Vikan - 13.06.2000, Blaðsíða 52

Texti: Gunnhildur Lily Magnúsdóttir.
Lítil skref í átt að takmarkinu
Góð heilsa er guiii betri en sennilega kunna margir ekki að meta hana fyrr en eitthuað bjátar á. Það er betra að
huga uel að heilsunní á meðan hún er enn í góðu lagi. Lykillinn að góðri heilsu felst m.a. í breyttu mataræði til
hins betra og bar með er stefnt að heilbrigðara lífi. Míkíluægt er bó að fara hægt af stað og koma sér upp ein-
huers konar langtímaáætlun.
Matardagbók
Fyrsta skrefið til bætts
mataræðis felst í því að halda
svokallaða matardagbók.
Nauðsynlegt er að gera sér
grein fyrir því hvað maður
lætur ofan í sig dags daglega
áður en hafist er
handa. Skynsam-
legast er að skrifa
niður dag hvern
hvenær, hvað
og hversu
mikið er
borðað.
Einnig er
ágætt að koma
sér upp einhvers
konar hungurmæli-
kvarða og skrifa niður
hversu svangur mað-
ur er í hvert skipti.
Mikilvægt er að fylgjast
vel með því hvenær mest
er borðað. Er það e.t.v. þeg-
ar þú ert undir miklu álagi, ert
langt niðri eða þarfnast hugg-
unar? Eða ert þú ein(n) af
þeim sem maular heilan kart-
öfluflögupoka fyrir framan
sjónvarpið?
Hægfara breytingar
Með því að halda mat-
ardagbók kemur fólk
sennilega auga á ýmsa
ósiði sem það heí'ur, s.s.
of fituríkt fæði, of mik-
ið af gosi, sælgæti o.s.frv.
Þá er kannski freistandi
að gera róttækar
breytingar
strengja þess heit
borða bara
ur og
baunir. En rót-
tækar breytingar
eru ekki alltaf af
hinu góða og geta verið mjög
óraunhæfar. Ef fólk fylgir
mjög strangri mataráætlun er
líklegt að það skapi með sér
svo-
kallað „allt
eða ekkert“-viðhorf. „Allt
eða ekkert“-viðhorfið felur í
sér að ef þú fellur í freistni og
færð þér einn kökubita þá sé
áætlunin hvort eð er farin til
fjandans og þá sé alveg eins
gott að borða bara alla kök-
una.
Enginn er fullkominn
Það er því mikilvægt að
stefna að framförum en ekki
fullkomnun. Það er að segja
að bæta mataræðið en ekki
endilega gera það fullkomið.
Gott er að reyna að venja sig
af einum eða tveimur ósiðum
á viku. Minnka t.d. sætindaát
og borða færri skyndibita.
Það hljómar e.t.v. líka skyn-
samlega að fækka verulega
hitaeiningunum sem neytt er
á dag en það getur haft öfug
áhrif. Ef fólk borðar of fáar
hitaeiningar reynir líkaminn
að nýta þær sem best og hæg-
ir á efnaskiptunum. Fyrir
flesta eru tólf hundruð hita-
einingar á dag algert lágmark.
anstaðið af léttjógúrt og
grófri brauðsneið með tómöt-
um og gúrkum.
Hins vegar vitum við flest
að matur er mannsins megin
og lífið er fullt af alls kyns
veisluhöldum þar sem fólk
Ekki sleppa úr máltíð og
borðið oftar og minna í einu
en áður. Ef ykkur langar í
snakk á milli mála skulið þið
láta það eftir ykkur. Snakkið
verður hins vegar að vera
hollt, t.d. poppkorn, gulræt-
ur eða vínber.
gefur
í amstri hversdags-
ins freistast margir til
að sleppa morgun-
verðinum. Það er afar
óskynsamlegt fyrir þá
sem eru að hugsa um
línurnar.
Morgunverður getur
nefnilega komið jafnvægi á
matarlystina og komið í veg
fyrir ofát seinna um daginn.
Skynsamlegt er að borða
u.þ.b. einn fjórða af allri þeirri
fæðu sem þú neytir yfir dag-
inn í morgunmat. Hollur
morgunverður getur t.d. sam-
52
Vikan