Heima er bezt - 01.04.1973, Side 32
Komið er haust, og skuggar falla á ný inn í ljósveldi
náttúrunnar. Regnþrunginn haustdagur hvílir yfir höf-
uðborginni. Hreinn er á heimleið að loknu starfi á skrif-
stofunni, og hraðar sér sem mest hann má. Á strætum
borgarinnar eru óvenju fáir á ferð og hljótt yfir öllu.
Hreinn er kominn miðja vegu heimleiðis, er hann
skyndilega og óvænt er ávarpaður mjög kunnuglega:
— Sæli og blessaður gamli vinur!
Hreinn hægir gönguna og lítur snöggt við og sér
gamlan samstarfsmann sinn og spilafélaga standa ör-
skammt frá sér og rétta sér höndina. Hreinn nemur
staðar, og þeir heilsast með þéttu handabandi. En síðan
spyr þessi kunningi Hreins, er hann hefir þrýst hönd
hans fast og vinalega:
— Ertu á heimleið, gamli félagi?
— Já, svarar Hreinn og býst við að halda áfram án
þess að ræða frekar við Jón, fyrrverandi félaga sinn.
— Ég er líka á heimleið, við verðum þá samferða,
segir Jón kankvís og brosir til Hreins. Og síðan halda
þeir af stað úpp strætið.
— Jæja, kunningi, tekur Jón til máls, er þeir hafa
gengið nokkur spor. Nú er orðið langt síðan við höfum
sézt, allt sumarið og meir en það.
— Já, hefirðu ekki verið í bænum, Jón?
— Nei, ég hefi verið utanbæjar og utanlands í allt
sumar, og er alveg nýkominn til borgarinnar.
— Jæja, svo þú hefir þá sennilega frá ýmsu að segja
eftir sumarið?
— Já, vinur, ég gæti sagt þér margt skemmtilegt frá
sumrinu, og nú kemur þú heim með mér og rabbar við
mig dáhtla stund.
— Þakka þér fyrir, en ég má ekki vera að því núna,
Hreinn lítur á úrið, það er komið fast að matartíma,
segir hann afsakandi.
— Jæja, en blessaður, það hlýtur að vera allt í lagi,
svona einu sinni, þó þú mætir ekki heima hjá konunni
alveg á réttum matmálstíma.
Hreinn brosir: — Þú veizt að ég er stundvís maður,
segir hann.
— Já, já, og það er ekki nema gött eitt um það að
segja, en stundvísin verður oft að víkja fyrir rás atburð-
anna, vinur, og ég er frjálslyndur maður, eins og þú
veizt og þekkir.
Þeir voru nú komnir á móts við húsið þar sem Jón
býr ásamt öldruðum foreldrum sínum, en sjálfur er
hann ókvæntur maður. Hann er hluthafi í fyrirtæki því
sem Hreinn vinnur hjá og hefir stundum unnið þar við
bókhaldið, og þar kynntist Hreinn honum fyrst.
Jón virðist hafa fullar hendur fjár, og hfir samkvæmt
því, og heima hjá honum spiluðu þeir Hreinn og félag-
ar hans oftast nær síðastliðinn vetur. Jón veitti þeim
vel, spilafélögunum, en sjálfur virtist hann alveg geta
stillt áfengisneyzlu sinni í hóf. Hann drakk aldrei meira
cn svo, að hann yrði aðeins góðglaður, þótt félagar hans
yrðu ofurölvi. Jón var mjög laginn að græða í spilum
og hafði oft stóran skilding eftir kvöldið, sennilega oft
helmingi meira en veitingar hans kostuðu handa þeim
félögum. En Hreinn tapaði sjaldan miklu í spilum, hann
var furðulega heppinn, jafn óvanur sem hann upphaf-
lega var allri spilamennsku.
Jón býður Hreini inn með sér í húsið, en Hreinn
hikar. Hann var búinn að heita því að hafa sem allra
minnst samneyti við gömlu spilafélagana, og telur hann
sér líka það fyrir beztu, en það er að vísu allt annað, þó
að hann gangi með Jóni aðeins inn í húsið og spjalli við
hann dálitla stund, heldur en að stunda með honum
spilamennsku, og Hreinn vill ekki móðga Jón með því
að þiggja ekki þetta meinlausa boð hans. Hann er ekki
vanur því að koma þannig fram við aðra. Og niður-
staðan verður sú, að hann fylgist inn með gamla spila-
félaga sínum, en hann ætlar ekki að tef ja þar lengi.
Jón vísar Hreini inn í einkastofu sína og býður hon-
um þar sæti við gamla spilaborðið þeirra. Hreinn tekur
sér sæti, og Jón andspænis honum. Svo ríkir þögn nokk-
ur andartök. Hreinn virðir stofuna fyrir sér. Hún er
búin vistlegum húsgögnum, og honum finnst einhver
framandi blær fylla andrúmsloftið þar inni. En Jón gef-
ur honum ekki lengi tóm til hugleiðinga. Hann opúar
silfurbúinn vindlakassa sem stendur á borðinu, og býður
Hreini að reykja.
— Þessir eru nú fínir, ég keypti þá úti í Englandi,
segir Jón og brosir fyrirmannsíega. — Ég reykti ekki
aðra tegund en þessa, meðan ég var ytra í sumar.
— Þú hefir aldeilis haft það gott, maður, svarar
Hreinn, en snertir ekki við vindlunum. Hann hefir
aldrei reykt á ævinni, nema á spilakvöldunum hér síðast-
liðinn vetur, eftir að áfengið tók að svífa á hann, og
raunverulega fannst honum það alltaf vont.
— Já, svo sannarlega naut ég þess að vera frjáls mað-
ur í heimi lystisemdanna, heldur Jón áfram. — Og í
sumar lærði ég alveg nýtt og mjög spennandi spil á
þekktum næturklúbbi úti í Englandi, og það þarf ég að
kenna ykkur gömlu félögunum hérna heima, við fyrsta
tækifæri. Það er ekkert áhættusamt, en maður verður
ákaflega æstur í að spila það.
— Þú hefir líklega grætt í því drjúgan skilding, Jón,
þekki ég þig rétt, segir Hreinn og brosir.
— Já, ekki neita ég því, ég stóð mig nokkuð vel á
móti þeim brezku. Jón veitir því nú athygli, að Hreinn
snertir ekki við vindlum hans, en sjálfur kann hann
ekki við að byrja á undan gestinum og segir því
hæversklega:
— Gerðu svo vel að fá þér vindil, Hreinn.
— Nei, þakka þér fyrir, ég er alveg hættur að reykja.
— Hvað er að hevra þetta! Jæja, ég á ef til vill eitt-
hvað hérna í skápnum, sem þér kæmi betur að fá, gamli
vinur. Og Jón rís þegar á fætur og snarast að stórum
skáp sem stendur þar í stofunni, og tekur fram á borðið
tvö kristalstaup og skrautlega flösku með dökkum vín-
anda og segir ánægjulega:
— Gerðu svo vel, vinur, þetta er hæfilega blandað
ekta koníak frá Spáni.
Hreinn lítur á flöskuna og staupið á borðinu fyrir
framan sig, og blóðið þýtur í æðum hans. Hann hefir
140 Heima er bezt