Menntamál - 01.10.1970, Blaðsíða 29

og litaskynjun lians og kenna lionum að hagnýta
sér ýmiss konar efnivið. Þá skal lagt kapp á, að
hann temji sér snyrtimennsku og reglusemi og að
honum lærist að bera virðingu fyrir vinnu.“
Markmið handavinnu stúlkna er: „Með handa-
vinnukennslu er að því stefnt að æfa hug og hönd
nemandans og kenna þeim að bera virðingu
íyrir líkamlegri vinnu. Þeim þarf að lærast að
meta fagra og vandaða vinnu, hvort h'eldur er um
nauðsynjamuni að ræða eða þá, sem ætlaðir eru
til skrauts og fegrunar á heimili. Æla þarf og
þroska vandvirki nemendanna, efla smekkvísi
þeirra á val verkefna og kenna Jjeim að vita skil á
efni því er þeir vinna úr.“
Vert er að veita athygli þeim orðalagsmismun,
sem kemur hér fram:
DRENGIR.
. þroska hug og hönd . . .“
„ . .. hagnýta sér ýmiss konar efnivið ...“
,, . . . virðingu fyrir vinnu . . .“
,, . . . glæða form- og litaskynjun hans . . .“
STÚLKUR.
„ . . . æfa liug og hönd . . .“
„ . . . meta fagra og vandaða vinnu til — skrauts
og fegrunar á lieimili . . .“
„ . . . virðingu fyrir líkamlegri vinnu . . .“
Orðalag gefur glöggt til kynna að markmiðin
eru ólík, eðlismunur þeirra er augljós. Þegar rætt
er um handavinnu stúlkna í námsskrá, er ævinlega
talað um nemendur í fleirtölu og tekið fram, að
æskilegt sé, að kennslan fari að miklu leyti fram
sem hópkennsla.
Þar er hvergi minnzt á, að verkefnið skuli liæfa
hverjum nemanda sem einstaklingi, cnda skýrt
tekið fram, hvaða verkefni eigi að vera á liverju
aldursskeiði.
I handavinnu drengja er lögð áherzla á ein-
staklinginn, eins og t. d. þetta orðalag sýnir:
„ . . Reyna alltaf að velja liverjum nemanda hæfi-
legt verkefni . .“, „ . . leitast við að velja verkefni,
sem nemandinn hefur áhuga á ..“, „ .. hafa sem
fjölbreyttast verkefnaval í hverjum aldurs-
flokki..“. Tekið er fram, að námsskrá sé höfð all-
rúm, „ .. þannig að kennari og nemendur hafi
allfrjálsar hendur varðandi val og meðferð við-
fangsefna ..“. Enn augljósari verður mismununin,
þegar litið er á verkefnin sjálf og hin uppeldis-
legu innri áhrif þeirra.
Verkefni stúlkna, 9-12 ára.
Á öllum þessum stigum er gert ráð fyrir að
kennt sé að fara með prjóna, nál, heklunál og
frá 10 ára aldri saumavél. Prjónað sé t.d. brúðu-
löt, utan um herðatré, þvottapoki, vettlingar, há-
leistar og kenndar viðgerðir á prjónlesi.
Með nálinni séu saumaðir dúkar, nálapúðar,
handavinnupokar, kennt að stoppa og merkja.
Með heklunál séu t.d. heklaðir pottaleppar. 1
saumavél skal t.d. sauma koddaver, eldhússvuntu,
kappa og svuntu.
Verkefni drengja, 9-12 ára.
Erfitt er að gefa heildarmynd í stuttu máli af
verkefnum drengja, jrau eru jrað fjölbreytt og
upptalningar um miiguleika enda alltaf á orðun-
um o. fl.
9 ára drengir eiga að fá kennslu í tréföndri, út-
sögun og mótun í pappírsmauk. Þess er getið, að
pappírsmauk sé sérlega vel til jjess fallið að fá
nemendur til Jress að hugsa og vinna sjálfstætt.
Pappírsmauk er ekki ætlað sem verkefni fyrir
stúlkur. Drengjum ber samkvæmt námsskrá að
fara með ýmiss konar verkfæri, svo sem sög, mæli-
kvarða, hornmát, hamar, borsveif, úrsnara, bjúg-
hníf, skrúfjárn, holjárn, rissali og Jjvingur. Sem
dæmi um verkelni Jjeirra má nelna: (smíðar,
pappa- og leðurvinna) bíla, báta, flugvélar, skurð-
bretti, bréfastæði, bókastoðir, blómapressur, sleð-
ar, flugmódel, veski o. s. frv. Höfuðþættirnir eru
almennar smíðar, pappírs- og leðurvinna, útsög-
un og tálgun. Ennfremur er kveðið svo á, að
æskilegt væri, að drengjum á Jjessum aldri væri
gefin kostur á æfingu í að fara með nál og tvinna,
t. d. í sambandi við einföldustu viðgerðir á föt-
um, festa tölur og stoppa í sokka. Hér er ekki
djúpt tekið í árinni, enda vart ástæða til, því ef
við höfum verkefni stúlknanna í huga, er Jjað
MENNTAMÁL
175