Vikan - 25.10.1979, Blaðsíða 24

Gamla simstöð, líklega um aldamótin — þá ibúðarhús.
Þaö eru litlar ýkjur þegar sagt er að mannfólkið
hér á íslandi hafi dýrkað sinn mammón í fófmi '
steypu á undanförnum áratugum. Hverjum eyrj
hefur hið snarasta verið breytt í steypta fasteign
og byggingarstíllinn verið látinn liggja milli hluta.
Flest þessi hus eru aðeins misstórir steyptir
kassar, að vísu með gluggum og hurðum hér og
— gullnáma gamalla húsa
Hér á árum áður voru byggð falleg timburhús,
sem óðum hefjast til vegs og virðingar á ný. í
kaupstöðum og sjávarþorpum úti á lands-
byggðinni gefur að líta margt listaverkið frá
þessum tíma, en sumt í sorglegri vanhirðu.
Varla er á neinn hallað þótt Seyðisfjörður verði
hér valinn úr hópnum og skoðaður með húsa-
vernd í huga. Þar eru ómetanlegar minjar húsa-
gerðarinnar, sem norskir fiskimenn og útgerðar-
herrar fluttu með sér á sínum tíma, og óhætt að
fullyrða að á Seyðisfirði sé gullnáma gamalla
húsa.
Verndun gamalla húsa hefur
á undanförnum árum verið
mikið deilumál og sýnist þar sitt
hverjum. Það þótti fremur ófínt
fyrir nokkrum árunt að búa í
timburhúsi og ennþá eru þeir tii,
sem telja slík hús einskis vert
kofarusl, sem allra best væri að
rífa við fyrsta tækifæri. Steypan
hefur verið ráðandi efniviður í
húsbyggingum síðustu áratugi
og breytingin úr timbri í steypu
gengið hratt og örugglega fyrir
sig.
En með nýjunt herrunt konta
nýir siðir. Börnin sem ólust upp
í steinhúsunum eru orðin
fullorðin og flykkjast í gömlu
timburhúsin. Húsin fá nýja íbúa
og surn þeirra einnig andlits-
lyftingu. Með breyttu gildismati
fólksins hækkar söluverð
húsanna óhjákvæmilega, því
þetta ganila tintbur er allt í einu
komið í hátísku. Ennþá skiptast
ntenn þó í tvær andstæðar fylk-
ingar í mati á gömlum timbur-
húsurn og hefur deilan orðið
hvað háværust varðandi
Bernhöftstorfuna í Reykjavík.
Það reynist sumum ókleift að
gera sér í hugarlund hvernig illa
hirt gömul hús geta orðið að
fegurstu listaverkum. Svo fast
hafa rnenn sofið á verðinum að
24 Vikan 43. tbl.