sjálfri sér því að
vera betur undir slík boð búnar næst. En oft-
ast var ekki um neitt næsta skipti að ræða.
Framhald á bls. 28.
VIKAN 5. tbl.
VIKAN 5. tbl. 27