Menntamál - 01.09.1941, Blaðsíða 6

52
MENNTAMÁL
skáldum viðfangsefni, m. a. Sigf. Einarssyni og Sigv.
Kaldalóns. Sigfús endurspeglar þjóðtrúna í laglinu og
hljómsetningu, en hjá Sigvalda ber meira á hófaglamminu
og hraðanum, sem ferðamönnunum finnst þeir verða að
ná, til þess að komast ofan í Kiðagil.
Nú skulum við athuga „Hóladans“, eftir Friðrik Bjarna-
son. Lítum fyrst á einsöngskaflann. Stökktónbilin í byrj-
uninni lýsa álfadansinum og kætinni. Siðan hækkar lagið
og í næstu tveim ljóðlínunum notar höf. fjórum sinnum
sama mótivið:
og tekst að lýsa glaumnum í höllinni og kvíða brúðgum-
ans með því að endurtaka það í mismunandi tónhæð,
með mismunandi styrkleika (og jafnvel með mismunandi
hraða). Nú hefst stígandin, sem táknar óró þess, sem
bergnuminn er. Svo leitar lagið aftur jafnvægis með lækk-
andi tónaröð. Hinir stuttu — að því er virðist óþarflega
stuttu, en þeim mun betur meitluðu — kórsatzar mynda
svo umgerð um þessa fallegu og vel gerðu sóló.
Það kann nú að vera útúrdúr að koma með ófullkomna
skilgreiningu á þessu ágæta, fallega lagi, sem er prýðilega
byggt, bæði að efni og formi. En mér virðist, að yfir því
hvíli hinn rétti þjóðlegi blær.
Og sama er að segja um fleiri lög þessa höfundar.
Lítið á smálögin „Haust“ og „Blær“, eða lagaflokkinn
„Árstíðirnar", eða hin látlausu einsöngslög „Hvíl mig rótt“
og „Kveldvers“ og kórlagið „Huldur“. Það er íslenzkt vor
og íslenzkt haust, sem lýst er í lögunum „Á fjöllum friður,