Menntamál - 01.02.1970, Blaðsíða 31
Formáli.
Skilyrði
virkrar
ráðgjafar
í skólum
Á eftir fara nokkrar skoðanir með staðhæfingasniði,
líkt og gert er stundum hér að framan. Athugasemdir
þessar varða starfið í skólanum og viðhorf í fræðslu-
málum. Gagnrýni á stöðu skólans, islenzka menntastefnu
og framkvæmd hennar yrði of langt mál. Brýn þörf er
þó á fræðilegu mati íslenzkrar skólastefnu, sem er svo
mikill þáttur þjóðarsögunnar frá aldamótum. Hingað til
höfum við búið um of við áróður og sjálfshól — og
jaðrar sumt við þjóðlygar. Eftirfarandi ábendingar eru
ritaðar, af því að virk sálfræðiþjónusta, sem að fram-
an er lýst, mun ekki reynast áhrifarík, nema íylgt gó
menntastefnu, sem leyfir þróun á þann veg. Framsetn-
ingarmátinn kann að orka tvímælis, jafnvel vera ósann-
gjarn og villandi. Vonandi fylgja umræður á eftir, og
þá er vel farið.
1. Erlendis og hér heima er sterk tilhneiging
til að reka sálfræðiþjónustu skólanna sem
einangraða sérfræðiþjónustu. Oft er ó-
beint gefið í skyn, að aðeins þannig sé
unnt að veita klíniska og sómasamlega
fagvinnu. Sá, er hér ritar, nefnir þetta
stundum „slysavarðstofu sjónarmið“. Oft
liggur að baki það viðhorf af skólans
hálfu, að hann geti ekkert frekar fyrir
nemanda gert og verði að losna við hann.
2. Sé þetta sjónarmið raunverulega ríkjandi,
er það yfirvarp eitt að reka sálfræðiþjón-
ustu undir merkjum skólans. Þá er ein-
ungis um að ræða sálfræðilega rann-
sóknarstöð eða klinik, sem skólar eiga
forgangsrétt að til athugunar á atferlis-
trufluðum eða óvenju námstregum nem-
endum.
3. Kennarastéttin verður að gera sér Ijóst,
hvorn háttinn hún vill heldur: einangraða
og kennslufræðilega tiltölulega óvirka sál-
fræðiþjónustu fyrir mjög afbrigðilega nem-
endur eða gera tilraun til að flytja þekk-
ingu frá fræðigreinum um mannlegt atferli
inn í skólastarf fyrir alla nemendur. Síðari
leiðin krefst verulegrar sameiginlegrar
menntunar kennara og starfsmanna sál-
fræðiþjónustu, samstarfs og átaka með
MENNTAMÁL
25