Vikan - 16.09.1976, Blaðsíða 25

fólkinu
Hjalti: Ef ég yrði
svo óheppinn að
mismæla mig, þá
yrði býsnast yfir
,,svona”
íslenskunemum, sem
kynnu ekki að tala.
og spurðum fólk, hvaða plötu það
vildi hafa með sér, ef það þyrfti að
dveljast einsamalt á eyðieyju. Við
buðum nokkrum vegfarendum
góðan daginn, kynntum okkur og
spurðum kurteislega, hvort þeir
vildu svara þessari spuriiingu. Sum-
ir brugðust hinir verstu við og
strunsuðu burtu með vonskusvip,
og aðrir vildu ekki svara vegna
feimni. En þegar við fórum vestur á
Firði var þetta öðruvísi. Á Patreks-
firði fórum við niður á höfn kl. 9 að
sunnudagsmorgni, og þar var fólk
ekkert að hika við að segja mcin-
ingu sína á hlutunum. Því lengra,
scm fólkið býr frá Reykjavík, því
frjálslegra er það og ófeimnara. Það
er einhver djöfullinn að fólkinu I
Reykjavík, það er búið að drepa
niður í því sjálfstæðið. Og það
virðist ekkert hjálpa fólkinu, þó að
maður segi, að það komi hvergi
fram hver tali, það hristir bara
hausinn.
— Hvf.rnig litist ykkur á nýtt
útvarp, þ.e. breytingar?
Hjalti: Til að byrja með þarf nú
að gera öllum landsmönnum jafn
hátt undir höfði og koma dreifi-
kerfinu I lag. Þetta er nú einu sinni
ríkisútvarp og þarf að standa undir
nafni. Það ersífellt verið að tala um
byggðastefnu, en þó er ekkert gert.
Tökum Akureyri sem dæmi. Þar eru
til útvarpslínur, og það er auðvelt
að senda dagskrá út frá Akureyri, en
það vantar alla aðstöðu, ekkert
stúdíó og slæm skilyrði fyrir upp-
töku.
, Ásta: Ég er sammála Hjalta.
Á meðan ég spjallaði við viðmæl-
endur mína ráku þau stanslausan og
óhóflegan áróður fyrir Braga kaffi
og fengu sér aldrei sopa úr boll-
anum án þess að láta mig vita, hvað
þetta væri gott kaffi.
— Eruð þið að stúdera?
Hjalti: Ég er I íslensku og norsku
I háskólanum. En ég ætti víst ekki
að segja það opinberlega, að ég sé
að læra íslensku, því að þá fara allir
að gagnrýna mann og skrifa I
Dagblaðið, og ef ég yrði svo
óheppinn að mismæla mig, þá yrði
býsnast yfir ,,svona íslenskunem-
um”, sem kynnu ekki að tala, og
þar fram eftir götunum.
— Eruð þið aldrei hrædd um að
mismæla ykkur að beygja vitlaust I
beinni útsendingu?
Ásta: Ég hef aldrei haft neinar
áhyggjur af þvl, ég bara treysti því,
að ég tali rétt.
Hjalti: Það eru jú gerðar meiri
kröfur til okkar, þvl að við erum
bæði að kenna og svo vegna þess að
ég er að læra íslensku.
Ásta: Mér finnst verra að mis-
mæla mig I upptöku, sem á ekki að
útvarpa fyrr en eftir nokkra daga,
og þurfa að bíða svo og svo lengi
eftir þvl að heyra sjálfa mig segja
vitleysuna I útvarpinu. En I beinni
útsendingu er ekki aftur snúið með
vitleysuna, og þá er það búið og
gert.
— Hvernig hefur fólk brugðist
við þáttum ykkar?
Hjalti: Það birtust tvær greinar I
Dagblaðinu, þar sem þátturinn var
gagnrýndur, en þær voru svo illa
rökstuddar, að við græddum ekkert
á þeim. Svo hafa komið nokkrar
hólgreinar.
Ásta: Það er mikið hringt, meðan
áþættinum stendur. Slminn stopp-
aði ekki síðastliðinn laugardag, en
þi hringdi fólk, scm vildi fá að
heyra ákveðin lög, og margir aðeins
til að láta okkur vita, að þetta væri
mjög skemmtilegur þáttur og þar
fram efir götunum, og svo hringja
alltaf einhverjir til að skammast.
Það er ekki hægt að vera öllum til
hæfis.
— Eigum við ekki að venda
okkar kvæði I kross og beina
umræðunum að þjóð- og dægur-
málum, svo sem skatta og kven-
réttindamálum ? Hafið þið ekki
einhverjar skoðanir á ákveðnum
málefnum, sem þið viljið koma á
framfæri?
Ásta: Ég er ægilega óhress yfir
því, hvernig fólk hefur tekið þvl að
ég sé með þennan þátt, vegna þess
aðégergift. Fólk hneykslast á þvl
að ég skuli ekki vera heima hjá mér.
Þetta sýnir, hvað kvenréttinda-
baráttan hefur enn komið litlu til
leiðar.
Það er mín skoðun, að hjón eigi
að skipta með sér verkum. Það er
heppilegast, að bæði hjónin vinni
úti sinn hvorn hluta dagsins og sjái
um heimili og börn til skiptis. Við
hjónin höfum gert það og gerðum.
Ég vinn fyrri hluta dagsins og hann
seinni hlutann, og við kunnum
bæði vel við svona fyrirkomulag. Ef
karlmenn þurfa að vera heima, þá
er þeim vorkennt alveg óskaplega
og talað um, hvað það sé voðalegt
fyrir fillfrískan karlmann að þurfa
að veia heima innilokaður, en það
er aldrei talað um, hvað konur eigi
bágt að þurfa að vera heima allan
daginn.
— Ertu sammála Ástu, Hjalti?
Hjalti: Já, ér er alveg sammála
henni.
— Hvernig á að breyta hugarfari
fólks?
Ásta: Fólk verður að gera sér
grein fyrir þessu sjálft, það þýðir
ekkert að tala um þessa hluti æ ofan
I æ. Konur verða sjálfar að reyna að
koma köllunum sínum I skilning um
þetta og fá þá til þess að koma til
móts við þær.
Hjalti: Ég held, að eina lausnin
sé fólgin I þvl, að konur hætti
hreinlega að eiga börn, þá þarf ekki
að rífast um, hver á að vera heima.
Ásta: Þá fyrst skapaðist alvarlegt
vandamál, ef börn hættu að fæðast I
þjóðfélaginu. Það er miklu skyn-
samlegra, að hjónin skipti með sér
verkum, þá alast börnin jafnt upp
með báðum foreldrum. Það væri vel
framkvæmanlegt, t.d. ef tveir aðilar
skiptu einni stöðu á milli sln. Það er
auðvitað ekki alltaf hægt að koma
því þannig fyrir, að hjón geti skipt
með sér sömu stöðunni, en ein-
hverjir aðilar, sem þyrftu að vera
heima hálfan daginn, gætu það. Þá
kæmist konan út að vinna líka.
Það er hreint og beint niður-
drepandi fyrir konu að hanga heima
allan daginn yfir pottum og krökk-
um, eins og svo margar konur gera,
t.d. hér I Breiðholtinu. Hvert sem
litið er, sjást konur I eldhúsglugg-
um. Bílastæðin tæmast á morgn-
ana, og á kvöldin koma allir
kallarnir heim og eru alveg stein-
hissa á þvl, að konurnar geti ekki
talað um annað en mat og grauta.
Hjalti: Og þegar karlmaðurinn
kemur þreyttur heim úr vinnunni
til konunnar, sem hefur ,,ekkert”
verið að gera, þá leggjast þeir upp I
sófa og lesa blöðin, I stað þess að
spjalla við konuna og hjálpa henni
að búa til matinn. Þetta á auðvitað
ekki allstaðar við.
Jæja, hættum að tala um þessi
helv... kvenréttindamál, við hljót-
um að geta talað um annað.
Ásta: Þetta er ekki kvenréttinda-
mál, Hjalti, þctta er mannréttinda-
mál.
— Eruð þið I einhverjum stjórn-
málasamtökum?
Ásta: Ég hef einu sinni getað
kosið flokk, sem samræmdist aiber-
lega mlnum hugmyndum, og það
38. TBL. VIKAN 25