Vikan - 07.09.1989, Page 47

Zoom
Færsla að eða frá myndefni með breyti-
linsunni kallast að „zooma“. Ekki má of-
nota þessa hreyfmgu. Best er að byrja með
kyrra linsu í upphafi og mynda í nokkrar
sekúndur og eins í lok hreyfingar. Vert er
að minnast á að þegar „zoomað" hefur ver-
ið að ákveðnum hlut verður hann stund-
um óskýr. Þetta gerist stundum þegar
birtuskilyrði eru ekki góð því skarpleika-
sviðið minnkar þegar ljósopið er stórt og
linsan er á mestu brennivídd. Besta ráðið
við þessu er að finna skerpuna áður en
myndataka hefst og stilla hana inn
handvirkt. Stundum getur verið gott að
sameina í sömu tökunni „zoom“- og hlið-
arhreyfingu en það er nokkuð vandasamt.
Tími
Lengd myndskeiða fer nokkuð eftir því
hvað verið er að mynda. Ef íþróttamót er
tekið upp verða myndskeiðin nokkuð
löng. Víðar myndir með mörgum hlutum í
mynd þurfa 7-10 sekúndur en nærmynd
3—5 sekúndur. Hentug lengd á stuttri
mynd sem klippt er í vél er u.þ.b. 20-30
mínútur.
Lýsing
Myndbandið þarf ekki sterkt ljós. Þegar
myndað er úti er ágætt að mynda þegar
birtan er jöfn og mild, t.d. léttskýjað. Ef
tekið er á móti sterkri birtu þarf oft að
stækka ljósopið og auka birtuna, m.a. til
þess að lýsa upp skugga á andliti. Þegar
myndað er inni er best að taka undan birt-
Hálfmynd sýnir fyrirmyndina nánar.
Breytingin frá heilmynd þarf að vera af-
gerandi, annars virkar samsetning á milli
myndskeiðanna sem hopp.
Hálfmynd
Hér er sýnd þrengri mynd en heilmynd.
Hún sýnir effi hluta líkamans og andlit, t.d.
maður að þurrka af sér svitann.
Nærmynd sýnir andlit og svipbrigði.
Þessi myndstærð gleymist oft en hana er
gott að nota milli víðra mynda.
Hreyfingin
Stundum þarf að hreyfa myndavélina.
Hliðarhreyfing (pan): Lárétt hreyfing.
Upp eða niður (tilt): Lóðrétt hreyfing.
Þessar hreyfingar eru gerðar þegar sýna
þarf eitthvað sem er stórt eða þegar við
fýlgjum einhverju eftir. Best er að taka
kyrra mynd í 3—4 sekúndur áður en hreyf-
ing hefst og einnig í lok hreyfingar. Þetta
er gert vegna þess að kyrrar myndir klipp-
ast betur saman, t.d. ef næsta myndskeið
er ekki á hreyfingu, þ.e. myndavélin.
í hliðarhreyfingum er
gott að vinda örlítið
upp á líkamann og
vinda af honum hægt
og rólega.
unni, til að mynda gluggum, ef bjart er úti.
Ekki er þó gott að blanda saman mörgum
gerðum af ljósi. Ef nota þarf ljóskastara er
best að beina ljósinu að hvítum fleti, til
dæmis lofti, og fá þannig milda óbeina lýs-
ingu.
Fólk er góðu vant. Láttu þína þætti
standast tímans tönn. Stutt mynd frá lið-
inni tíð getur lýst upp skammdegið á góð-
um stundum.
Fjarmynd
Oft byrjar myndataka í nýju umhverfi á
víðri mynd, þar sem atburðir munu gerast,
t.d. maður með hálfklárað hús í baksýn.
Heilmynd sýnir alla fyrirmyndina og
hvað er aðhafst.
Heilmynd
Þessi myndskurður er þrengri. Hér sést
persóna í fullri stærð og má greina hvað
hún aðhefst, t.d. maður að smíða.
Þegar við hreyfum myndavélina til hlið-
ar eða upp og niður er mikilvægt að
byrja með kyrra vél í þrjár sekúndur og
eins í lokin.
Myndskurður
Eitt það fýrsta sem hver og einn gerir
þegar byrjað skal myndatöku er að beina
myndavélinni að viðfangsefninu og ákveða
myndstærðina, þ.e. hve mikill hluti af um-
hverfinu verður innan myndrammans. Það
er hægt að gera með því að draga mynd-
efnið að eða frá með hreyfilinsunni eða þá
að færa vélina nær eða fjær.
Nærmynd
Nú er hægt að lýsa tilfinningum í andliti
eða nákvæmum handbrögðum, t.d. maður
sem tekur á við vinnu.
Við myndatöku er best að skipta sem
oftast um myndstærð því líkt myndefni í
sömu stærð klippist illa saman og getur
virkað sem hopp í myndinni.
KENM5LA
18. TBL. 1989 VIKAN 45