Vikan - 14.11.1968, Blaðsíða 17

Gríski flóttamaöurinn Onassis vann fyrst fyrir sér í Argentinu með því aö annast símavörzlu, en
fyrstu milljónina græddi hann á tóbakssölu. Nú er hann, eins og allir vita, einn af auðugustu
mönnum í heiminum. Hann á Hope-demantinn, ómetanlegt listasafn, flugfélag og skipaflota,
sem tryggður er fyrir 30 milljarða króna.
fyrir ameríska verndarsvæðið. Hann
sagði að þetta hefði ekki verið póli-
tískur fangi, heldur hefði hann stol-
ið miklum peningum. Og til þess
að leggja meiri áherzlu á orð sín
sagði hann: — Svo drap hann líka
unga stúlku.
Aristo skalf af hræðslu í fylgsni
sínu, og honum létti ósegjanlega,
þegar hann heyrði konsúlinn segja:
— Hann er ekki hér.
Tyrkirnir trúðu þessu mótulega,
en þeir fundu hann ekki. Þegar her-
mennirnir voru farnir, hleypti Park-
er Aristo út. Hann fékk honum ein-
Faðirinn, sem Onassis keypti frelsi
fyrir morð fjór.
kennisbúning sjóliða og kom hon-
um fljótlega um borð í amerískan
tundurspi11i, sem lá í höfninni.
Þá voru liðnar aðeins fimm vik-
ur frá því að Tyrkirnir náðu Smyrna
á sitt vald. Þegar tundurspillirinn
lagði úr höfninni, var Aristb um
borð, einmana flóttamaður. Hann sá
fæðingarbæ sinn hverfa, og hann
sá hann ekki aftur fyrr en árið 1959.
Þá gekk hann í land, einn af ríkustu
mönnum heims í fylgd með Winston
Churchill, sem var gestur hans um
borð í lúxussnekkjunni Christina.
í Aþenu hitti Aristo gamlan skóla-
félaga sinn, sem gat upplýst hvað
hafði orðið um Getsemane ömmu
hans. Hún hafði dottið úr reipstiga,
þegar hún kom til Pireus, og lézt
af meiðslum. Þetta var mikið áfall
fyrir Aristo.
Nú varð það aðalverkefni Onassis
að bjarga föður sínum. Honum
fannst skynsamlegt að snúa sér að
því máli frá Konstantinopel. Faðir
hans átti marga ríka og áhrifamikla
vini þar, svo Aristo fór þangað.
Hann hafði keypt ný föt og ferða-
tösku, áður en hann fór um borð
í „Abbazia", egypzkt farþegaskip,
sem sigldi undir brezkum fána, og
nann gleymir aldrei fyrstu nótt sinni
um borð I þessu glæsilega skipi.
Ur dyragættinni á borðsal fyrsta
farrýmis sá hann inn í furðuver-
öld glæsilegra kvenna og manna,
sem klædd voru skrautlegum kvöld-
fatnaði. Eftir hörmungarnar undan-
Farnar vikur, fannst honum ótrúlegt
að slíkt munaðarlíf væri til.
Vinir Socratesar Onassis i Kon-
stantinopel héldu að mögulegt væri
að bjarga honum, en það myndi
kosta álitlega fjárupphæð. En Aristo
sagði að engin upphæð væri of
há. . . .
Það leið ekki ó löngu áður en
faðir hans var látinn laus með mút-
um, samanlagt 5.000 tyrknesk pund
(tæplega ein og hálf milljón ísl-
kr.). Þegar faðir hans kom heim
t!l Grikklands var hann stórreiður
yfr þessum fjárútlátum, sagði að
hann hefði líklega gstað sloppið án
þess að greiða svona mikið fé.
Aristo var bæði sár og reiður.
Fjölskyldan var ekki svo illa stæð,
faðir hans gat byrjað viðskipti á
ný, með fé sem hann átti í erlend-
um bönkum.
Aristo hefir aldrei verið auðmýkt-
ur svona hræðilega, hvcrki fyrr né
síðar, og hann hefir sagt að þetta
hafi orðið til þess að vekja með
sér metnaðargirnd og ákvörðun um
að ná langt.
— Ég tek aðeins 250 dollara af
þeim peningum, sem við eigum eff-
ir, og svo fer ég úr landi, sagði
hann við föður sinn. Hann ætlaði
að vera sinn eigin herra, hann hafði
fengið æfingu í því undanfarna
mánuði. Hann ætlaði að standa á
eigin fótum og sýna hvað hann
gæti
I ágúst yfirgaf Aristoteles Onassis
hafnarborgina Pireus. Hann var með
farseðil til Buenos Aires í Argen-
tínu upp á vasann, en þessi farseð-
II kostaði 75 dollara. Hann fór með
gufuskipi til Napoli, þar sem hann
fór um borð í skipið, sem átti að
flytja hann til Suður-Ameríku. Skip-
ið hét Tomaso du Savoya, og það
var ekki skemmtileg ferð sem Aristo
átti fyrir höndum. Fyrsta og annað
farrými var ágætt, en útflytjend-
urnir, aðallega Italir, voru settir í
lestarnar, sem höfðu verið útbún-
ar sem svefnsalir, 300 manns urðu
að troðast í hverja lest.
Buenos Aires var óendanlega stór
og spennandi. íbúar borgarinnar
voru tvær milljónir. Aristo fannst
athafnalífið og umferðin tilkomu-
mikil, en hann var síður en svo
hræddur við það.
Hann kom sér fyrir á litlu gisti-
húsi, þar sem hann fékk herbergi
og morgunmat fyrir 25 dollara á
mánuði, og hann reiknaði út að
peningarnir myndu endast honum
í fjóra mánuði. Hann hlaut að fá
eitthvað að gera innan þess tíma.
Dag nokkurn var hann á leiðinni
frá pósthúsinu með strætisvagni. Þá
heyrði hann fjörugar samræður milii
tveggja ungra manna á grísku. Hann
kynnti sig fyrir þeim, og þeir héldu
Þannig er Onassis núna. Kófríkur,
frægur — og nýkvæntur.
að hann væri sjómaður, það voru
flestir ungir Grikkir í Buenos Aires.
En þegar hann sagði þeim að hann
ætlaði sér að vera um kyrrt í borg-
inni, sögðu þeir honum að þeir
hefðu atvinnu hjá stóru símafyrir-
tæki og að þar væri hægt að fá
vinnu. Aristo var hikandi í fyrstu,
því að hann vissi ekkert um síma-
tækni.
— Það eru teknir óvanir menn
líka, sögðu nýju vinirnir, — þú þarft
aðeins þriggja daga æfingu. Þeir
ákváðu að hitta hann næsta dag
og koma honum á framfæri við
starfsmannaformanninn. Þeir stóðu
við orð sín og honum var boðin
vinna. Launin voru 60 argentínsk
sent á tímann og hann var fljótur
að reikna út að það yrðu 40 dollar-
ar á mánuði, ríflega fyrir uppi-
haldi.
En hann varð að koma skilríkjum
sínum í lag, áður en hann byrjaði
í starfinu, og þar lenti hann í nokkr-
um vandræðum. Hann hafði aðeins
ferðaski I ríki frá Grikklandi, sem
höfðu verið gefin út til bráðabirgða.
Nýju vinirnir sögðu að argentísk yf-
irvöld myndu örugglega veita hon-
um ný skilríki, en þá þurfti hann
mynd og tvo vitundarvotta. Það
yrðu tekin fingraför og hann yrði
svo færður inn á manntalsskýrslu.
En þar sem hann var ekki myndug-
ur, þurfti hann að fá forráða- og
ábyrgðarmann, og það gat orðið
erfitt.
— Segðu bara að þú sért nokkr-
um árum eldri, sögðu vinirnir. Það
gat enginn ætlazt til þess að svo
ungur flóttamaður, hinum megin frá
á hnettinum, hefði fæðingarvottorð
í vasanum. Yfirvöldin tækju örugg-
lega orð hans trúanleg. Þannig varð
það úr að hann sagði fæðingardag
sinn 21. september, daginn sem
hann kom til Buenos Aires, og í
stað þess að gefa upp fæðingarárið
1906, sagðist hann vera fæddur
árlð 1900, ártal sem hann hefir
orðlð að burðast með fram á þennan
dag.
Tíminn og fjarlægðin bætti sam-
búðina milli feðganna. Eftir að hafa
skipzt á stuttum orðsendingum, fóru
þeir að skrifa hvor öðrum ýtarlega
urn viðskipti og fjölskyldumálefni.
Faðirinn skrifaði honum um fjöl-
sk/lduS rirtækið og Aristoteles fór
að kynna sér tóbaksverzlunma í
Argentínu. Honum fannst það skr.'t-
ið að aðaltóbaksinnflutningurinn til
Argentínu var frá Braziliu og Kúbu,
en ekkert frá Aucturlöndum. Ef fað-
ir hans sendi sýnishorn, þá gæti
hann kannski reynt að selja Austur-
landatóbak í fristundum sínum,
skrifaði hann tll fcður síns.
Meðan hann beið eftir svari
kynnti hann sér rekstur sigarettu-
verksmiðjanna, og þegar hann fékk
sýnishornin lagði hann af stað til
að reyna gæfuna. Fyrirtækið sem
hann hélt að væri einna gróðavæn-
legast að eiga skipti við var erfitt
viðfangs. Það var ómögulegt að ná
tali af sölustjóranum, svo Aristoteles
einsetti sér að ná tali af fram-
kvæmdastjóranum sjálfum, senor
Juan Gaona.
Snemma morguns stillti hann sér
upp við dyr forstjórans, og stóð
þar, með armæðusvip og án þess
að segja nokkurt orð, þegar for-
stjórinn kom til vinnu sinnar, og
það sama endurtók hann við heim-
ili hans um kvöldið. Hvert sem vesa-
lings maðurinn fór, komst hann
aldrei hjá því að sjá sorgbitna á-
sjónuna á Aristotelesi. Eftir tveggja
vikna taugastríð, gat senor Gaona
ekki setið á sér lengur, hann gekk
til unga mannsins.
— Hver eruð þér? sagði hann
Framhald á bls. 51.
45. tbi. VIKAN 17