Heima er bezt - 01.04.1958, Blaðsíða 7
frá kl. 13—15 á sunnudögum, en auk þess hef ég eftir
beiðni sýnt það skólum og ferðamönnum, einkurn hóp-
ferðum. Fyrir hefur komið, að um 300 manns hafa
heimsótt safnið á einum degi. — En viltu nú ekki líta
ögn á safnið sjálft?
Við slítum nú samtalinu í bili, en tökum að skoða
safnið. Eins og allir þeir mörgu vita, sem það hafa séð,
er því smekklega fyrir komið, og húsrýmið, sem er í
minnsta lagi, er notað mjög haganlega. Mundi engum
ókunnugum koma annað til hugar, en safninu væri fyrir
komið af sérmenntuðum manni, sem fengið hefði mikla
þjálfun í meðferð safna og varðveizlu safngripa. En
þarna hefur einungis til komið hagleikur og smekkvísi
Kristjáns sjálfs, því að engin söfn hefur hann skoðað
önnur en Náttúrugripasafnið í Reykjavík. En auk þess
að gæta safnsins, hefur hann unnið ötullega að því að
afla því gripa. Hefur Náttúrugripasafnið í Reykjavík
látið því margt gott í té, og eins Dýrasafnið í Kaup-
mannahöfn.
Aðalkjarni safnsins eru fuglarnir, enda eru þeir eftir-
læti Kristjáns. Þarna eru nú 112 tegundir fugla. Af þeim
eru 98 íslenzkir, eða skotnir hér á landi. Þá eru þar egg
86 fuglategunda, en af þeim hafa 72 verpt hér á landi.
Margt er þarna fáséðra íslenzkra fugla, og verður æði
mörgum starsýnt á þá, en þó vekja líklega sumir erlendu
fuglarnir, eins og páfagaukar og flamingóar, meiri at-
hygli gestanna. Og þá má ekki gleyma eggjum strúts og
kólibrífugls, er liggja þar hlið við hlið í sýningarborð-
inu. En starsýnast hygg ég þó flestum verði á geirfugl-
inn, enda mun hann vera eitt inesta listaverk Kristjáns.
Eins og kunnugt er, þá er geirfuglinn löngu útdauður
og geirfuglshamir næsta fágætir og hin mestu dýrindi
hvers safns, sem eignazt getur. Einu sinni datt Kristjáni
í hug, hvort ekki mætti búa til gervigeirfugl úr svart-
fuglahömum, og smíða á hann nef og annað, er þyrfti.
Hann tók sig því til og kynnti sér nákvæmlega mál og
lýsingar af geirfugli, sneið niður svartfuglahami og setti
saman svo haglega, að hvergi sér missmíði á. Mun fáum
detta annað í hug, sem fuglinn sjá, en að þarna sé um
raunverulegan geirfugl að ræða. Síðar bjó Kristján til
annan geirfugl fyrir Jóhannes á Borg, en Jóhannes á
ans. Var þetta á árunum 1936—37. Safn sitt geymdi hann
á skrifstofu sinni á Eimskip og sumt í kössum, og fór
þar fremur illa um það. En eins og þú veizt, þá varð
þetta safn vísirinn að Náttúrugripasafni Akureyrar.
Segðu mér eitthvað um safnið, það er hvort sem er
að langmestu leyti þín handaverk, eins og það er nú.
Fyrstu tildrögin voru þau, að í febrúar 1951 gekkst
Dýraverndunarfélagið hérna í bænum fyrir því, að
halda sýningu á safni Jakobs Karlssonar. Sýningin var
haldin í Barnaskólanum, og sá ég um fyrirkomulag
hennar. Aðsókn að sýningunni var góð, og var þá sýni-
legt, að almenningur hafði hug á þessum hlutum, og
nokkru síðar bauð Jakob Akureyrarbæ safnið að gjöf,
ef bærinn vildi koma upp sýningarsal. Var boðið þegið,
en engu að síður var safnið á hrakhólum fyrst um sinn.
Voru flestir gripir þess geymdir í kössum fyrst uppi í
Barnaskóla en síðar aftur niðri á Eimskip. Loks var því
búinn staður í Slökkvistöðinni og opnað þar almenn-
ingi 3. ágúst 1952. Þar var það til ársbyrjunar 1956, en
þá var það opnað í húsakynnum þeim, sem við erum
nú í, í Hafnarstræti 81, hinn 11. febrúar það ár.
Og enn stendur til að flytja það, er ekki svo?
Jú, en við skulum vona, að það verði ekki nema hér
uppi á loftið. Þetta hafa verið óhæfilegir hrakningar á
safninu, að þurfa að flytja það sex sinnum á einum sex
árum.
Hvernig hefur svo aðsóknin verið þessi ár?
Hún hefur orðið miklu meiri en mig hefði nokkurn
tíma grunað. Alls hafa um 13000 gestir komið á safnið
síðan það var opnað, óg hefur það þó aðeins verið opið
Or Náttúrugripasafni Akur-
eyrar. Geirfuglinn, sem Kristján
bjó til, til vinstri. Hauskúpur
af sauðnautum á vegg. í skáp-
unum: fuglar og spendýr.