Vikan - 26.07.1990, Síða 23

vegg salarins og skildi einungis lág kaðalgirð-
ing hann frá áhorfendum. Hvorki hafði hann
borð fyrir framan sig eða pall undir stól sínum.
Hann hafði sjálfur tekið upp þetta fyrirkomulag
fyrir allmörgum árum og því varð ekki hnikað.
Frú Zingli stóð fyrir aftan hann innan kaðal-
girðingarinnar ásamt foreldrum sínum, nán-
ustu ættingjar Zinglis heitins, tveir virðulegir
svissneskir herramenn, sem litu út eins og
efnaðir kaupmenn, og þar stóð Anna Otterer
líka ásamt systur sinni. Við hlið frú Zingli stóð
barnfóstra og hélt á drengnum.
Réttarhöldin hófust á dálitlum forleik. Þegar
Anna leit barnið hrópaði hún upp yfir sig og þá
vildi drengurinn ólmur komast til hennar,
braust um og grét I örmum barnfóstrunnar.
Dómarinn lét þá fara með barnið út úr réttar-
salnum.
Þá var frú Zingli boðið fram að ganga. Hún
flutti mál sitt af tilgerð nokkurri og bar lítinn klút
hvað eftir annað að augum sér á meðan hún
skýrði frá því hvernig soldátar keisarans hefðu
rifið barnið úr faðmi hennar þegar þeir ruddust
inn í húsið til að ræna og rupla. Um kvöldið
hefði svo vinnukonan komið heim til foreldra
hennar og skýrt frá því - bersýnilega I þeim til-
gangi að verða sér úti um drykkjupeninga - að
barnið væri enn I húsinu. Þá hefði eldabuskan
verið send til að sækja barnið en ekki fundiö
það og gerði hún, frú Zingli, ráð fyrir að þá
hefði þessi kvensnift (og hún benti á Önnu)
náð því á sitt vald í þeim tilgangi að fá greitt
nokkurt iausnargjald. Og þessa fjárkúgunar-
bragðs mundi hún eflaust hafa freistað fyrr eða
síðar hefði barnið ekki verið tekið frá henni.
Þá spurði dómarinn frú Zingli hvort það væri
óhugsandi að hún hefði hlaupist frá barninu í
skelfingunni sem greip hana þegar soldátarnir
ruddust inn.
Frú Zingli sperrti upp vatnsblá augu sín
furðu lostin og móðguð og kvaðst alls ekki hafa
hlaupist á brott frá barninu.
Dollinger dómari ræskti sig og spurði hvort
hún áliti að sú móðir fyrirfyndist sem gæti
hlaupist á brott frá sínu eigin barni.
Nei, það taldi hún óhugsandi.
Taldi hún þá ekki, spurði dómarinn, að hver
móðir, er samt sem áður gerðist sek um það,
ætti skilið að vera strýkt á beran bossann með
hvað mörgum kjólum sem hún skýldi honum?
Því lét frú Zingli ósvarað og dómarinn bauð
Önnu, fyrrverandi vinnukonu hennar, að
standa fyrir máli sínu. Hún gekk rösklega fram
og endurtók lágri röddu það sem hún hafði
áður sagt við yfirheyrslurnar. Um leið var eins
og hún væri stöðugt að hlusta eftir einhverju
og hvað eftir annað varð henni litið fram til dyra
þar sem barnið hafði verið borið út úr salnum.
Það var eins og hún óttaðist að ef til vill gréti
það enn.
Hún kvaðst hafa farið heim til föðurbróður
frú Zingli kvöldið sem soldátarnir réðust inn í
borgina og ekki ætlað að þora heim aftur af
ótta við þá.
Dollinger gamli greip fram í fyrir henni og
kvað það ekki neinum vafa bundið að það
hefði verið að minnsta kosti ein manneskja (
borginni sem ekki hefði verið líkt því eins
blauðgeðja og hinar. Kvaðst hann fagna því
þar sem það sannaði að ein manneskja að
minnsta kosti hefði haldið skynsemi sinni. Því
næst flutti hann langa tölu sem sannaði bæði
lærdóm hans og orðkynngi og lýsti loks yfir því
að vitnaleiðslum væri lokið og hefðu þær ekki
borið neinn árangur.
Þá gerði hann langa þögn og lét sem hann
vissi ekki sitt rjúkandi ráð. Hann svipaðist um (
salnum rétt eins og hann vænti þess að ein-
hver áheyrenda kæmi með eitthvert ráð til að
fá úr málinu skorið.
Loks varp hann þungt öndinni og tók enn til
máls:
„Það hefur ekki fengist sannað hvor sé hin
rétta móðir barnsins. Það er hörmulegt barns-
ins vegna. Maður heyrir þess á stundum getið
að feðurnir hlaupist frá allri ábyrgð og vilji ekki
kannast við börn sín, þessir ræflar, en hér er
um að ræða tvær mæður sem gera kröfur til
sama barnsins. Rétturinn hefur leyft þeim að
tala eins og þurfa þótti, hvora um sig í fimm
mínútur venju samkvæmt, og komist að þeirri
niðurstöðu að þær Ijúgi báðar eins og þær eru
langar til. En nú verðum við líka að taka tillit til
barnsins; það verður að fá sína réttu móður.
Og nú verðum við að fá úr því skorið hvor
þeirra það sé, án þess að láta þýðingarlaust
þvaður rugla dómgreind okkar.“
Hann kallaði háum rómi á réttarvörðinn og
bauð honum að ná í krítarmola.
„Dragðu nú hring á gólfið, það stóran að
þrjár manneskjur geti staðið inni í honum,"
skipaði dómarinn.
Réttarvörðurinn laut niður og dró krítarhring-
inn á gólfið eins og fyrir hann var lagt.
„Komið nú inn með barnið!"
Það var gert og drengurinn fór þegar að
gráta og heimtaði að fá að fara til Önnu. Doll-
inger gamli lét sem hann tæki ekki eftir skæl-
um drengsins en hækkaði raustina til að yfir-
gnæfa þær.
„Það próf, sem nú verður gripið til, hef ég
lesið um í gamalli bók og það er talið harla
öruggt. Það byggist einfaldlega á því að fram
komi hvor beri meiri kærleik til barnsins og sé
því þess rétta móðir. Réttarvörður, farðu með
barnið inn í hringinn."
Réttarvörðurinn tók grátandi drenginn úr
örmum fóstrunnar og setti hann inn fyrir
hringinn. Þá sneri dómarinn sér að þeim, frú
Zingli og Önnu, og mælti enn.
„Farið þið nú báðar inn í hringinn, takið sín
í hvora hönd barnsins og þegar ég segi „Nú“
reynið þið hvor um sig að draga barnið út fyrir.
Sú ykkar sem ann því meira tekur og meira á
til að ná barninu til sín.“
Þær stigu báðar inn í hringinn og tóku hvor í
sína hönd drengsins. Það varð grafarþögn (
salnum. Jafnvel drengurinn hætti að gráta eins
og hann hefði eitthvert hugboð um hvað til
stóð. Hann starði tárvotum augum á Önnu.
„Nú!“ kallaði dómarinn.
Frú Zingli kippti hart í hönd drengsins og
rykkti honum út fyrir hringinn. Anna horfði á,
undrandi og ráðþrota. Hún hafði óðara sleppt
takinu af ótta við að drengurinn kynni að verða
fyrir meiðslum ef þær toguðust á um hann.
Dollinger gamli reis úr sæti sínu.
„Þá vitum við hvor þeirra er hin rétta móðir
drengsins," mælti dómarinn hárri röddu. „Tak-
ið barnið af kerlingarvarginum. Hún hefði látið
sér á sama standa þó að það væri slitið
sundur!"
Svo kinkaði hann kolli til Önnu um leið og
hann flýtti sér út úr salnum til að snæða morg-
unverð.
Það sögðu bændur þarna, þeir sem enn áttu
einhvern snefil af kímni í fórum sínum, að
dómarinn hefði litið hýrt til Önnu í laumi þegar
hann dæmdi hana rétta móður drengsins. □
15TBL. 1990 VIKAN 23