Menntamál - 01.10.1970, Page 31
nær undantekningarlaust sú, að stúlkur einar
njóta kennslu í þessari grein, og hafa drengir þá
færri kennslustundir á skyldustiginu, sem því
nemur. Þessi sameiginlega bóklega kennslustund
er ekki á stundaskrá skólanna.
í lögum um Kennaraskóla íslands frá 18. apríl
1963 stendur í 2. gr. I. kafla 6. lið: „Handavinnu-
deild, sem veitir sérmenntun í handavinnu karla
og kvenna og sér nemendum fyrir æfingum í að
kenna þær.“
Lögin um Kennaraskóla íslands styðja því
námsskrána þar að lútandi, að handavinna pilta
og stúlkna sé aðgreind. Lögin minnast einnig á
húsmæðrafræðslu, sbr. 5. lið 2. gr. Það sérnám fer
þó ekki fram í Kennaraskóla íslands, heldur Hús-
mæðrakennaraskóla íslands. í lögum um hús-
mæðrakennaraskóla íslands er ávallt talað um
nemendur, en þar sem umsækjendur verða auk
annarra inntökuskilyrða, „að hafa lokið nánii í
fullgildum húsmæðraskóla“, — og markmið þeirra
skóla er „að veita konum nauðsynlegan undir-
búning undir venjnleg heimililsstörf, heimilis-
stjórn og barnauppeldi," — leikur enginn vafi á
því, að skólinn er sérskóli kvenna til þess að kenna
stúlkum tiltekna námsgrein.
Af því sem fyrr er sagt, er Ijóst, að skýrsla Ev-
rópuráðsins gefur rangar upplýsingar um ísland.
Annað livort hafa Evrópuráðinu borist rangar
upplýsingar í hendur eða misskilið þær. Hér fer
fram mismunandi kennsla með mismunandi
markmiðum og verkefnum eftir kynjum og ann-
að kynið hefir fleiri skyldunámskennslustundir
á grundvelli kynferðis síns, í skólum, þar sem
matreiðsla og hússtjórn er kennd. Auk þess er
stúlkum, gegnum allt skyldunámið, ætluð meiri
og minni heimavinna í handavinnu.
Drengir vinna handavinnuverkelni sín ein-
göngu innan veggja skólans. Það skiptir í þessu
tiHiti ekki máli hver ástæðan er.
Hér sjáum við hliðstæðu þeirrar myndar, sem
blasir við úti í samfélaginu; að auk þess að vera
venjulegur þjóðfélagsþegn og foreldri er kven-
mönnum ætluð viss verk að auki (heimilisstörf).
Skólinn styður þá mynd með uppeldi sínu.
Að beiðni Stéttarfélags barnakennara í Reykja-
vik skrifaði SÍB samtökum kennara á Norður-
löndum og óskaði eftir upplýsingum um stöðu
viðkomandi þjóða í þessum efnum. Upplýsingar
haf'a aðeins borist frá Noregi og Svíþjóð, og er
J)ví aðeins unnt að greina frá framkvæmdum
þeirra og viðhorfum, og munu þær röksemdir,
sem þar koma fram, að mestu látnar nægja.
Svíþjóð.
Námsskrá fyrir skyldunámsstigið hefir verið í
athugun og mun hún ganga í gildi smátt og smátt
frá hausti 1970.
Fyrstu 6 árin (lág- och mellanstadierne) fá allir
nemendur kennslu í handavinnu (sem skiptist í
tvo aðaljaætti) án tillits til kyns, og markmiðið er
Jjað sama fyrir drengi og súlkur. í 7., 8. og 9.
deild, Jj.e.a.s. 3 síðustu árin (högstadiet) velja nem-
endur verkefni að nokkru. Umjætta segir í al-
m'ennri stefnuskrá námsáætlunarinnar í lauslegri
þýðingu:
„Þegar valið er, verður að taka tillit til áhuga
og hæfni hvers nemenda, og í Jdví efni er farið
eltir þeirri reynslu, sem fengin er við báða Jrætti
handavinnunnar fyrstu árin. Einnig verður að
reikna með Jiví, að afstaða n’emendanna til vals-
ins mótist af hefðbundinni verkaskiptingu kynj-
anna og J)ví áliti, sem ríkir á heimilunum. Það er
])ví mjög mikilvægt, að fyrstu kynni af báðum
þáttum handavinnunnar sé eins jákvæð og kostur
er. Kennari í handavinnu verður að líta á ])að
sem eina af aðalskyldum sínurn í kennslunni að
skapa frjógvandi og jákvæðan anda, er leiði af
sér vinnu, sem nem'endur finna tilgang í. Afstaða
kennarans sjálfs til handavinnunnar hefur mikil
áhrif á afstöðu nemandans. Kennarinn verður á
alla lund að sýna, að J>að er fullkomlega eðlilegt,
að drengir og stúlkur fái sömu kennslu í lianda-
vinnu.“
Matreiðsla er ekki sjálfstæð námsgrein, heldur
fellur hún inn í námsgreinina heimilisfræði
(hemkunskap). Sú grein er kennd í 8. og 9. deild.
Námið er jafnt fyrir alla nemendur, pilta og
stúlkur,, og er staða kynjanna í samfélaginu einn
meginþáttur Jressarar námsgreinar. Tilgangurinn
er, að kennslan leiði að sér breytt viðhorf í ])essu
MENNTAMÁL
177