Vikan - 18.09.1980, Blaðsíða 41

liann vill láta gera við gyðingana. Ég hef
jafnvel þá brjálæðislegu hugmynd að út-
rýming gyðinga af yfirborði jarðar sé
fyrsta ogfremsta markmið hans og hafi
forgang fyrir yfirráðum slava, refsiað-
gerðum gegn Frakklandi og heimsyfir-
ráðum Þýskalands. Kjánaleg hugdetta,
ég játa það, en áherslan sem lögð er á
verk okkar, forréttindin sem við njótum
og hversu léttilega Himmler fær sínu
framgengt veldur því að ég komst að
þessari einkennilegu niðurstöðu.
Hitler veit auðvitað ekki um alla
gyðinga sem við skjótum eða hengjum;
hann hefur ef til vill ekki einu sinni
fengið nákvæmar tölur um niðurskurði í
rússneskum gettóum. En hann veit,
hann veit. Hann hefur oft sagt að ekkert
sé gert án þess aö hann viti af þvi. Þó er
ég sannfærður um að á síðari árum verði
minni spámenn gerðir að hinum meiri i
sambandi við þessar miklu aðgerðir og
einhverjir fræðimenn reyna eflaust að
ganga algerlega framhjá honum.
Nánustu aðstoðarmenn Hitlers vita
líka hvað er á seyði. Fáeinum vikum
fyrir innrásina í Rússland á siðasta ári
skrifaði Goering Heydrich og fól honum
að sjá um „jafnheppilega lausn á
gyðingavandamálinu og unnt væri".
Það hvarflar ekki að mér að það þýði
að koma þeim fyrir á bóndabæjum og i
þorpum. Goering vill fá nákvæma
skýrslu um „heildaráætlun um .skipu-
lagsleg atriði og efnivið sem þarf til að
framfylgja æskilegri lausn gyðingavand-
ans”.
(Önnur athugasemd: Árum saman
hafa áhrifamiklir gyðingar litið á
Goering sem hugsanlegan milligöngu-
mann sinn, náunga sem er „veikur fyrir"
i and-semitiskum aðgerðum og heldur
Himmler og öðrum eindregnum
stuðningsmönnum kynþáttastefnunnar
frá því aðframfylgja þeirri stefnu. Mikið
hefði það komið þeim á óvart að lesa
bréf hans til Heydrichs! I
Það hefur auðvitað aldrei verið neinn
vafi á því í hugum manna við hvað var
átt með „endanlegri lausn" — þó að við
tölum sjaldnast um það. Það eru ekki
aðrir en fifl eins og Hans Frank sem
samkjafta ekki um það hvernig þeir ætla
að útrýma gyðingum eins og lúsum. En
við erum búnir að minnka áhrifavald
hans talsvert i Póllandi svo að nú er
hann ekki annað en ímynd sem stjórnað
er af SS. Við erum búnir að taka völdin í
okkar hendur; við fullnægjum óskum
Foringjans eins hljóðlega og fullkomlega
ogokkurer unnt.
Hvað sem öðru líður, atburðirnir
ofannefndu og annað athyglisvert, svo
sem að byggðar hafa verið leynilegar
búðir í Chelmno og Belzec i Póllandi þar
sem beitt er einstæðum nýjum aðferðum
við lausn gyðingavandamálsins, varð til
þess að kallað var til fundar i Gross-
Wannsee þann 20. janúar.
Fyrir utan okkur Heydrich voru þrett
án aðrir á fundinum. Hann var haldinn i
húsakynnum RSHA — aðalstöðvum
öryggisþjónustu ríkisins, sem annast mál
sem snerta gyðinga — en þar er Hey-
drich yfirmaður. Skrifstofurnar eru í
Gross-Wannsee, úthverfi Berlínar.
Það sem mér fannst merkilegast,
þegar mennirnir voru þarna saman
komnir og röbbuðu i mesta bróðerni, var
að ekki voru aðeins samankomnir yfir-
menn í lögreglu og SS heldur einnig
fimm borgaralegir yfirmenn. Það leyndi
sér ekki hvað Heydrich hafði í hyggju.
Enginn armur þýska stjórnkerfisins,
hvorki borgaralegur, hemaðarlegur eða
innan lögreglunnar, átti að fara í graf-
götur um hver áform okkar voru. (Þegar
ég leit á borgarana óbreyttu flaug mér í
hug hvaða afsakanir þeir væru nú að
setja saman í slóttugum heilum sínum ef
þeir skyldu verða spurðir í þaula síðar
meir.)
Eichmann var þarna líka. Okkur er
orðið nokkuð vel til vina núorðið. Mér
semur afleitlega við nokkra Ein-
satzgruppen-foringja — aðallega þá
svinið hann Blobel og refinn Artur Nebe
— og því er ég allur af vilja gerður að
vingast við Eichmann, ekki síst fyrir það
að mér hefur alltaf virst hann skyn-
samur, vingjarnlegur og laus við
fordóma.
„Já, Dorf,” sagði hann eftir að hafa
spurt mig um Mörtu og börnin, „nú er
nýtt á döfinni. Auschwitzmálið.”
„Svoer mérsagt."
„Ég kom þar fyrir skemmstu.
Himmler gaf Hoess grænt Ijós. Ég er að
reyna að gera lestaráætlanir og þess
háttar í samráði við Hoess.”
„Hvers vegna Auschwitz?”
„Þar er ágætt samgöngunet. Nægilegt
rúm til að tryggja einangrun. Fjöldinn
allur af gyðingum allt í kring. Pólland er
mesta vandamálið. Allir nýju staðirnir
— Chelmno, Belzec, Sobibor — þeir
verða allir í Póllandi.” Hann hallaði sér
að mér og hvislaði: „Sjáðu til, Foringinn
vill ekki láta gyðingablóð saurga hina
helgu þýsku mold.”
„Þaðer skiljanlegt."
Ég var hissa á rólegum viðbrögðum
minum við þessum fréttum. SS og
RSHA eru svo flækt og undin hreiður
keppinauta að Himmler fer stundum á
bakvið Heydrich eða þegir yfir
upplýsingum við hann, og þó ég vissi um
jressar nýju búðir vissi ég ekki hvað þar
var á seyði. Helsta ábyrgðin sem á mér
hefur hvílt var í sambandi við rússnesku
herferðina.
Hans Frank sá mig vera á leiðinni inn
í fundarherbergið og greip í handlegg
minn og leiddi mig burt frá Eichmann.
„Nýjar búðir, það heyrði ég. Ekki vera
svona heimskulegur á svipinn, Dorf.
Reyndu að þefa svolítið gas.finna af því
lyktina.”
Ég ýtti hendi hans burt og heyrði
hann tauta við einn aðstoðarmanna
sinna: „Hvilikur fundur — Heydrich,
gyðingur að hluta til, og Dorf, berlínsk
ur bragðarefur.”
Fundurinn hófst.
Heydrich gerði öllum viðstöddum [rað
ljóst — og þá ekki síst óbreyttu
borgurunum sem voru ekki ómerkari
menn en fulltrúar frá utanríkisráðu-
neytinu og innanríkisráðuneytinu — að
hann, Reinhard Heydrich, væri valið
tæki í höndum Foringjans til að „leysa
endanlega gyðingavandamálið”.
„Alls staðar?” spurði einhver.
„Alls staðar.”
„Ah. . . það er að segja í Þýskalandi
og á öllum hernumdum svæðum?”
Svar Heydrichs var, að allir gyðingar i
Evrópu, sem hann áætlaði að væru
ellefu milljónir — hann taldi enska og
írska gyðinga með — ættu að komast
undir okkar umsjá og þeim væru búin
sömu örlög.
Hann sagði það aldrei hreint út hver
þessi „endanlega lausn" var en það var
enginn á fundinum sem misskildi hann.
Við vissum við hvað hann átti.
„Flutningur úr landi hefur mistekist,”
sagði yfirmaður minn. „Það vill enginn
gyðingana, ekki Amerika, ekki England
eða neinn annar. Auk þess er erfiðleik-
um bundið að flytja þá og þá ekki síst
austurevrópska gyðinga, úr sýktum
þorpum sínum og borgum, svo miklum
erfiðleikum bundið að verkið er óvinn
andi bæði fyrir okkur og alla aðra.
Þannig að gyðingaflutningar austur eftir
verða auknir — þá aðallega til
Póllands."
Heydrich sýndi þeim á korti hvernig
flytja átti alla evrópska gyðinga —
franska, hollenska, enska, ítalska —
„austur".
„Hvað gerist svo?” spurði ,Hans
Frank. „Þegar þið eruð búnir að henda
þeim í mig?"
Heydrich virti hann ekki viðlits.
„Gyðingarnir verða settir í vinnuflokka.
Eðlileg afföll verða vegna sjúkdóma,
hungurs, erfiðisvinnu sem gyðingar eru
óhæfir að gegna og tekur sinn toll.
Auðvitað verður eftir harður kjarni
gyðinga sem kemst af, þeir seigu og
sterkbyggðu.”
„Hvað verður um þá?” spurði Eich-
mann.
„Þeir fá viðeigandi meðferð.”
Menn brostu og óku sér í
sætunum. Tveir óbreyttir borgarar
minntu á skólastráka sem gripnir eru við
að reykja með verstu ólátabelgjum
þorpsins, þeir flissuðu og gáfu hvor
öðrum olnbogaskot.
„Gæti hershöfðinginn skýrt þetta
nánar?” sagði Gauleiter Meyer.
„Nú, gerum okkur þá fyrst grein fyrir
þvi að gyðingarnir sem eftir lifa eru bein-
linis ógnun við Þýskaland. Þeir gætu
endurreist gyðingalifernið. Orvinnsla
náttúrunnar gerir þá sterka. Þannig að
það þarf aðgera viðeigandi ráðstafanir.”
„Andskotinn, það eru rúmlega þrjár
milljónir gyðinga i Póllandi þessa
stundina,” öskraði Frank. „Átvögl,
sníkjudýr, smitberar og ausa drullunni
af sér um Pólland þvert og endilangt.
Jæja, ég get sagt það við ykkur eins og
ég gat sagt við undirforingjana mína, að
við getum ekki skotið eða eitrað fyrir
þrjár milljónir júða en við verðum að
finna einhverja leið til aðeyða þeim.”
„Mætti ég benda ríkisstjóranum á að
gæta orða sinna?” sagði ég.
Frank barði i borðið. „Andskotinn,
það sem um er að ræða er gereyðing. Ég
er orðinn dauðleiður á þessum andskot-
ans lykilorðum, þessum staðgenglum
fyrir það rétta.”
Heydrich horfði kuldalega á hann og
ef ég væri Frank þá hefði farið um mig
viðtillitið.
Eichmann, sem alltaf er háttvls,
reyndi að beina samræðunum á aðrar
brautir. Hann spurði hvort fjölgað yrði í
Einsatzgruppen, en því svaraði
Heydrich játandi. Og yrðu nýjar
aðferðir kannaðar? spurði Eichmann.
„Það er verið að kanna notkun á
gasi.” sagði Heydrich.
Háttsettur borgaralegur embættis-
maður — ég man ekki hver það var —
virtist undrandi. Heydrich sagði honum
að það færu fram tilraunir á rann-
sóknarstofum. Menn óku sér og neru
nefin. Störðu upp i loftið.
Dr. Luther, fulltrúi utanríkisráðu-
neytisins, benti á að prestastéttin hefði
maldað í móinn fyrir nokkrum árum
þegar „gagnslaust” fólk var líknarmyrt
með gasi. Ég gerði einhverjar athuga-
semdir um að það ætti ekki að aftra
okkur. Luther sneri sér að mér ög nefndi
mótmæli frá Vatikaninu og mótmæl-
endasöfnuðum og hvernig Foringinn
hefði sjálfur látið undan siga.
„Jæja?”sagði Heydrich.
Annar óbreyttur borgari var jafnkvið-
inn. „Þetta gæti komið fyrir aftur. Það
er eitt að skjóta hópa fólks í stríði. Það er
alltaf hægt að finna afsakanir sem sann-
gjarnir menn, þar með taldir klerkar,
geta sætt sig við. En gas! Á konur, börn,
gamalmenni! Við megum ekki espa
38. tbl. Vikan 41