Vikan - 04.11.1993, Blaðsíða 32

VIÐTAL
systir mín sagði mér síðar að hún hefði aidrei
séð eins Ijótt nýfætt barn og mig og hún hefði
vorkennt systur sinni að eiga svona Ijótt barn!
Tveimur árum síðar eignaðist hún systur
mína, Ragnhildi, og það gekk allt vel en svo
tveimur árum síðar lést hún af barnsförum. Ég
sé þennan atburð fyrir mér alla tíð, læknir og
Ijósmóðir voru á staðnum en það var ekkert
hægt að gera á þeim tíma. Þessi lífsreynsla
hefur fylgt mér alla ævi síðan.
Systir mín fór fljótlega í fóstur á næsta bæ,
aö Stórulaugum, og hún man auðvitað ekkert
eftir þessu og hefur alltaf litiö á það sem
heimili sitt. Hún vildi kalla fóstru okkar
mömmu en óg leyföi henni það ekki. Ég fékk
að vera áfram með pabba og föðurforeldrum
mínum eitt ár. Mamma dó að vori til og ári
síðar, næsta vor, flutti ég líka að Stórulaugum
því föðurforeldrar mínir fluttu til Seyðisfjarðar
og faðir minn fór suður. Þetta voru miklar
breytingar fyrir lítið barn, fyrst að missa móður
sína og svo fór allt hitt fólkið í burtu.
Fólkið á Stórulaugum var skylt okkur, Ásrún
amma mín og konan á bænum voru systur.
Hún var þó mikill sjúklingur og við systurnar
erum aldar upp hjá börnum þessara hjóna,
aðallega Hallfríði. Hún eignaðist dóttur með
pabba en það varð ekkert frekar úr þeirra
sambandi. Þetta heimili er eitthvert það besta
og traustasta heimili sem ég hef þekkt. Ég hef
alltaf sagt að mér hafi alltaf verið bætt það
tjón sem ég hef orðið fyrir í lífinu og það var
mikið lán fyrir okkur systurnar að lenda hjá
þessu góða fólki. Þetta er skuld sem aldrei
verður hægt að greiða. Minningar frá þessum
tíma eru sérstakur þáttur í lífi mínu sem aldrei
fyrnist og er mér ómetanlega mikils virði."
Ásrún nær í mynd af þeim systrunum þrem-
ur þar sem þær eru prúðbúnar hjá Ijósmynd-
aranum. „Hallfríður lét taka þessa mynd af
okkur. Ég man aldrei eftir því að hún hafi gert
upp á milli okkar systranna. Mesti fjársjóður
sem maður getur eignast í lífinu er aö bindast
vinátttu við gott og heilsteypt fólk. Nú er þetta
gamla og elskulega heimili að Stórulaugum
fallið og mér finnst vera komin einhver eyða í
mína sál. Þetta voru svo góðar manneskjur
og Hallfríður gerði allt af svo miklum kærleika
og ástúð."
- Var ekki mikiö sambartd á milli ykkar
systranna?
„Ragnhildur systir mín bjó í Grímsey í
þrjátíu ár. Ég fór aldrei að heimsækja hana
þangað en við hittumst á Stórulaugum og hún
kom nokkrum sinnum til Reykjavíkur. En hún
á fjórar dætur og var bundin yfir þeim. Núna
býr hún á Akureyri ásamt manni sínum, Alfreð
Jónssyni, sem var oddviti í Grímsey, og þau
eru mjög ánægð þar. Kristjana hálfsystir mín
hefur búiö á Stórulaugum og hún á fimm
börn, fjóra drengi og eina dóttur og þau eru
öll gift."
TIL REYKJAVÍKUR
Til Reykjavíkur kom Ásrún svo tuttugu og
fjögurra ára gömul og fór að læra kjólasaum.
„Ég bjó þá hjá pabba mínum og konunni hans
en hann hafði gift sig aftur og þau áttu fjögur
börn. Það var ómetanlegt að hafa stað til að
fara á í Reykjavík. Jóhanna konan hans var
alltaf góð við mig og pabbi var alltaf hlýr.
Hann var oft með hugann hjá okkur þó hann
byggi annars staðar. Við sáum hann ekki oft í
uppvextinum en mér er mjög minnisstætt er
hann kom eitt sinn noröur, var þar á söng-
ferðalagi með karlakórnum. Það var farið með
okkur systurnar á hestum í Vaglaskóg, pabbi
keyrði á bíl upp I Vaðlaheiði því þá var vegur-
inn ekki kominn og gekk yfir heiðina til að hitta
okkur. Við vorum voða hrifnar af þessu!"
- Var ekki mikil lífsreynsla aö flytja til
Reykjavíkur?
„Jú, ég hafði komið þangað einu sinni áður
því við systurnar fórum þá að heimsækja
pabba. Ég var þá sautján ára. Við vorum í
Reykjavík í mánuð og tvo sólarhringa á leið-
inni suður, gistum á Blönduósi. Við fengum að
fara á Borgina sem þá var tiltölulega nýopn-
uð. Mér fannst það eins og að koma inn I álfa-
borg. Okkur var tekið mjög vel hjá pabba og
sáum hálfsystkin okkar þá í fyrsta sinn.
Ásrún meö systrum sínum Ragnhildi og
Kristjönu.
Þegar ég flutti svo suður fór ég í nám hjá
þýskri konu sem hét Sonja, lærði þar að sníða
og sauma og vann hjá henni einn vetur. Ég á
einhvers staðar meistarabréf," segir hún og
nær í upprúllaö pappírsskjal sem hún hefur
ekki látið ramma inn ennþá. „Þegar ég hafði
lokið náminu hjá henni fannst mér ég þurfa að
æfa mig. Ég setti auglýsingu í blað og sagðist
taka að mér heimasaum á heimilum. Fyrsta
konan, sem ég fór til, lofaði mér ekki vinnu
nema í einn dag enda hafði hún eflaust fyrir-
vara á að ráða svo unga stúlku, sagði að ef
henni líkaði við mig fengi ég meira að gera en
annars ekki. Ég var svo hjá henni í hálfan
mánuð og vann oftar fyrir hana.
Þetta var skemmtilegt starf, ég gekk hús úr
húsi og var á mjög huggulegum heimilum, var
aldrei atvinnulaus heima. Einn vetur leigði ég
svo herbergi og vann þar við sauma ásamt
vinkonu minni, ég sneið og hún saumaði. Á
sumrin var ég alltaf á Stórulaugum. En svo
kom að því að ég veiktist og gat ekki staðið
við loforð um að sauma fyrir nokkrar konur.
Ein þeirra trúði því ekki að ég væri veik,
hringdi i lækninn og spurði hann hvort ég væri
virkilega það veik að ég gæti ekki saumað! Ég
lá á sjúkrahúsi i fjóra mánuði, fékk lífhimnu-
bólgu og á líf mitt að launa umhyggju Arons
og Matthíasar Einarssonar læknis.
Við Aron höfðum þekkst þá í um tvö ár og
hann kom oft á dag að heimsækja mig á spít-
alann. Sumir hefðu nú snúið við mér bakinu.
En hann kom mér til heilsu, tók mig upp í
sumarbústað í júlí, þar var allt tilbúið og hann
hafði fengið ágæta stúlku til að vera með mór
þar um sumarið meðan hann var í vinnunni.
Ég var svo máttfarin þegar ég kom þangað að
ég gat ekki gengið óstudd frá hliðinu og heim
að húsinu. Útiloftið gerði mér gott og Aron
kom með góðan og hollan mat handa mér,
nýjan silung og þess háttar. Aftur var mér
bætt það tjón sem ég hafði orðið fyrir því ég
er viss um að ég hefði ekki lifað ef ég hefði
ekki haft Aron. Þann 26. september síðastlið-
inn hefðum við átt fimmtíu ára brúökaups-
afmæli. Við giftum okkur hjá borgardómara á
afmælisdegi Arons."
Eftir að Ásrún gifti sig hefur hún eingöngu
saumað fyrir sjálfa sig og heimilið. Hún hefur
alltaf hugsað vel um sitt heimili og gerir enn.
„Ég hef aldrei unnið úti eftir að ég gifti mig,
það er ekki minn smekkur að hafa allt í drasli
heima og kvíða því að koma heim á kvöldin.
Það er sorglegur þessi tætingur á heimilum í
dag. Ég hefði aldrei getað lifað þannig lífi og
hann enn síður. Ég var vel undir það búin að
sjá um heimili því þær voru ákaflega myndar-
legar, systurnar á Stórulaugum, gerðu allt fyrir
okkur sem þær gátu. Þar að auki hafði ég
verið á Húsmæðraskóla Þingeyinga.
Aron sagði oft að hann væri alltaf að flýta
sér heim og ég var yfirleitt búin að taka til
handa honum kaffi eða mat. Ef ég var ekki
heima var ég með kaffi á könnunni. Eitt sinn,
er hann kom heim, var ég búin að smyrja
handa honum brauð og laga kaffi en hafði
skroppið út í búð að kaupa i matinn. Þegar ég
kom heim var Aron að reykja stóran vindil í
eldhúsinu og reykurinn út um allt. Hann reykti
þá um tíu vindla á dag. Ég sagði við hann:
Elsku Aron minn, heldurðu að það sé ekki
óhollt að reykja svona? Hann stökk á fætur,
sagði að þetta væri alveg rétt hjá mér, henti
vindlinum út um gluggann og reykti aldrei eftir
það."
Fyrir nokkru gaf Ásrún Skógrækt ríkisins
sumarbústaðinn þeirra Arons en þar dvöldu
þau öllum stundum, fóru í hann um helgar og
fluttu þangað á sumrin. „Aron fór alltaf i vinn-
una um áttaleytið á morgnana og kom heim
eins fljótt og hann gat. Eftir að hann dó hefur
verið erfiðara fyrir mig að komast þangað því
ég keyri ekki bíl og á auk þes erfitt með að
vera ein í bústaðnum. Ég ákvað að Skógrækt-
in fengi bústaðinn þar sem ég var viss um að
þar með væri hann í góðum höndum og vel
yrði hugsað um hann. Þetta sagði gömul kona
sem kom eitt sinn að Stórulaugum. Hún átti
ekki mikið en þó eina saumavél sem henni
þótti mjög vænt um. Hún gaf hana á heimili í
Reykjadal. Þegar hún var spurð hvers vegna
hún hefði gefið saumavélina var svarið að
hún vissi að það yrði farið vel með hana eftir
hennar dag. Sama má segja um sumarbú-
staðinn, ég veit að Skógræktin fer vel með allt
og húsið verður verndað.
Það sama sagði Aron þegar hann lagði
stórar peningaupphæðir inn á bankabókina
mína. Hún var það eina sem ég átti þegar við
kynntumst og það voru aðeins smáaurar inni
á henni. Þegar ég átti afmæli sagðist hann
ekkert vita hvað hann ætti að gefa mér og
lagði stórar upphæöir inn á bókina. Þegar ég
hafði orð á því að þetta væri rausnarlegt þá
sagöist hann ekki hafa gefið mér þetta ef
hann hefði ekki vitaö að ég færi vel með það."
32 VIKAN 22. TBL. 1993