Vikan


Vikan - 10.02.1983, Page 24

Vikan - 10.02.1983, Page 24
Um þessar mundir bregða sér margir á gönguskíði. Og ef marka má orð þeirra sem selja gönguskíði hérlendis hefur vegur þeirrar íþróttagreinar aukist einna mest af almenn- ingsíþróttum, nú á siðustu árum. Að Hkindum má rekja þessa aukningu gönguskíðaiðkunar til almenns áhuga á ýmiss konar heilsubótarhreyfingu, þar eð komið hefur á daginn að hreyfingarleysið ýtir undir alls kyns sjúkdóma. Þeir sem hyggjast kaupa sér gönguskíði fara ekki var- hluta af ýmiss konar gylliboðum fremur en aðrir neytendur. Byrjendum jafnt sem keppnismönnum er boðið eitthvað alveg sérstaklega við hæfi og það eru til fjölmargar tegundir og gerðir af gönguskíðum. Hér á landi fást öll þekktustu er- lendu vörumerkin og óðum berast 1983-módelin til landsins. Nýlega birtu austurrísku neyt- endasamtökin niðurstööur gæða- könnunar á gönguskíðum. Nær all- ar tegundir skíða sem fást hér voru dæmdar í þessari könnun og því sem næst öll gönguskíði hlutu einkunnirnar „góð” eöa „mjög góð”. Við þessa gæðakönnun var gönguskíöum skipt í þrjá notkun- arflokka: I fyrsta lagi var talað um skíði fyrir byrjendur. Þau henta vel á troönum göngubrautum en ef menn ætla að ferðast utan troð- inna slóða þurfa þeir breiðari skíði en svonefnd byrjendaskíði. Við hönnun slíkra skíða er lögð meiri áhersla á spyrnueiginleika — eða föttun eins og þaö heitir á fagmál- inu — en skriðiö skiptir minna máli. I öðru lagi var fjallað um al- mennu gerðina af gönguskíðum. Þau eru gerð fyrir þá sem hafa náð nokkuð góðum tökum á göngu- tækninni og miðar hönnunin að því aö spyrnueiginleikum og skriði sé gert jafnhátt undir höfði. Skíði í þessum almenna flokki eru 45 til 50 millímetra breið og þau eru mun stífari um miðbikið en byrj- endaskíðin. Loks er þriðji flokkurinn fyrir vel færa gönguskíðamenn. Þeir hafa náð góðum tökum á göngu- tækni og spyrna sér duglega áfram. Göngukappar sem nota skíði í þessum flokki vilja fá létt og skriðmikil skíöi sem eru frem- ur grönn á þverveginn. Vandið valið Þeim sem hyggjast stunda gönguskíði að einhverju marki, eða eru í góðu líkamlegu formi, skal ráðlagt að sleppa því að kaupa byrjendaskíði en fara strax á almennu gerðina. Yfirleitt eru menn fljótir að komast upp á lagiö og þá standast byrjendaskíðin ekki kröfurnar. Spyrnuflötur á gönguskíöum er sá hluti skíöasólans sem er niður- undan skófestingunum. Þessi spyrnuflötur á alltaf að nema slétt við jörðu þegar skíðamaðurinn stendur á skíðunum. Meö öðrum orðum skiptir líkamsþyngdin máli viö val á gönguskíöum. Þungir menn þurfa skíði meö mikla spennu um miðbikið, til að þau liggi lárétt þegar staöið er á þeim. Léttir menn þurfa að gæta þess að spymuflöturinn lyftist ekki frá jörðu þegar staðið er á skíðunum. Einfalt próf til að sjá hvort skíðin uppfylla þessa mikilvægu kröfu er að renna pappírsbleðli undir skíð- in áður en og á meðan staöið er á þeim. Veljið ekki of stutt gönguskíði. Því lengri sem skíðin eru þeim mun stöðugri verður göngumaður- inn í slóðinni. Venjulega reglan er sú að lengd skíöanna samsvari hæð kaupandans upp að úlnliði, þegar hann teygir höndina upp fyrir höfuð. Einnig er hægt að miöa við að kaupa skíði sem eru um það bil 30 sentímetrum lengri en líkamshæð notandans. Skíðastafir eiga aö ná rétt upp fyrir handarkrikana. Þeir þurfa að hafa handföng sem hægt er að ná góöu gripi á, til dæmis gætu þau verið úr leðri eða korki. Þá er æskilegt að hægt sé að stilla ólarn- ar á skíöastöfunum. Upplýsingar um einstakar skíöategundir og þá dóma sem þær hlutu í áðurnefndri gæðakönn- un austurrísku neytendasamtak- anna er hægt að fá hjá skrifstofu Neytendasamtakanna, Austur- stræti 6 í Reykjavík. Síminn þar er opinn milli 3 og 5 síðdegis, síma- númerið er 21666. Skór og bindingar Bindingar og skór fyrir göngu- skíði hafa tekið miklum framför- um undanfarinn áratug. Að vísu hefur þróunin leitt til sérhæfingar, sem aftur veldur því að vart er hægt aö tala um alhliða göngu- skíðaskó. Engin ein skógerö hefur komið í staðinn fyrir gömlu góöu leðurskóna. Mikið framboð er á alls kyns skíðaskóm úr ýmsum efnum og af margvíslegri lögun — skógerðirn- ar hafa vissa kosti en um leið ákveðna ókosti. Má til dæmis benda á að ekki fyrirfinnst ein al- hliða gerð af bindingum fyrir gönguskó. Greina má gönguskíöaskó í þrjá meginflokka: skó sem ætlaðir eru fyrir léttar dagsferðir, skó sem hægt er að nota í dagsferöir auk lengri skíðaferða og loks lang- ferðasko, sem ætlaöir eru til notk- unar í löngum og erfiðum ferðum. Léttu gönguskíðaskórnir hæfa skíðabindingum sem eru hannaö- ar samkvæmt norræna staðlinum (Nordic Norm). Slíkir skór henta ekki í djúpum snjó utan slóða eöa í mjög köldu veðri. Best er að nota léreftshlífar með þessum skóm þegar gengiö er í djúpum snjó. Þó ber að geta þess að sólinn á þess- um léttu skóm er oft of sveigjan- legur til að góð stjórn náist á skíð- unum í djúpum snjó utan slóða. Til skíðaskónna í dags- eða lang- ferðaflokknum teljast meöal ann- ars gömlu, sígildu leöurskórnir. Þeir eru hlýir og góöir í köldu veðri en þola ekki daglegt brúk í hlýviðrum, þá skemmist leðriö fljótt. Okostur viö þessa gerð er aö hún passar ekki fyrir norræna skíðabindingastaðalinn. Með henni þarf aö nota stillanlegar vírabindingar. Sólafestingin dugir oft ekki til að halda skónum skorð- uðum, þannig að stjórn á skíðun- um verður ekki eins nákvæm og æskilegt mætti teljast. I þriðja flokknum eru skór fyrir langar og strangar feröir. Þeir komu til sögunnar vegna þess að leðurskórnir dugðu ekki til. Þeir voru í byrjun ekki ætlaðir til notk- unar á skíðum og standast enn ekki fyllstu kröfur. Skór og bind- ingar eiga ekki vel saman. Þessa síðastnefndu skó er aðeins hægt að nota með svonefnd- um stígvélabindingum, þaö er að segja skótánni er haldið með reim sem er spennt yfir hana. Augljós- lega kemur þess háttar festing skónna niður á nákvæmni í stjórn á skíðunum. Langferðaskórnir hafa háan bol og hrágúmmísóla, sá er þeirra meginkostur. Menn geta ferðast um fjöllin blá án þess aö eiga á hættu að blotna utan frá. Skór af þessari gerð eru yfirleitt svo þéttir að fótrakinn situr inni. Séu sokk- arnir úr náttúrutrefjum taka þeir í sig rakann. Nægir þá aö fara úr sokkunum og láta þá þorna aö næturlagi, á skíðaferðalaginu. Minnt skal á að ekki er til nein allsherjar gerð af gönguskíða- skóm sem hentar hvers konar skíðafæri. Best væri að framleiö- endur kæmu sér saman um staðal fyrir skósólana og bindingarnar, þannig að hægt væri að skíða, en ekki bara labba á snjónum. m 24 Vikan 6. tbl.

x

Vikan

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Vikan
https://timarit.is/publication/368

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.