Vikan - 18.09.1986, Blaðsíða 55
„Þetta var slæmt bronkítis.
Slík veikindi eru ekkert gaman-
mál fyrir fólk á mínum aldri,“
sagði hr. Shaw. „Starf mitt hér í
bankanum lenti á hr. Vavasour
og svo bættust áhyggjurnar af
þjófnaðinum ofan á.“
Poirot spurði nokkurra spum-
inga til viðbótar og mér skildist
að hann væri að reyna að kom-
ast að raun um hvernig sam-
komulagið væri milli hr.
Vavasour og frænda hans. Eftir
því sem hr. Vavasour sagði
gegndi frændi hans ábyrgðar-
stöðu í bankanum. Hann var
hvorki í fjárhagslegum vandræð-
um né skuldugur og honum
höfðu oft verið fengin svipuð
verkefni til úrlausnar. Að lokum
kvöddum við hæversklega og fór-
um.
„Ég er óánægður,“ sagði Poirot
um leið og við komum út.
„Vildirðu komast að einhverju
fleiru, þessir menn eru ákaflega
venjulegir?“
„Eg bjóst svo sannarlega ekki
við að hitta leiftrandi fjármála-
snillinga, eins og sagt er frá í
skáldsögunum. Nei, ég er óá-
nægður með hve málið er auðvelt
viðfangs."
„Auðvelt?"
„Já, það er hreinn barnaleikur,
finnst þér ekki?“
„Veistu þá hver stal skulda-
bréfunum?“
„Já, það geri ég.“
„En þá.. .við verðum. . .hvers
vegna?“
„Slakaðu á, Hastings. Við ætl-
um ekki að gera neitt að svo
stöddu."
„Hvers vegna, eftir hverju bíð-
urþú?“
„Ég bíð eftir því að Ólympía
komi frá New York á þriðjudag-
• „ <<
mn.
„Getur þjófurinn þá ekki flúið
ef þú veist hver hann er?“
„Til einhverrar Suðurhafseyjar
sem við höfum ekki framsals-
samninga við? Nei, honum myndi
ekki líka lífið þar. Og hvers
vegna ég bíð átekta? Jú, sjáðu
til. Ég er svo vel gefinn að í huga
mér liggur málið ljóst fyrir en
það eru ekki allir jafnvel af guði
gerðir og ég. Til dæmis McNeel
lögregluforingi. Hans vegna
hyggst ég gera frekari athuganir.
Maður verður að hafa samúð
með þeim sem eru minnimáttar."
„Það veit guð að ég gæfi aleig-
una til að þú yrðir þér einhvern
tíma til ærlegrar skammar. Þú
ert svo andsk... montinn."
„Vertu ekki reiður, Hastings.
Ég hef orðið þess var að stundum
fyrirlítur þú mig næstum því.
Það er fylgikvilli þess að vera
stórmenni.“
Litli maðurinn þandi síðan út
brjóstkassann, belgdi sig út og
stundi svo ámátlega að ég gat
ekki annað en hlegið.
Á þriðjudeginum fórum við til
Liverpool með lestinni. Poirot
hafði þrjóskast við og neitað að
segja mér nokkuð um málið allan
tímann. Hann lét öðru hverju í
ljós undrun sína á því að ég væri
ekki búinn að átta mig á þessu
máli. Ég hætti að þvarga við
hann og faldi forvitni mína undir
yfirborðs áhugaleysi.
Þegar á hafnarbakkann var
komið hresstist Poirot allur.
Hann sagðist vera að leita að
upplýsingum um vin sinn sem
farið hafði til New York þann
23. og spurði þrjá þjóna í þaula
um hann.
„Þetta var roskinn maður,
heilsutæpur og fór sjaldan út úr
klefa sínum.“
Lýsingin átti vel við hr. Vent-
noren hann hafði búið í klefa
24 Gvjð hliðina á klefa hr.
PhilipsRjdgeway. Þótt ég fengi
engan veginn skilið hvernig Poi-
rot komst á snoðir um tilveru hr.
Ventnors var ég samt fullur af
áhuga.
„Segið mér,“ hrópaði ég, „var
þessi herramaður einn af þeim
fyrstu sem fóru í land í New
York?“
Þjónninn hristi höfuðið.
„Nei, herra minn, hann var
einn af þeim allra síðustu."
Ég varð undrandi og ég tók
eftir því að Poirot glotti. Hann
þakkaði þjóninum fyrir, gaf hon-
um peninga og við gengum í land.
„Gott og vel,“ sagði ég reiður,
„þetta síðasta hlýtur að hafa
haft áhrif á þessa dýrmætu kenn-
ingu þína.“
„Það er eins og venjulega,
Hastings, þú skilur ekki neitt.
Þetta var þvert á móti grundvall-
aratriði í kenningu minni.“
Ég fórnaði höndum.
„Eg gefst upp.“
í hraðlestinni frá Liverpool til
London var Poirot önnum kafinn
við að skrifa skýrslu um málið
sem hann síðan setti í umslag
sem hann límdi aftur.
„Þetta er handa hinum ágæta
McNeal rannsóknarlögreglufor-
ingja. Við skiljum það eftir hjá
Scotland Y ard um leið og við
höldum til veitingahússins þar
sem Esmée Farquhar ætlar að
gera okkur þann heiður að borða
með okkur kvöldverð."
„Hvað með Ridgeway?“
„Já, hvað með hann?“ sagði
Poirot og drap tittlinga.
„Þaðgeturvarlaverið... Þú
getur ekki...“
„Það er að verða að ávana hjá
þér að vera óskiljanlegur. Jú,
reyndar hélt ég það um tíma. Ef
Ridgeway hefði verið þjófurinn
hefði þetta verið afskaplega
heillandi mál.“
„Varla fyrir ungfrú Farquhar.“
„Það er rétt hjá þér. Þess vegna
er best að það sé eins og það er.
Við skulum rifja upp gang mála.
Ég sé að þig blóðlangar til þess.
Innsiglaði pakkinn var tekinn
úr ferðakoffortinu og gufaði upp
eins og ungfrú Farquhar orðaði
það. Þar sem það er vísindalega
ómögulegt að láta pakka gufa
upp höfnum við þeirri hugmynd
að svo stöddu og íhugum hvað
hafi orðið af pakkanum. Allir eru
sammála um að honum hafi ekki
verið smyglað í land.“
„Já, en við vitum...“
„Það má vera, Hastings, að þú
vitir en það geri ég ekki. Mín
skoðun er sú að virðist það ótrú-
legt þá sé það ótrúlegt. Tveir
möguleikar eru þá eftir, annars
vegar að pakkinn hafi verið fal-
inn um borð eða hent útbyrðis."
„Með flotholti?“
„Án flotholts.“
Ég starði á hann.
„Ef skuldabréfunum var fleygt
útbyrðis var ekki hægt að selja
þau í New Y ork og þar af leiðir
að þeim var ekki hent útbyrðis."
„Þú hefur frábæra rökhugsun,
Hastings. Þú sérð hvert þetta
leiðir okkur.“
„Aftur að byrjuninni."
„Hreint ekki. Ef pakkanum var
hent útbyrðis en skuldabréfin seld
í New York hafa skuldabréfin
aldrei verið í pakkanum. Hvaða
sönnun höfum við fyrir því að
skuldabréfin hafi verið í pakkan-
um? Manstu, hr. Ridgeway
opnaði aldrei pakkann frá því að
hann fékk hann í hendur."
„Já, enþá...“
Poirot sveiflaði hendinni óþol-
inmóður.
„Lofaðu mér að ljúka máli
mínu. Það síðasta sem sást til
skuldabréfanna var að þau voru
á skrifstofu Skotlands- og Lund-
únabankans að morgni hins 23.
Þau koma aftur fram í New York
hálftíma eftir að Ólympía leggst
að. Einn maður, sem enginn
hlustaði reyndar á, hélt því fram
að þau hefðu verið seld áður en
skipið lagðist að. Hvernig gátu
þau komist til New York ef þau
hefðu nú aldrei verið um borð í
Ólympíu? Hvernig gátu þau
komist til New Y ork? Gigantic
sigldi frá Southampton sama dag
og Ólympía og Gigantic á hraða-
metið í Atlantshafssiglingum. Ef
skuldabréfin hefðu verið send
með Gigantic hefðu þau komið
til New Y ork daginn áður en
Ólympía lagðist að bryggju. Það
voru því engin skuldabréf í inn-
siglaða pakkanum. Það hafði
verið skipt um pakka á skrifstofu
bankans í London. Hver og einn
þeirra þriggja, sem viðstaddir
voru, gat skipt á pökkunum. Þeir
gátu sent skuldabréfin til sam-
starfsmanna í New York með
fyrirmælum um að selja þau jafn-
skjótt og Ólympía hefði lagst að
bryggju. En einhver varð að fara
með Ólympíu til að setja ránið á
svið.“
„Hvers vegna?“
„Vegna þess að ef Ridgeway
hefði náð að opna pakkann og
sjá að í honum voru ekki nein
skuldabréf þá hefði fallið grunur
á þá sem voru heima í London.
Nei, maðurinn í næsta klefa var
látinn vinna sitt verk. Hann
þóttist brjóta upp lásinn svo að
þjófnaðurinn kæmist upp strax
en í raun og veru opnaði hann
koffortið með lykli. Síðan henti
hann pakkanum í sjóinn og fór
í land síðastur manna.“
„Hann dulbjó sig með gleraugu
og þóttist vera heilsutæpur því
að hann vildi ekki hitta
Ridgeway. Hann gekk síðan í
land í New York og tók næstu
ferð heim.“
„En hver var þetta?“
„Maðurinn sem hafði lykil,
maðurinn sem lét smíða lásinn,
maðurinn sem lá heima á sveita-
setri sínu með bronkítis, þessi
venjulegi aldraði herramaður,
hr. Shaw. Það eru oft glæpamenn
í æðstu embættum, kæri vinur.
Ha, við erum komnir. Ungfrú,
þettaheppnaðistalltsaman...
má ég...“
Poirot kyssti undrandi stúlk-
una á báðar kinnar.
38. TBL VIKAN 55