Vikan - 23.06.1988, Qupperneq 47

Hróbjartur Lúðvíksson skrifar:
■ Ekki er Ijóst
hvort haft er í
huga að dreifbýl-
ið verði byggi-
legra eða hvort
auðveldara verði
fyrir fólk að flytjast
utan af landi og
d höfuðborgar-
svœðið.
Um óstjóm
og óróðsíu
fyrir sunnan
Í^að þætti líklega ekki gott
Phjá okkur hérna fyrir
norðan ef við í hrepps-
nefndinni stjórnuðum eitt-
hvað í líkingu við það hvernig
þeir stjórna í ríkisstjórninni
fyrir sunnan, að maður tali
ekki um óráðsíuna hjá Reykja-
víkurborg.
Og svo er verið að tala um
að þenslan sé of mikil í þjóð-
félaginu. Launin mega ekki
hækka því þá mun verðbólgan
aukast. Skattar og álögur auk-
ast og hvergi er hægt að lækka,
ekki rafmagn, ekki hitunar-
kostnað, ekki söluskattinn og
ekki álögur frá hendi ríkis né
sveitarfélaga. Samt virðast op-
inberir sjóðir svo stöndugir að
hægt er að ráðast í nýjar risa-
ffamkvæmdir eins og veitinga-
hús á hitaveitutönkunum á
Öskjuhlíð. Og ekki dugar
minna en að herlegheitin eiga
að snúast. Ekki má gleyma ráð-
húsinu enda þegar búið að tala
og skrifa alltof mikið um það
hús.
Á stórum ffamkvæmdalista
er einnig ný íþróttahöll sem
taka á 7 eða 8 þúsund í sæti
svo mögulegt sé að halda al-
þjóðlegt handknattleiksmót.
Skítbilleg rós í hnappagatið og
kostar litla 30 eða 40 millj-
ónatugi. Þjóðarheiður fellur
eða stendur með því að hægt
sé að halda þetta mót.
Nýr hálendisvegur er orð-
inn brýnn og styttir leiðina til
Norðurlands að mun, 7 mán-
uði ársins. Það sást einhvers-
staðar á prenti að þessi vega-
ffamkvæmd myndi tengja
dreifbýlið við þéttbýlið á Suð-
vesturhorninu. Ekki er ljóst
hvort haft er í huga að dreif-
býlið verði byggilegra eða
hvort auðveldara verði fyrir
fólk að flytjast utan af landi og
á höfuðborgarsvæðið. Þetta
kostar ekki nema nokkur
hundruð milljónir.
Framkvæmdir við Þjóðar-
bókhlöðu hafa þegar dregist á
langinn og verður vafalaust á
dagskrá næstu árin þó pening-
ar virðist nógir í augnablikinu.
Ekki er ólíklegt að kostnaður
við þessa menningarperlu fari
eitthvað örlítið fram úr áætlun
eins og Fiugstöðin á Keflavík-
urvelli og Listasaífi ríkisins.
Ekki skal því mótmælt að all-
ar þessar ffamkvæmdir eru
flott og bera menningunni
vitni. Skítt með það þó ein-
hverjir atvinnuvegir séu á
hvínandi kúpunni, segja sumir.
Spurningin er bara sú hvort
þessar fjárfestingar eru tíma-
bærar einmitt núna eins og
sakir standa.
Launadeilur harðvítugar
hafa sett sinn svip á þjóðlífið
að undanförnu og oft er haft á
orði að lægstu launin gætu
ekki og mættu ekki hækka
vegna hættu á þenslu og þá sé
hætta á að verðbólgan fari á ný
upp úr öllu valdi. Kaupgetuna
I___________
þarf að auka ekki síst vegna
hinna lægst launuðu. Er þá
ekki betra ráð að slá á frest
byggingu á ýmsum skrauthöll-
um og skrautfjöðrum, og nýta
fjárfestingarféð til að lækka
opinberar álögur og þjónustu?
Ef við yrðum spurðir í hrepps-
nefhdinni hérna fyrir norðan
þá væri enginn vafi um svörin.
Dansinum í kringum gullkálf-
inn verður að linna.
Við hérna fyrir norðan höf-
um gætt hófsemi í hvívetna og
ekki staðið í framkvæmdum
hist og her. Það eina hjá okkur
núna er kirkjubyggingin sem
ætlar að vísu að verða okkur
þungur baggi. Sáluhjálp er
dýru verði keypt eins og aðrar
þarfir. Við hefðum aldrei byrj-
að á þessu ef Kvenfélagið væri
ekki búið að nuða í þessu
árum saman. Bogga mín sagði
að ég færi til Helvítis ef ég yrði
á móti kirkjunni. Svo það var
ekki um annað að ræða.
Það þótti góður siður i mínu
ungdæmi að byggja vel upp
útihúsin fyrir skepnurnar og
eiga sæmilegan bát til að geta
náð í soðið og helst örlítið
meira til. Svo þegar búrekstur-
inn var kominn vel fyrir vind
þá var íbúðarhúsið byggt upp.
Þangað til létu menn sig hafa
það að búa í gamla bænum.
Ég man eftir einum bónda
sem keypti illa hýsta hlunn-
indajörð en hann byrjaði á að
steypa upp nýtt íbúðarhús í
líkingu við glerhallirnar í
Reykjavík. Útihúsin voru léleg
og fýrsti veturinn var harður.
Það var kvillasamt hjá bústofn-
inum og eitthvað missti bónd-
inn af gripum. Þetta varð
endemis búskapur og fólkið
flosnaði upp af jörðinni eftir fá
ár.
Þá held ég að það sé hollara
að hafa á þessu gamla lagið og
byggja fyrst yfir bústofninn og
síðan lúxus-höllina þegar allt
er komið á réttan kjöl og farið
að gefa af sér.
Fyrir sunnan hafa þeir þetta
eins og bóndinn sem flosnaði
upp. Ég held þeim væri nær að
læra örlítið af okkur gömlu
mönnunum. Fyrst á að treysta
atvinnuvegina svo þeir geti
borgað sæmileg laun og þá er
hægt að byggja skrauthallirnar.
Mér líst illa á hvernig þeir
haga sér í þessu strákarnir fyrir
sunnan.
Höfundurinn, Hróbjartur Lúövíks-
son, skrifar fasta dálka í Vikuna, þar
sem hann reifar þau mál sem eru
honum hugleiknust hverju sinni.
Hróbjartur er vel þekktur þjóömála-
maöur í sinni sveit. Hann er ættaöur
af Hornströndum, sonur Lúðviks
Ástþórssonar í Neðri-Gröf
VIKAN 45