Menntamál - 01.10.1970, Síða 39
diktsson), 110 aðrir ráðherrar (jDar á meðal ís-
lenzkir), 1 359 þjóðþingmenn, 995 málvísinda-
menn, 6 932 meðlimir í vísindaakademíum, Nó-
belsverðlaunahafar og prófessorar (þar á meðal
margir prófessorar við Háskóla íslands) og 51 985
kennarar. Undirskriftir Jressar eru nú í vörzlum
Sameinuðu Jrjóðanna.
Hér að framan hafa nokkrir Jrættir í Jnóun
og mynd aljrjóðamálsins fyrr og nú verið lítil-
lega raktir. Vona ég, að lesendur hafi sannfærzt
um, að esperanto er síður en svo á fallanda fæti,
heldur bendir margt til Jress, að vegur þess muni
fara vaxandi á komandi árum. Nú er svo komið,
að almenningi er farið að verða ljóst, að heim-
urinn Jiarfnast aljrjóðamáls, sem í senn er hlut-
laust og auðlcert. Þau tungumál, sem mest eru
kennd í heiminum í dag, eru að sjálfsögðu
hvorugt, enda er fjarstætt, að nokkurn tíma ná-
ist samkomulag um eitthvert eitt þeirra sem al-
þjóðamál. Með sívaxandi námsefni í öllum grein-
um raunvisinda og hugvísinda skerðist æ meir
sá tími, sem unnt er að verja til málanáms,
svo að gagn sé að. Nýjar kennsluaðferðir, sem
einkum eru fólgnar í notkun dýrra tækja, bæta
hér lítt úr. Eina raunhæfa leiðin er sú að láta
skynsemina ráða og hefja almenna kennslu í
aljjjóðamálinu. Nú Jregar er að vakna skilning-
ur á Jæssu hjá kennsluyfirvölduni einstakra
landa, t. d. Póllands, Búlgaríu og Ungverjalands.
Er Jress og að vænta, að slíkur skilningur komi
lyrst fram hjá Jijóðum, sem tala „einangruð"
mál, þ. e. mál, sem lítt eru kennd og þekkt utan
heimalandsins. Með slíkum Jrjóðum eigum við
íslendingar vissulega samstöðu. Einnig við verð-
um að vakna til skilnings á Jæssu hagsmunamáli
heimsmenningarinnar. Því að Jrá fyrst verður
hægt að tala um heimsmenningu í fullri alvöru,
Jregar eitt alþjóðamál, sem er eign allra jafnt,
mun ríkja á aljrjóðlegum vettvangi.
Ef við viljutn leggja þessu menningarmáli lið,
ber okkur að liefja starf nú þegar. Fyrsta verk-
efnið er að oþtia leið fyrir frjálsu námi i alþjóða-
málinu i framhaldsskólum. Nemendum mennta-
skóla mœtti t. d. þegar gefa kost á að velja
esþeranto til náms i stað annars tungumáls.
Kennara þarf jafnframt að þjálfa. Kennaraskóli
íslands œtti að taka esþeranto uþþ sem frjálsa
grein til kennaraþrófs. Frœðsluyfirvöld landsins
cettu að láta semja námsskrá i esþeranto, setn
tceki til vcentanlegrar kennslu málsins á öllum
skólastigum.
Það er ekki oft, að við íslendingar virðumst
Jress umkomnir að leggja eitthvað jákvætt og
skapandi að mörkum til þróunar heimsmenn-
ingarinnar. Ég er sannfærður um, að markvíst
starf okkar í þágu aljrjóðamálsins yrði einmitt
metið sem slíkt framlag og okkur til gæfu og
álitsauka.
Frá
Félagi
háskólakennara
Aðalfundur Félags háskólakennara var haldinn mið-
vikudaginn 28. október 1970. Þar fór m.a. fram stjórnar-
kjör. Fráfarandi formaður, dr. Bjarni Guðnason, prófess-
or, gaf ekki kost á sér til endurkjörs, og var Þór VII-
hjálmsson, prófessor, kjörinn formaður. Úr stjórninni
hurfu einnig þeir Guðlaugur Þorvaldsson, prófessor, dr.
Hreinn Benediktsson, prófessor, og Ottó J. Björnsson,
cand. stat., og í stað þeirra voru kjörnir þeir dr. Björn
Björnsson, prófessor, Einar Sigurðsson, cand mag, og
dr. Þorsteinn Sæmundsson. Eftir að hafa skipt með sér
verkum er stjórnin þannig skipuð:
Þór Vilhjáimsson, formaður,
Gaukur Jörundsson, varaformaður,
Einar Sigurðsson, ritari,
Þorsteinn Sæmundsson, gjaldkeri,
Björn Björnsson, meðstjórnandi.
Endurskoðendur voru kjörnir Árni Vilhjálmsson, pró-
fessor, og dr. Guðmundur Magnússon, prófessor.
í fulltrúaráð Bandalags háskólamanna voru kjörnir
dr. Guðmundur Eggertsson, prófessor, og Helgi Guð-
mundsson, lektor; varamenn Guðmundur Pétursson, for-
stöðumaður Keldum, og Valdimar Örnólfsson, íimleika-
stjórl.
í launamálaráði Bandalags háskólamanna á sæti
Þorsteinn Vilhjálmsson, cand. scient., en til vara Jón
R. Stefánsson, cand. scient.
MENNTAMÁL
185