Vikan - 29.09.1988, Blaðsíða 52
Vaxtarhringur hársins
Hvert einstakt hár hefur vaxtarhring.
Langt vaxtartímabil, frá tveimur upp í sex
ár, síðan kemur stuttur hvíldartími, um
þrír mánuðir. Á þessum tíma þrýstist hárið
upp í hárslíðrinu og losnar auðveldlega
við þvott eða burstun. Við tekur nýtt hár.
Það er eðlilegt að 15% af hárinu sé á hvíld-
artímabili hverju sinni, og að frá 50 upp í
100 hár losni á degi hverjum. Aukist sá
fjöldi verulega þá er hætta á ferðum.
Ein ástæða fýrir ffemur lítilli athygli vís-
indamanna á hármissi er sú að hárið er
ekki lífsnauðsynlegt fyrirbrigði og missir
þess veldur ekki veikindum eða dauða.
Hinsvegar veldur það mörgum körlum og
konum hugarangri, sem hefur áhrif á líðan
þeirra.
Fyrst er farið yfir hársvörðinn með tæki sem gefur frá sér vægan rafstraum.
Hárlos
Allt reynt
hártnu til bjargar
TEXTI: SIGRÚN HARÐARDÓTTIR
LJÓSM.: PÁLL KJARTANSSON
í Vikunni 5. júlí birtíst viðtal
Bryndísar Kristjánsdóttur við
Önnu Edstrom um Manex vökva,
sem nýkominn er á markaðinn á
íslandi. Anna Edstrom hefur
skrifað bók um hár og lækningu
við hárlosi og hármissi sem hún
kallar Your Complete Guide to
Hair Care. Við sóttum fróðleik í
þessa bók og heimsóttum fyrir-
tækið Orkugeislann, sem sér-
hæfir sig í að örva hár tíl þess að
vaxa aftur.
Hár
Það eru fjórar mismunandi tegundir
hárs á líkamanum. Fyrsta tegundin þekur
fóstrið í móðurkviði og fellur venjulega af
fyrir fæðingu. Önnur tegundin er jafhfín-
gerð og sú fýrsta, en þekur fullorðinn
líkamann allan. Milligerð af hárum er til
sem er mitt á milli annarrar og fjórðu teg-
undar að þykkt og lengd. Fjórða tegundin
er sterkari, grófari og lengri, og er lituð.
Hún er á höfðinu, augabrúnum og augn-
hárum, og einnig undir höndum og við
kynfærin eftir kynþroska aldur. Litarefni
hársins ákvarða lit þess. Eumelanin gefúr
brúnt til svart hár, phaeomelanin gerir
hárið ljóst eða rautt. Án þessara efna verð-
ur hárið hvítt, eins og hjá albínóum. Þegar
aldurinn færist yfir okkur hættir ffam-
leiðsla þessara litarefha, og við verðuni
grá- eða hvíthærð.
Síðan er rúllað yflr höfuðið með
rúllu.
Að lokum eru notaðir kaldir og heitir
geislar á höfuðið.
Það er margt sem veldur hárlosi. Þegar
streita er mikil vill myndast vöðvabólga í
öxlum, sem lokar fyrir blóðstreymið til
höfuðsins. Að auki valda sumar gerðir
taugastreitu samdrætti í æðunum á höfuð-
leðrinu sem sjá hárbotninum fyrir nær-
ingu. Til þess að hárið sé heilbrigt, litríkt
og glansandi verður blóðstreymið til
höfuðleðursins að vera gott, og blóðið að
vera næringarríkt. Nauðsynlegustu stein-
efhin fyrir heilbrigt hár eru brennisteinn,
silikon, selenium og sink. Einnig má nefna
kalk, mangan, kalín, fosfór, járn, og joð.
Þeir sem sitja við tölvur eða ritvélar,
þeir sem eru að lesa undir próf og þeir
sem lifa streitufullu lífi fá mjög oft þessi
einkenni, enda er streita algengasti kvilli
tæknivædda samfélagsins. Samkvæmt
Önnu Edstrom fer hárlos nú vaxandi hjá
konum vegna þess að þær hafa gengið inn
í atvinnulífið, og líkaminn framleiðir mikið
androgen (karlhormón) við streituástand.
Flasa
Það veldur einnig hárlosi að vera með
mikla flösu. Flasa er oft afleiðing streitu.
Það er vegna þess að streita eyðir B-víta-
mín forða okkar, og það er vítamínið sem
er nauðsynlegt til þess að halda húðinni
góðri. Það eru margar tegundir af flösu, en
enn sem komið er hefur meðferðin á þeim
verið einhæf, sem væri aðeins um eina teg-
und að ræða. Erfiðasta tegundin er komin
af völdum psoriasis.
Úrgangs- og eiturefni
Uppsöfnun úrgangsefna í líkamanum
eða magn af óheillavænlegum efnum í
matvöru geta hreinlega eyðilagt vaxtar-
frumurnar mjúku í hárbotninum. Ef nýrun,
lungun, þarmar og húð virka ekki nógu vel
til þess að hreinsa þessi efni út má sjá
greinilega samsvörun með þessum vanda
og hárlosi.
Hvað skal þá borða? Anna Edstrom mæl-
ir með próteini í hverri máltíð, ferskum
ávöxtum og grænu salati einu sinni á dag,
og einum skammti af hráu eða lítt soðnu
grænmeti. Brauðið á að vera heilkorna. Og
drekka mikið vatn.
52 VIKAN