Heima er bezt - 01.04.1958, Blaðsíða 19

1 bóklegum tíma, sem ég sat einnig í innan þessa
skóla, fengu nemendur einnig verkefnablöð í sambandi
við lexíuna, sem í var farið, og áttu þeir líka að skila
þeim vikulega, og virtist mér sem það myndi vera
megin heimavinnan.
Hinn skólinn, sem hér skal skýrt frá, er rekinn í
sambandi við ríkisskólann í Minneapolis. Er þetta nokk-
urs konar tilraunaskóli og tiltölulega fámennur, eða
um 450 nemendur. Eru þeir valdir úr stórum hópi um-
sækjenda, og einkum valdir þeir, sem hyggjast leggja
stund á kennslu að loknu framhaldsnámi.
f skóla þessum er kennslan einkum miðuð við hið
praktíska h'f og starf í þjóðfélaginu, og fer hún fram í
æfingum og sjálfstæðu starfi nemendanna, svo mjög sem
framast er kostur á. Ég hlýddi þar á kennslu í dýra-
fræði. Viðfangsefnið var fuglar, aðallega endur. Stund-
in hófst með því, að kennarinn flutti stutt erindi, þar
sem hann benti nemendunum á, hvað þeir skyldu helzt
.leggja áherzlu á, af því sem þeir hefðu heyrt, lesið
eða kannað sjálfir um endurnar. Benti hann á ytri
lýsingu fuglsins, kynsmun, hreiðurgerð, fæðu og ýmis
önnur atriði í lifnaðarháttum. Að því búnu gaf hann
nemendum nokkrar mínútur til spuminga um það, sem
þeir kysu að vita nánar, og notuðu sumir það, og gaf
hann þeim greið svör. Var þá liðinn um þriðjungur
stundarinnar. Síðan benti hann nemendum á safn af
bókum og bældingum um þetta efni, og var það í
handbókasafni skólastofunnar. Sagði hann þeim, að
velja úr því, það sem þeim mætti að gagni koma. Síðan
fór hann út, en nemendur áttu að sjá um sig sjálfir, það
sem eftir var tímans. Þó var inni hjá þeim kennari,
sem var gestur til að læra kennslu. Ég beið einnig, því
að mig fýsti að sjá viðbrögð nemandanna. Sumir tóku
þegar til við verkefni dagsins, og vora þeir flestir,
skiptu þeir sér í smáhópa, sem unnu saman, en þó voru
sumir, sem kusu að vera einir. Aðrir fóru að rjála
við smásjár eða eitthvert annað verkefni frá fyrri stund-
um, en nokkrir fóru að rabba um daginn og veginn
og létu alla fugla eiga sig, en þeir voru langtum fæstir.
Við kennararnir tveir spjölluðum saman og gengum
um bekkinn og fylgdumst með, hvað gerðist, voru
nemendur sífellt að koma til okkar og leita ráða, og
kendi ég þar einum að meðhöndla smásjá, en af góðum
og gildum ástæðum gat ég lítið frætt þá um amerískar
endur.
Að loknum tímanum átti ég alllangt tal við kennar-
ann. Sagði hann mér að fyrir þeim vekti, að námið
yrði sem mest sjálfsnám eftir æfingum og bókum, og
gæfist sú aðferð vel, en þess yrðí að gæta, að hér væru
valdir nemendur. Til þess að auka við handbókasafnið
kvaðst hann safna öllu prentuðu máli, sem hann kæmist
yfir, blaðaúrklippum og þess háttar, sem eitthvað snertu
náttúrufræði, og hafa það til afnota. Kvað hann slíkt
hafa komið að ótrúlegum notum.
Aðstoðarskólastjórinn sýndi mér síðan skólann, sem
er furðumikið hús á mörgum hæðum, enda má segja,
að allt sé þar kennt milli himins og jarðar. Sagði hann
mér að stefnuskrá skólans væri, að gefa nemendum
kost á menntun í hverri þeirri námsgrein, sem hugur
þeirra stæði helzt til, og sýnt væri, að þeir gætu unnið
þjóðnýtt starf í, þegar út í lífið kæmi. Af þessum sök-
um er meiri fjölbreytni í þessum skóla en öðrum
high schools í Bandaríkjunum, því til þess er ætlazt, að
allir finni eitthvað við sitt hæfi. Jafnframt því sem nem-
endur njóta kennslu, er leitast við af hálfu skólastjóm-
ar að fylgjast sem allra bezt með hverjum einstökum
nemanda, bæði með einkasamtölum kennara við þá,
svo og af þeim störfum, sem þeir leysa af hendi. A
þennan hátt er reynt að finna, til hvers þeir eru bezt
hæfir, og þá jafnframt leitazt við að beina þeim inn
á þá braut, sem hæfileikar þeirra virðast benda til. Fá
nemendur þannig góðar leiðbeiningar um framhalds-
nám og stöðuval, að skólanum loknum. Þá er vitanlega
fylgst með því, hvernig þeim sækist skyldunámið. Eru
þeim gefnir vitnisburðir, bæði fyrir það og hvað eina,
sem verða má til leiðbeiningar og skilnings á hæfileik-
um þeirra og starfshæfni. Eru vitnisburðir þessir eink-
um mikilsvirði fyrir háskólanámið síðar.
Þótt margt væri nýstárlegt innan veggja þessa skóla,
þóttu mér verknámsdeildir hans furðulegastar. Þar
voru fullkomin verkstæði fyrir hvers konar iðnað, tré-
smíði, járnsmíði, vélsmíði, prentverk, raftækni, útvarps-
og sjónvarpstækni, Ijósmyndagerð o. s. frv., einnig fyrir
það, sem kallað er homeworking, en þar heyrir til
matargerð og hverskonar innanhússtörf, saumaskapur
og búnaður herbergja o. s. frv. Var þar heil tilrauna-
íbúð, með setustofu, borðstofu, svefnherbergi, eldhúsi
o. fl., sem nemendur gátu spreytt sig á að búa hús-
gögnum og gera tillögur um breytingar. Allir nem-
endur voru skyldir til að taka námsskeið í home
working fyrstu 2-3 árin, en síðan völdu þeir sér aðal-
verkefni úr hverri þeirri grein, sem þeim lék mestur
hugur á.
Verið var að undirbúa sjónvarpskennslu í skólanum.
Var svo til ætlast, að kennarinn talaði í sjónvarp, en
nemendur margra deilda samtímis hagnýttu sér kennslu
hans. Átti að taka það í notkun nokkru eftir að ég var
þarna á ferð. Þá er kennt í skóla þessum teikning, mál-
aralist, söngur, hljóðfæraleikur, leirkeragerð og leik-
list. Er æfingaleikhús með öllum búnaði í skólanum.
Mjög vandlega er fylgzt með heilsufari nemenda og
leitast við að koma í veg fyrir sjúkdóma, enda eru alvar-
leg sjúkdómstilfelli þar mjög sjaldgæf.
Aðalbóknámsfögin eru enska, félagsfræði og saga.
En kostur er á að nema þar mörg erlend mál, en þó
ekki fornmálin, latínu og grísku. Er fommálakennsla
yfirleitt mjög lítil í amerískum skólum.
Vel var búið að kennurum. Höfðu þeir flestir einka
vinnuherbergi, en stundum voru þó tveir kennarar, sem
sömu námsgrein kenndu í félagi um vinnustofu. Auk
þess er svo náttúrlega sameiginleg borðstofa, þár sem
þeir gátu fengið sér máltíðir eða kaffi eftir atvikum.
Margt mætti vitanlega segja fleira um það, sem ég
sá í amerískum skólum, en einhvers staðar verður staðar
að nema, og læt ég því þetta sýnishorn nægja.
Niðurlag i neesta blaði.
Heima er bezt 129