Vikan - 07.03.1974, Blaðsíða 46

Hún bauð
dauðanum birginn
Við heyrðum „sandinn
syngja”. Það fyrirbæri hefur ekki
enn verið skýrt til neinnar hlitar.
„Eyðimerkur-brakið” er útskýrt
með því, að sandkornin hlaðist
rafmagni i sólarhitanum og raf-
hleðslan hverfi með sólinni.
Við höfðum misst um það bil
tvo litra af vökvamagni likamans
og það hefur i för með sér svefn-
leysi, rauða húð, þorsta, taugaó-
róleika og óþolinmæði. Full með-
vitund helzt, en þó flögrar að
manni, að dauðinn sé á næstu
grösum.
Þegar fjórum litrum er ábóta-
vant, fer maður að kenna svima,
höfuðverks, andþrengsla og
magnleysis.
Á lokastiginu, þegar likaminn
hefur misst 9—10 litra af vökva,
bólgnar tungan i munninum, húð-
in stirönar upp, vöðvarnir láta
ekki að stjórn og maður fer að
þjást af ofskynjunum.
Slfkur dauðdagi tekur ekki
nema einn dag, ef skelfingin nær
tökum á manni.
Þegar sólin var gengin niður
fyrir sjóndeildarhringinn, féllu
fallhlffarnar saman og okkur
varð léttara um andardráttinn.
Við máttum drekka fjórðung
litra af vatni. Það var stórkost-
legt. Aö ég skuli ekki hafa kunnað
að meta vatn áður.
Um. nóttina ætluðum við að
ganga um það bil fjóra kilómetra.
Þessa nótt lærðum við að vinna
vatn úr eyðimörkinni. Algerlega
þurr eyðimörk er mjög sjaldgæf,
þó aö erfitt sé að átta sig á rakan-
um með berum augum.
Zeleny majór lét okkur grafa i
sandinn. Við áttum að rannsaka,
hvort þar væri nokkurn raka að
finna. Sé hægt áð láta hnefafylli
af sandi halda ákveðnu formi, þó
ekki sé nema andartak, er raka
að finna i sandipum.
Við komumst að raun um, að
þarna var vatn ieyðimörkinni. Tii
þess að fá vatnið, þarf ekkert
annað en þéttofinn efnisbút og ilát
undir vatnið.
Holan, sem ég hafði grafið i
sandinn, var um það bil metri á
dýpt. Ég setti tóma blikkdós á
botninn á holunni og hengdi efnis-
bútinn yfir, sfðan sand ofan á og
plastdúk efstan. Plastdúkurinn er
til þess að rakinn gufi ekki upp
um leið og hann kemur fram. Það
er einnig hægt að vinna vatn úr
þvagi. Sandurinn siar það full-
komlega, svo að það verður hæft
til drykkjar. Við gerum þessa til-
raún líka og samanlagt tókst okk-
ur hverju um sig að fá um það bil
hálfan iitra af kristaltæru og
næstum köldu drykkjarvatni.
Við drukkum það af beztu lyst.
Það leið að lágnætti. Við vöfð-
um okkur innan i fallhlifarnar og
iögðumst til svefns hvert við hlið-
ina á öðru eftir að hafa borðað
þurrt kex með tei, sem Zeleny
lagðaði úr vatni, sem við áttum
öll þátt f að hafa safnað.
Ég veit ekki hvenær ég sofnaði,
en klukkan var liðlega fjögur,
þegar ég vaknaði um morguninn.
Við gegnum þegjandi frá fall-
hlifunum eins og við höföum gert
morguninn áður. Fiú vissum við
öll, hvað beið okkar, en það gerði
biöina ekki léttbærari.
Flestum okkar var seinni dag-
urinn m-iklu þungbærari en hinn
fyrri. Mótstöðuafl okkar var ekki
nærri eins mikið.
Um hádegisleytið leyfði Zeleny
okkur að drekka svolitið vatn, um
það bil fjórðung úr lftra. Það eru
áttatiu litlir sopar, Eg táldi þá.
Við gerðum okkur það öll ljóst,
að ef þessa vatnsskammts hefði
ekki ootið við, hefði þessi dagur
orðiö okkar siðasti. Ég fann til
höfuðverkjar og tár drupu úr aug-
um mér, þó að ég hefði bundið
vasaklútinn fyrir augun. Þegar
sólin loksins hvarf af himninum
áttum við erfitt með gang.
Mér fannst seinni nóttin mikiu
kaidari en hin fyrri. Tveimur tim-
um eftir miðnætti hituðum við te
úr siðustu vatnsdropunum, sem
við áttum eftir.
Um þrjúleytið heyrðum við i
flugvélinni, sem komin var að
sækja okkur. Zeleny majór gaf
flugmanninum nauðsynlegar
upplýsingar með fjarskiptatæki.
Við stóðum kringum majórinn og
hlustuðum á rödd flugmannsins
eins og hún væri englasöngur.
Þegar flugvélin var komin á loft,
fann ég til mikillar sælu og hjarta
mitt var fullt þakklæti fyrir að
hafa komizt lifandi frá þessu og
ég hét þvi að tefla lifi minu aldrei
framar i þvilika hættu.
46 VIKAN 10. TBL.