Vikan

Tölublað

Vikan - 29.07.1976, Blaðsíða 38

Vikan - 29.07.1976, Blaðsíða 38
og ég hlustaði á agndofa af undr- un, og undrun mín jókst eftir því sem lengra leið á frásögnina. En nú skulum við heyra hvað maðurinn, sem kallaði sig mestan vísindamann frá því sögur hófust, hafði að segja. Hann sagði: „Því hefur verið haldið fram, að mesti hraði, sem um getur í veraldarsögunni sé hraði ljóssins. Hann er sagður 300.000 kíló- metrar á sekúndu. En það er samt ekki satt, að þetta sé mesti hraði, sem hægt er að ná. Ég, hinn mikli vísindamaður, hef fundið upp, hvernig má ná hraða, sem er þúsund sinnum meiri, eða sem næst því. Ég ætla ekki að fara út i flóknar útskýringar á þessu, því þú mundir ekki skilja neitt í þeim. En þú hefur sennilega gert þér grein fyrir, að þetta er svo yfirgengilega mikill hraði, að hann er næstum óhugsandi. — Ég vann lengi að þessu, og þegar ég þóttist viss um, að þetta hefði tekist, datt mér dálítið í hug. Ef hægt væri að senda lítið tæki útbúið ljósmyndavél út í geiminn á þessum hraða, væri hægt að mynda ýmsa ljósgeisla, sem farið hefðu frá jörðinni fyrir þúsundum ára, og væru þar enn á sveimi. Þar með mundi vera hægt að öðlast vitneskju um ýmislegt, sem hér gerðist á fyrri tíð. Eg braut heilann ákaft um þetta og tók loks þá ákvörðun að reyna. Ég valdi Dímon til að skjóta tækinu frá. Þér finnst sjálfsagt einkennilegt, að ég skuli hafa getað komið mér svona fyrir hérna, án þess að þess yrði vart í nágrenninu. En ég hef fundið upp efni, sem leysir upp jarðveg og ýmis önnur efni, sé því stráð á þau. Efnið gerir það að verkum, að jarðvegurinn rýkur út í loftið sem nær ósýnileg gufa. Flókinna útskýringa er hér ekki þörf. Þú myndir heldur ekki skilja þær. En þetta gefur þér e.t.v. einhverja hugmynd um, hve langt ég er á undan minni samtíð. Hérna undirbjó ég þetta allt sam- an. Hlutúrinn, sem ég sendi út í geiminn, er nokkurs konar sívaln- ingur. og inni í honum kom ég fyrir alveg sérstaklega næmri ljósmyndavél. Síðan var að tímasetja þetta allt. Eg reiknaði með þúsundföld- um hraða ljóssins en gerði þó ráð fyrir, að einhverju gæti skeikað. Én hafi útreikningar mínir reynst réttir, átti sívalningurinn að ná þeim geislum á einu ári, sem höfðu farið frá þessum stað fyrir þúsund árum. Ljósmynda- vélina setti ég í afturhluta sívalningsins, og reiknaði ég með, að hún myndi taka myndir á 10 sekúndna millibili í eina mínútu. Með því myndi ég ná sex myndum. Að því loknu skyldi sívalningurinn snúa við, og annað ár tæki það hann að komast til baka. Ég þykist hafa reiknað þetta svo nákvæmlega út, að eftir tuttugu mínútur mun sívalningurinn lenda á þeim stað, sem honum var skotið á loft fyrir tveimur árum.“ Hér þagnaði maðurinn aðeins, til að gefa orðum sínum aukin áhrif. Og það fór ekki á milli mála, að þessi frásögn hafði mikil áhrif á mig. Ég vissi eiginlega ekki hverju ég ætti að trúa, en ákveð að bíða átekta, og sjá hverju fram yndi. Eftir skamma stund hélt maðurinn áfram: „Ég veit, að það er svo margt ótrúlegt f þessu, að þetta virðist hrein fjarstæða. Hvernig getur t.d. nokkur hlutur þolað slíkan hraða, án þess að hitna svo mikið, að hann verði að glóandi ösku- hrúgu? En einnig við þeim vanda fann ég ráð. Mér tókst að finna upp efnablöndu, sem er nægjan- lega sterk til að þola þetta, og úr henni smíðaði ég sivalninginn. En nú hef ég sagt þér nóg, því ekki var ætlunin að gefa skýr- ingar á hverjum einstökum þætti þessa mikla vísindaafreks, heldur leyfa þér að sjá árangurinn af þessu öllu. Þó verð ég að taka eitt fram. — Þar sem hraðinn er svona mikill á sfvalningnum, getur verið um einhvern mismun að ræða, þegar myndavélin fer f gang. Þótt hún taki myndir með fimm sekúndna millibili, gæti hugsast að atburðirnir, sem hún tekur myndir af, hafi gerst með allt að hundrað ára millibili, eða jafnvel meira. En við skulum bfða og sjá hvað setur.“ Já, ég vildi bfða og sjá, hvað gerðist á næstu mfnútum. Þetta virtist allt svo ótrúlegt, að ég var f vafa um, hvort ég væri vakandi eða sofandi. Sennilega hafði ég sofnað undir stýri á bílnum og væri kominn út f einhvern skurð- inn á leiðinni til Víkur. Innan skamms mundi ég vakna og hlæja að þessum draumi mínum. En þetta reyndist vera óskhyggja. Ég varð þess áþreifanlega var, þegar tuttugu mfnúturnar voru liðnar og maðurinn gerðist órór og tók að ganga um gólf. Þetta var svo raunverulegt, að um draum gat ekki verið að ræða. Hann gekk til mín og skók mig til, um leið og hann æpti, hálf tryllingslega: „Já, bíddu bara, það getur skeikað nokkru, en ég á eftir að sanna fyrir þér, að útreikningar mfnir hafa reynst réttir." Sfðan tók hann að ganga um gólf aftur, og óþreyja hans leyndi sér ekki. Þegar þessu hafði farið fram um hrlð, virtist brá af honum. Hann virtist missa allan mátt og hné svo að lokum niður í einn stólinn, sem var þarna. Þegar hann hafði setið þegjandi nokkra stund, tók hann að muldra, eins og hann væri að tala við sjálfan sig: „Allt búið. Margra ára starf er horfið út f himingeiminn. Ég er ekkert, minna en ekki neitt.“ Þrátt fyrir hræðslutilfinning- una, sem hafði gripið mig, þegar hann tók að ganga um gólfið og skaka mig til, gat ég ekki annað en vorkennt . honum. Ef það var satt, sem hann hafði sagt mér, var hér maður, sem sá ævistarf sitt unnið til einskis. Og ég tók að hugsa um, hvernig ég myndi hafa hagað mér í hans sporum. En mér gafst ekki mikill tími til slfkra heilabrota. Skyndilega heyrðist eins og lágvær hvinur úr fjarska. Hann var ekki ólíkur þvf og þegar þota nálgast. Maðurinn lifnaði allur við og lagði við hlustirnar, og ósjálfrátt gerði ég eins og hann. Hvinurinn magnaðist, en varð þó ekki mjög hávær. Skyndilega þagnaði hann, og um leið fundum við fyrir örlitlum kippi, eins og um jarðskjálfta væri að ræða. Maðurinn réð sér ekki fyrir gleði og hrópaði upp: „Hann er lentur, hann er lentur". Eg skildi, að hann átti við sívalninginnn, og hræðslan, sem hafði gagntekið mig fyrir stuttu, vék nú fyrir eftirvæntingunni. Kannski var eitthvað til f þessu öllu. Maðurinn þaut nú út úr her- berginu og fram á ganginn. Ösjálfrátt fylgdi ég á eftir honum. Leiðin lá nú upp tröppurnar, og þegar upp var komið, blöstu dyrnar við. Þær voru opnar, en f flýtinum hafði mér ekki gefist kostur á að sjá, hvernig hann hafði farið að því að opna þær. Þegar ég kom út undir bert loft, stansaði ég, undrandi vegna þess, sem ég sá. Framundan mér stóð maðurinn við hlið sfvalningsins. í fljótu bragði giskaði ég á, að sívalningurinn hafi verið um hálfur annar metri f þvermál og svipaður á hæð. Ég sá, að hann hlyti að hafa lent á töluverðri ferð, því hann hafði myndað svo- litla geil í grasið. Eg sá sá nú, að maðurinn gekk að sfvalningnum og opnaði loku, sem var ofan á honum. Þaðan tók hann út litið hylki eða kassa og var svo fljótur og öruggur að þessu, að ég skildi, að hann vissi nákvæmlega, hvað hann var að gera. Hann hélt kassanum hátt út frá sér, um leið og hann leit sigri hrósandi til mfn, án þess að segja eitt orð. Að þvf búnu gerði hann dálítið, sem varð þess valdandi, að ég varð orðlaus af undrun og ekki í fyrsta skipti. Hann fór i vasa sinn og tók upp litla dós. Ur henni tók hann lófafylli af einhverju efni, sem mér sýndist vera hvitt duft. Hann stráði þessu síðan yfir sfvalninginn. Ég ætlaði naumast að trúa mfnum eigin augum, þegar ég sá sívalninginn leysast upp þarna fyrir framan mig og hverfa út í loftið sem ljósleit gufa. Eg var smástund að átta mig á þessu, en rankaði við mér við það, að maðurinn var kominn að mér og gaf mér til kynna með ofurlít- illi höfuðhreyfingu, að ég ætti að fara aftur niður um göngin. Ekki leið á löngu, þar til við vorum komnir niður f herbergið aftur. Maðurinn virtist örlítið farinn að róast, þvf hann fékk sér sæti og hóf að tala til mín með hola málrómnum, sem ég var nú aðeins farinn að venjast. „Jæja, maður minn. Eg vona, að þér sé nú farið að skiljast, að ég hef ekki farið með neitt fleipur. Ennfremur vona ég, að þú haldir ekki, að ég sé geðbilaður, en það hefur þér eflaust dottið í hug, og lái ég þér það ekki. öðrum hefði farið eins í þínum sporum, þvf það er ekki á hverjum degi, sem hægt er að verða vitni að jafn stórkostlegri vlsindalegri upp- fyndingu og afreki og hér á sér stað.“ Hann þagnaði aðeins til að gefa orðum sfnum aukna áherslu og hélt svo áfram: „Nú er komið að lokaþættinum f þessu. Og við tveir munum nú á næstu mínútum verða vitni að VELKOMIN TIL KRÓKSFJARÐAR Verzlun okkar býður ferða- fó.lki ,upp á fljóta og lipra þjónustu og hefur á boðstól- um allar algengar mat-, ný- lendu- og ferðavörur. Margs konar sportvarning og við- leguútbúnað. ESSO-þjónusta. KAUPFÉLAG KRÓKSFJARÐAR Króksíjarðarnesi 38 VIKAN 31. TBL.

x

Vikan

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Vikan
https://timarit.is/publication/368

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.