Vikan - 25.10.1979, Blaðsíða 39
mörgum hlutverkum. Stundum er það
pabbi, mamma, kisinn, Ijónið eða hundur
inn. Barnið reynir sjálfsmynd sína. Hlut-
verkaleikir hafa mikla þýðingu fyrir hvemig
barnið tileinkar sér kynhlutverk sitt.
Einnig skipta hlutverkaleikir ntáli fyrir
greindarþróun barnsins. Þeir stuðla m.a. að
því að barnið getur séð hlutina út frá
öðrum sjónarhóli en sínum eigin.
Samsetningarleikur: í samsetningarleikn-
um eykst löngunin til að forma og skapa
eitthvað. Samsetningarleikur er gott dæmi
sinum og mömmu og hringlað með hringlu.
Feluleikir hafa sérstakt aðdráttarafl á
þessum tíma og einnig „hott hott á hesti”
leikir. Barnið er þá upptekið af því sem það
gerir — sjálfu starfinu eða virkninni.
Táknleikur: Þegar barnið er um eins og
hálfs árs fær leikurinn annað gildi. Barnið
byrjar að setja ímyndanir sínar inn í
leikinn. Leikurinn tekur gjarnan á sig
ýmsar myndir og barnið getur sjálft verið í
um tegund leiks þar sem barnið reynir sig
við að hafa vald á hlutunum. Oft reynir
það sig hins vegar við erfiðari hluti en það
veldur, t.d. við að setja saman flókin spil og
þá getur komið til kasta fullorðinna að
hjálpa barninu eða gefa því verkefni við
hæfi. Þannig er hægt að konta i veg fyrir að
barnið verði fyrir vonbrigðunt í leiknum
eða missi trúna á eigin getu. Samsetningar-
leikur hefst gjarnan um 5 ára aldur.
Mikilvægi leiksins
Það er mikilvægt fyrir þróun leiksins að
þær kröfur sem gerðar eru til barnsins
samsvari því sent barnið er fært um hverju
sinni. Leikurinn hefur mikilvægu hlutverki
aðgegna fyrir þróun mannsins. Hann hefur
áhrif á greindarþróun eða vitsmunalega
þróun, þar sent barnið lærir að þekkja
umheiminn í gegnurn leik. Hann hefur
áhrif á félagslega þróun. þar sent barnið
lærir að umgangast aðra gegnurn leik, og
persónuleikaþróun þar sent barnið getur
látið i ljós og fengið útrás fyrir tilfinningar
sinar og intyndanir í leiknum.
Fullorðnir gleyma þýðingu
leiksins
Fullorðnir gleyma því gjarnan hvað
leikur er. Þeir eru sér ekki meðvitandi um
að mörg sérkenni, sem þeir kunna að hafa,
geta verið háð því hvaða möguleika þeir
höfðu til að leika sér og hvernig þeir léku
sér sem börn. Ef fullorðnir gerðu sér
raunverulega grein fyrir mikilvægi leiksins
myndu þeir gera unthverfi barna meira
örvandi. Þeir myndu skipuleggja útivistar-
svæði öðruvísi og þeir myndu sjá um að öll
börn hefðu ríkulega möguleika á að leika
sér utan húss sent innan. En fullorðnir
gleyma því gjarnan að þeir hafa einhvern
tímann sjálfir verið börn og þeir taka þar af
leiðandi meira tillit til eigin þarfa en þarfa^
barna. Það gildir lika unt leikinn.
43. tbl. Vikan 39