Vikan - 28.11.1968, Blaðsíða 15

um. Með ostinum er látið kex,
smjör og grænmeti og ávextir eft-
ir því sem fyrir hendi er og til er
á hverjum árstíma.
Hadísur, tómatar og gúrkur eiga
vel við ost, en á veturna þegar lít-
ið er um grænmeti koma ávextir í
staðinn svo sem epli, vínber, ban-
anar, appelsínur, melónur og
margs konar niðursoðnir ávextir,
einnig eiga döðlur, gráfíkjur og
hrátt salat vel við ostbragðið.
Hafið fáar tegundir með ostin-
um en komið því vel fyrir á bakk-
anum og fleiri diskum eða skálum
ef með þarf.
Sumt af ostinum er einnig ágætt
að skera í litla bita og stinga pinn-
um í.
Ostabakki er oft borinn á eftir
smurðu brauði með öli, te eða
kaffi sem sjálfstæður réttur, einn-
ig á kalt borð eða milliréttur til
miðdegisverðar, þá haft á undan
ábætisréttinum.
í síðastnefndum tilfellum er
sjálfsagt að hafa sér diska og
hnífapör fyrir ostinn.
Hrauðkaka.
Brauðkökur eru algengar og
fljótlegar í staöinn fyrir smurt
brauð. Á þær er sett margs konar
álegg, sem raðað er eftir litum og
bragði, oftast eru egg og síld höfð
yzt og salötin í miðjunni, séu hafð-
ar fleiri tegundir á sömu köku.
Á meðfylgjandi mynd er kakan
bökuð úr venjulegu hveitibrauðs-
eða heilhveitibrauðsdeigi (nota má
t. d. uppskrift af fljótlegum osta-
kökum eða bollum með pressu-
geri, sem koma hér á eftir).
Deigið er bakað í kringióttu
móti, Bezt nýbakað. Þegar kakan
er köld er hún klofin þversum og
nægir því í tvær brauðkökur.
Annan helminginn má einnig hafa
í samiokur með einhverju öðru
áleggi en er í kökunni.
N
Smurosti er sprautað á sama '•£.
hátt og skreytt með eplabita eða
öðrum ávöxtum. Ávaxtasalat eða
hrátt grænmetissalat má hafa og
er þá skreytt með því sem við á,
t. d. döðlum eða gráfíkjum.
Borið fram með ávaxtasafa eða
vinblöndu.
Smurð brauðterta.
Á meðfylgjandi mynd er kakan
fyrst smurð með smjöri, gott er að
láta þunnt lag af kryddaðri olíu-
sósu (salatkremi) þar yfir.
Yzt eru eggjasneiðar með kaviar
og olivum (í staðinn fyrir það er
ágætt að hafa kryddsíldarræmu,
sem þá er vafin upp og sett á
miðja eggjasneiðina).
Næst er uppvafin spægipylsa
með sýrðum gúrkum og rækjusal-
at í miðjunni. í staðinn fyrir pyls-
una er ágætt að hafa afganga af
nýju eða reyktu kjöti og það salat
í miðjunni sem hverjum þykir
bezt.
Skreytt með salatblöðarn eða
steinselju. Á vetrum er því sleppt
og heimaræktaður karsi hafður í
staðinn.
Fljótlegar ostakökur.
(SKONSUR).
8 dl hveiti, 4 tesk. lyftiduft, 1
tcsk. salt, 100 gr smjörlíki, 2—3 dl
mjólk, rifinn ostur (eða birkis-
korn).
Hveitið er sáldrað á borð ásamt
lyftidufti, salti og sykri. Smjörlík-
ið mulið í og vætt í með mjólkinni
sem bezt er að sé súr. (Sé mjólkin
hlaupin er hún blönduð til helm-
inga með nýrri). Hnoðað. Flatt
þykkt út, skorið í aflangar, fer-
kantaðar kökur, sem raðað er með
jöfnu millibili á vel smurða plötu,
smurðar með eggi eða mjólk og
rifnum osti eða birkiskornum stráð
yfir. Bakað við 200—250 gráðu hita.
Þegar kökurnar eru kaldar eru
þær lagðar saman með ýmiss kon-
ar áleggi, svo sem reyktu kjöti,
eggjum, osti o. fl.
Bornar fram með öli, kaffi eða
te.
Bollur með pressugeri.
250 gr hveiti, V2 tesk. salt, V2
matsk. sykur, 2 matsk. smjörlíki,
25 gr pressuger eða ZV2 tesk. þurr-
ger.
Hveitið er sáldrað með salti og
sykri. Smjörlíkið mulið í. Pressu-
ger eða þurrger er hrært út með
volgu vatni og mjólkin velgd, vætt
í með því. Hnoðað, látið bíða um
stund. Mótað í bollur, sem eru
látnar lyfta sér á plötunni, síðan
penslaðar með eggi, mjólk eða
vatni og bakaðar við ca. 225 gráð-
ur. Saman við deigið er ágætt að
hnoða smátt skornu hangikjöti
eða skinku áður en það er mótað
og bakað.
Bollurnar eru beztar nýbakaðar,
annars eru þær hitaðar upp áður
en þær eru bornar fram með
smjöri eða osti ef vill.
Heit brauðlcaka (Pie).
6 matsk. smjÖrlíki, 3 dl hveiti,
2 matsk. vatn.
FYLLING: 2 egg, 3 dl rjómi og
aspassoð, 6 dl rifinn ostur (200 gr).
Aspas.
Hveitið er sáldrað, smjörlíkið
mulið í með hníf, vætt í með vatn-
inu. Flatt út, þunnt. Eldfast mót
klætt innan með deiginu. Ostinum
stráð yfir og aspasinum raðað þar
ofan á. Eggin eru þeytt með rjóma
og aspassoði, hellt yfir deigið.
Bakað við 200—250 gráður þar til
kakan er fallega gulbrún og eggin
hlaupin.
í staðinn fyrir þessa fyllingu er
ágætt að baka kökuna fyrst og
bera hana fram með ýmiss konar
afgöngum svo sem grænmetisjafn-
ingum, kjöti í sósu o. fl.
Smurt kex.
Litlar kexkökur, t. d. saltkex eða
tekex, er gott að smyrja með
margs konar áleggi. T. d. tómat-
sneið og eggjasneið ofan á eða
eggjasneið með reyktum laxbita.
Agúrkusneið með uppvafinni
kryddsíldarræmu og ef til vill
olívubita. Sprautað með lifrarkæfu
(kæfan er þá hrærð út með dálitl-
um rjóma eða mjólk), rauðrófur
eða asíubiti látinn ofan á.
(sandwich).
Skorpurnar eru skornar af
brauðinu og það síðan skorið þver-
sum í sneiðar. Bezt er að nota sér-
stök sandwichbrauð eða form-
brauð. Notað er eingöngu hveiti-
brauð eða heilhveitibrauð, einnig
er ágætt að hafa hveitibrauð og
rúgbrauð saman.
Þykkt sneiðanna fer eftir því hve
mörg lögin eru, séu þau tvö er
brauðið haft þykkara, en þunnt ef
um fleiri lög er að ræða.
Þessi brauðtegund er fljótleg og
góð, sérstaklega vegna þess að
hana er nauðsynlegt að smyrja
nokkru áður svo að brauðið tolli
betur saman. Borið með súpum,
öli, kaffi eða te, einnig mjög hent-
ug í nesti.
Áleggið fer cftir litum og bragði.
betra er að hræra það með smjöri
og þá þarf ekki að smyrja brauð-
ið.
Kjöt þarf að saxa, það sama er
að segja um síld, lax, tómata, gúrk-
ur og steinselju. Egg, lifrarkæfa,
kavíar, rækjur og ost er einnig
sjálfsagt að hræra með smjöri, þá
verður auðveldara að smyrja því á
brauðið. Eitt lagið má t. d. hafa
með söxuðum eggjum og krydd-
síldarsmjöri, annað með kjötteg-
und, þriðja með gráðaosti o. s. frv.
Brauðið má einnig vefja upp með
álegginu, þá er bezt að nota
hveitibrauð. Brauðið er vafið upp,
á sama hátt og rúlluterta með
álegginu, í hæfilega stórar rúllur.
Þegar búið er að smyrja brauðið
er deigu stykki eða málmpappír
vafið þétt utan um það og látið
biða nokkurn tíma áður en það er
skorið í sneiðar og borið fram. Það
má einnig hafa nokkuð af því
óniðurskorið og bera það þannig
fram.
Appelsínusamlokur.
6 appelsínur, 2 eggjarauöur, 2
matsk. sykur, safi úr hálfri til
einni sítrónu, 50—100 gr hnetu-
kjarnar, 4 blöð matarlím, 2V2 dl
rjómi.
Eggjarauðurnar eru hrærðar með
sykrinum, sítrónan pressuð og saf-
anum blandað saman við. Þar í er
einnig blandað nokkru af hnetu-
kjörnunum sem áður eru saxaðir.
Rjóminn er þeyttur, nokkuð af
honum tekið frá (ca. 2 matsk.).
Matarlímið brætt og kælt, hrært
út í eggin, þegar það fer að þykkna
er rjómanum blandað saman við
og síðast stífþeyttum hvítunum.
Appelsínurnar eru skornar í sneið-
ar, lauf skorið í brúnirnar ef vill.
Sneiðarnar lagðar saman, tvær og
tvær með kreminu á milli, skreytt
með rjómanum, er tekinn var frá,
hnetukjörnunum og koktailberj-
um. í staðinn fyrir þau er einnig
gott að rífa súkkulaði yfir.
Borið fram með kaffi eða sem
ábætisréttur.
4V. tbi. VIKAN 15