Heima er bezt - 01.03.1954, Qupperneq 2
66
Heima er bezt
Nr. 3
leiksýningar, og upp úr því hófst leikritun hér svo
nokkru nemi, með Nýársnótt Indriða Einarssonar
og Skugga-Sveini Matthíasar. En helzta skemmtun
bæjarbúa á sumrum munu hafa verið útreiðar. Áttu
þá ýmsir hér ágæta hesta. Var oft farið til Þing-
valla og annarra staða hér nærlendis. Einni slíkri
ferð lýsir Gröndal í kvæði sínu „Þingvallaför“.
Myndin á forsíðu er af hópi ferðafólks, sem er að
leggja upp í ferðalag út úr bænum.
Þó að miðbærinn beri í aðaldráttum sama svip
og áður fyrr, hafa þó margar breytingar átt sér
stað. Áður féll lækurinn opinn út úr tjörninni til
sjávar. Var þá brú á honum þar sem Bankastræti
og Austurstræti mætast, svo sem myndin hér að
neðan sýnir.
Áður en vegir voru lagðir og vagnar komust í
notkun almennt, urðu menn að flytja allar nauð-
synjar sínar á klökkum. Var oft mannmargt í bæn-
um af bændum, sem voru í lestaferðum hingað.
Margir bjuggu hjá vinum og kunningjum í bæn-
um, eða í kotunum í kring, en aðrir tjölduðu og
lágu í tjaldi meðan dvalizt var hér. Var þá lengi
tjaldað á Austurvelli. Oft var glaumur og gleði með-
an á lestum stóð, og nóg var að gera. Unglingarnir
fengu þann starfa að gæta hesta ferðamanna í hög-
um umhverfis bæinn. Fékk margur unglingurinn
góðan skilding fyrir það, og vænan bita af nesti
ferðamanna, sem þeir urðu ekki síður fegnir, þvi
að kjarngóður var gamli íslenzki sveitamaturinn.
Myndin á bls. 70 er af ferðamannalest hjá Melkoti í
Reykjavík, en Melkot stóð rétt fyrir ofan, þar sem
ráðherrabústaðurinn er nú.
Það er oft bæði fróðlegt og skemmtilegt að skoða
gamlar myndir frá stöðum og mannvirkjum. Allar
þær myndir, sem hér hefur verið getið, eru frá þeim
tímum, þegar flest var ennþá í gamla horfinu. Gefa
þær einkar glögga mynd af bænum og þeim bæjar-
brag, sem þá var. Geta menn svo séð þá breytingu,
sem orðið hefur.
Fáar höfuðborgir í Evrópu hafa
tekið eins gagngerum stakkaskipt-
um á jafn skömmum tíma og höf-
uðstaður íslands. í minni núlifandi
fólks hafa gerzt þær breytingar, að
til stórbyltinga má teljast. Ekki eru
nema rúm fjörutíu ár síðan vatns-
leiðsla var sett í bæinn. Áður varð
fólk að sækja vatn sitt í brunna.
Var þá til sú „stétt“ manna, er
vatnsberar voru nefndir og getið
er viða í ritum, sem fjalla um sögu
bæjarins, en kunnastur þeirra mun
Sæfinnur gamli hafa verið. Til upp-
hitunar húsanna notuðu menn
mikið mó, sem tekin var í mýrun-
um í kring, sem nú er búið að rækta
og gera að túnum. En rafmagns-
veitan, og fyrst og fremst hitaveit-
an, hafa stuðlað að því, að þessi
störf féllu niður með öllu. Bæjar-
bragnum í bænum fyrrum hefur
verið lýst í mörgum ritum. Var þá
fremur fátt til skemmtunar lengst
af. Á vetrum voru dansleikir Og l.íkfylgd i Hankastrœti. Myndin mun vera tekin fyrir siðustu aldamát.
ð I e g t
h e i m i i i s r i t
HEIMA ER BEZT ■ Heimilisblað með myndum • Kemur út mánaðar-
lega • Áskriftagjald kr. 67.00 • Útgefandi: Bókaútjráfan Norðri •
Ábyrgðarmaður: Albert J. Finnbogason • Ritstjóri: Jón Björnsson •
Heimilisfang blaðsins: Pósthólf 101 Reykjavík • Prentsm. Edda h.f.
Efnisyf irlit
Bls. 67 Úr endurminníngum Magnúsar læknis
Hjaltasonar.
Kristmundur Bjarnasqn.
— 71 Frá Grímstugu í Vatnsdal,
EFTIR ÞORSTEIN KONRÁÐSSON.
— 74 Á förnum vegi,
EFTIR PÁL ÓLAFSSON.
— 76 Milli svefns og vöku,
EFTIR BjÖRN ÞORKELSSON.
— 80 Frá Algeirsborg til Bou Saada,
EFTIR SlGURJÓN FRÁ ÞORGEIRSSIÖÐUM.
— 86 Vinnubrögð,
EFTIR HELGA VALTÝSSON.
— 87 Um börn.
— 90 Fjallabúar, framhaldssaga,
EFTIR KRISTIAN KrISTIANSEN.
— 96 Myndasagan: Óli segir sjálfur frá.
Skrítlur og margt fleira.
Frá liðinni tíð