Vikan - 28.06.1990, Blaðsíða 40

ÁHRIFAMÁTTUR REIÐINNAR
skýringum og einhvers konar
ábendingum ef hægt er.
ÞROSKABRAUTIN
Þegar verið er að tala um leit
okkar að dýpri verðmætum er
ágætt að við höfum í huga að
eitt og annað sem hendir okk-
ur er vissulega snúið og jafn-
vel þess eðlis að okkur skortir
kannski skilning og þroska til
að átta okkur á mikilvægi um-
burðarlyndis gagnvart okkur
sjálfum, þegar við einfaldlega
skiljum ekki ástandið eða að-
stæðurnar. Þegar þannig at-
vikast í lífi okkar er gott að
leita sér hugsanlegrar leið-
sagnar þeirra sem við trúum
að geti auðveldað okkur auk-
inn skilning. Ef við íhugum
þroskamöguleika okkar er al-
veg Ijóst að leiðirnar eru marg-
ar og torsóttar að þroskamark-
inu, þótt auðvitað sé eitt og
annað verulega ánægjulegt á
þessum annars óendanlega
vegi sem mætir okkur. Öll
mannleg samskipti verða beint
eða óbeint til þess að gera
okkur kleift að þroskast eða
ekki. Hver persóna er hér á
jörðinni til að læra eitt og ann-
að sem færir hana nær því
guðlega í henni sjálfri eða að
þeim andlegu lögmálum sem
við óneitanlega verðum öll fyrr
eða síðar að lúta. Það eru
lögmál Guðs.
Þegar við eldumst erum við
gjörn á að líta yfir farinn veg
og reynum eftir fremsta megni
að breyta og bæta það sem
við teljum að hefti þroska-
möguleika okkar. Ef við finn-
um ekki leiðir til einhvers kon-
ar samkomulags eða jafnvel
getum upprætt það sem tefur
okkur að markinu stóra líður
okkur illa og við verðum
hrædd og vonlaus. Ef við erum
sanngjörn í þessum uppgjör-
um gerum við okkur fljótt grein
fyrir að flest gerðum við það
sem við höfðum vit til hverju
sinni. Spurningin er því hvort
hægt er að ætlast til að við
séum fær um að leysa allt sem
hendir okkur eins og við vær-
um alvitur eða jafnvell galla-
laus. Örugglega ekki. Ef við
gerðum aldrei mistök er hætt
við að við stæðum kirfilega í
stað andlega og hreinlega ryk-
féllum þannig fyrr eða síðar.
Mistök og heimskupör eru
ekkert til að hafa áhyggjur af,
svo fremi að við reynum að
læra og þroskast frá þeim.
Hætt er við að allt venjulegt líf
yrði heldur leiðinlegt ef allir
væru nánast gallalausir og
þverslaufulegir í athöfnum
sínum og hugsunum. Af þess-
um ástæðum verðum við að
losa okkur við allar óþarfa
áhyggjur vegna þeirra atvika í
lífi okkar þar sem við í hjartans
einlægni töldum okkur ekki
vera að gera neitt syndsam-
legt eða neikvætt, þó klaufaleg
höfum verið - eftir á séð. Aðal-
atriðið er að vilja vel og auka-
atriði hvort það tekst endilega
alltaf eins og hæfileikar okkar
gefa tilefni til að árangurinn
ætti að vera. Við erum hrein-
lega mannleg og þar af leið-
andi ófullkomin og það er ein-
mitt svo yndislegt.
REIÐI ER
ORKUUPPSPRETTA
Ef við íhugum í framhaldi af
þessum vangaveltum reiðina
og hugsanlega kosti og galla
hennar er öruggt mál að
margs er að gæta í þessum
efnum sem mörgum öðrum.
Til er fólk sem kannast við það
sama og þú ert að tala um,
kæra Þóranna. Flestir hafa
orðið eins klumsa við og
þú þegar þeim varð Ijóst að
reiðin getur haft ákveðnar nei-
kvæöar afleiðingar og stund-
um jafnvel afdrifaríkar, því
miður. Við verðum öll að gera
okkur grein fyrir því að reiðin
er lifandi afl sem hefur ekki
bara áhrif á okkur heldur líka
aðra. Ef manneskja er til
dæmis sálræn hefur hún um-
framorku sem hægt er að
beita bæði á jákvæðan og nei-
kvæðan hátt. Þegar við verð-
um reið vegna óréttlætis, sem
við erum beitt, eru ýmsar til-
finningar sem losna úr læðingi
innra með okkur. Þessar til-
finningar geta verið sem dæmi
smæðarkennd, stolt, vonbrigði
og óþarfa viðkvæmni.
Þegar við erum að leita eftír
stuðningi annarra við eitthvað
sem við finnum okkur ekki
geta leyst eða skilið hjálpar-
laust væntum við sanngjarnra
viðbragða og skilnings en ekki
kulda eða hrokafuTlra athuga-
semda sem jafnvel fylgja
niðurlægjandi ábendingar. Vjð
fáum í framhaldi af þessum
leiðinlegu viðbrögðum óþægi-
lega innri tilfinningu sem kall-
ast reiði en er oft blönduð einu
og öðru. Við verðum eins og
ein eitt augnablik og upplifum
okkur ýmist eins og kjána eða
finnst eins og við höfum gert
eitthvað rangt, bara með því
að fara fram á þokkalega
framkomu þeirra sem við ým-
ist leitum til eða óskum eftir
stuðningi og ábendingum frá.
Við hugsum eitt og annað í
þessu ástandi og flest frekar
neikvætt, fyllumst ótrúlegum
pirringi út í viðkomandi, jafnvel
óskum persónunni eitt augna-
blik alls þess versta sem við
getum hugsað okkur henni til
handa fyrir ónærgætnina. Þar
með er orka komin af stað
sem hverfur frá okkur og ef við
erum með ákveðna persónu í
huga er mjög líklegt að við-
komandi finni einhverja breyt-
ingu á líðan sinni en tengir það
sjaldnast atvikinu sem tengd-
ist samskiptunum við þann
sem persónan var að koma
ódrengilega fram við. Viðkom-
andi verður í framhaldi af
þessari líðan kannski veikari
fyrir áföllum og öðru sem til
fellur í kringum hann. Þegar
fólk fær yfir sig reiði annarra
og vonbrigðasúpu og er sjálft
kannski illa fyrir kallað og nei-
kvætt bætir þessi kraftur, sem
sá sem telur sig hafa verið
órétti beittur sendir vanhugsað
til viðkomandi, örugglega ekki
sálarástand persónunnar sem
upphaflega kom leiðinlega
fram.
Vissara er að gæta varúðar
í þessu sem öðru sem tengist
innra lífi okkar og innri manni.
Hvað þig snertir, kæra Þór-
anna, er gott til þess að vita að
þú hefur gert þér grein fyrir
þessum möguleika og varast
að verða til þess að veikja þá
sem gera á hlut þinn. Þarna
held ég að þú hafir raunveru-
lega óafvitandi komið af stað
afleiöingu sem þú sérð svo
smátt og smátt við endurtekn-
ingu að hefur meira en lítil
áhrif og hreinlega gætir að
þér.
SÁLRÆNT NÆMI
Ef við reynum að íhuga hvers
vegna við erum svona misjafn-
lega næm fyrir einu og öðru er
ágætt að hugleiða mikilvægi
jákvæðra lífsviðhorfa í því
sambandi. Hver persóna er á
einhvern hátt næm og eru
jafnvel ýmis tímabil í lífi okkar
mismikilvæg hvað næmleika
snertir. i þínu tilviki held ég að
ekki sé efi á að þú býrð á ein-
hvern hátt yfir sálrænu næmi
og hætt er við - í framhaldi af
því - að þú takir eitt og annað
inn á þig sem hefur ákveðin
áhrif. Hver einasta persóna
sendir frá sér áhrif sem stund-
um eru kölluð útgeislun við-
komandi. Þetta er eitthvað
sem við sum finnum, þó við
vitum ekki alltaf í hverju tilfinn-
ingin liggur sem við verðum
gripin nálægt sumu fólki.
Stundum líður okkur illa ná-
lægt einhverjum og finnst við
þurfa að drífa okkur burt frá
viðkomandi. Ekki þarf að fylgja
þessari niðurstöðu neitt
ákveðið, bara slæm líðan.
Blikið, sem er í kringum okk-
ur og stundum er kallað ára
eða litrof, er sífellt á hreyfingu
og frá því stafar annars vegar
orkuflæði, neikvætt eða
jákvætt, og hins vegar er það
allt í litum sem eru misjafn-
lega fallegir. Hugsanir okkar
stjórna áhrifum bliksins á aðra
og valda auk þess breytingum
á orkuflæðinu og litum þess.
Ég hef grun um að þú getir til
dæmis haft mjög létt orkusvið
og kannski er það annars veg-
ar afleiðing af þreytu móður
þinnar á meðgöngutímanum,
þegar þú ert í móðurkviði, og
hins vegar ertu með einhverjar
dulargáfur og slíkt fólk er
venjulegast með tiltölulega létt
orkusvið. Þetta getur haft það í
för með sér að þú takir áhrif
annars vegar úr umhverfi þínu
og hins vegar áhrif hugsana
annarra óþarflega mikið inn á
þig. Ef þetta er rétt niðurstaða
er ekki ósennilegt að þér geti
liðið illa allt í einu án sýnilegrar
ástæðu. Getur bæði verið að
einhver sé í hugsanasam-
bandi við þig það augnablik
sem þér líður ekki vel eða að
eitthvað sé í loftinu sem tengja
mætti fyrirboða einhvers
konar. Þetta skýrist oft eftir á,
sem betur fer. Það að vita
kannski ekki af hverju manni
líður svona eða hinsegin er oft
þess eðlis að það gerir okkur
óróleg og við það tilfinninga-
samari, auk þess sem okkur
hættir til að leita hugsanlegra
skýringa í okkur sjálfum eða
aðstæðum okkar. Þegar þann-
ig stendur á verða oft til hugs-
anir og vangaveltur sem ekki
eiga við nein rök að styðjast
og gerir það okkur enn óviss-
ari og við jafnvel imyndum
okkur að eitthvað sé að okkur
sjálfum. Ef verja ætti þig fyrir
sársauka, sem kannski á ræt-
ur sínar í öörum, er hætt við
að yrði að loka fyrir næmi þitt
meö ákveðnum aðgerðum
sem hefðu þá I för með sér að
þú myndir tapa einu og öðru
sem ég er alls ekki viss um að
þú værir fús til að tapa. Þú yrð-
ir nefnilega andlega fátækari á
flestum sviðum.
MÁTTUR BÆNARINNAR
Hvað varðar vangaveltur þínar
um hvort þú getir komið öðrum
að liði og þá hvernig skapað
40 VIKAN 13.TBL.1990