Heima er bezt - 01.08.1978, Blaðsíða 25

Þorvaldur Thoroddsen leggur af stað í rannsóknarferð með Ögmundi Sigurðssyni fylgdarmanni sínum.
ferðalangar þessir misjafnir í framkomu. Oft kemur fram í
bréfum Ögmundar, hversu hann saknar hinna skemmti-
legu samvista við Thoroddsen og samræðna þeirra. Að
vísu nýtur hann þess ætíð, þegar hann er kominn til fjalla
og óbyggða, en þó er nokkur söknuður gamalla ferða nær
alltaf undirtónninn í bréfunum, er hann segir frá ferðafé-
lögum sínum, en hann skrifar Þorvaldi jafnan ágrip af
ferðasögunum. Einnig sendir hann honum margar upp-
lýsingar, sem Thoroddsen hefir síðan notað við útgáfur
Ferðabókar sinnar og Islandslýsingar.
Bréf Ögmundar eru geymd í bréfasafni Þorvalds í
Konunglega bókasafninu í Kaupmannahöfn. Ekki hefi ég
séð nokkur bréf frá Þorvaldi til Ögmundar, en ef þau eru
enn til væri vert að gefa út úrval bréfaskipta þeirra. Það
væri í senn fróðleg bók og skemmtileg.
Ein sögulegasta ferð Ögmundar var, er hann fór með
Þjóðverjanum dr. Walther v. Knebel og förunautum hans
inn í Öskju 1907. En í þeirri ferð drukknaði dr. v. Knebel
ásamt málaranum Max Rudloff í Öskjuvatni. Var margt
rætt um það slys. Ólafur Jónsson, hefir safnað öllu, sem
um það var ritað, og skráð sögu af þvi í bók sinni Ódáða-
hraun I. bindi og áður í þjóðsagnaritinu Ömmu. Bréf það
frá Ögmundi, sem hér birtist um atburð þenna, hefir
hvergi komið fram áður, og taldi ég því rétt að það kæmi
fyrir almenningssjónir, þótt ekki flytji það verulegar nýj-
ungar um atburðinn, en Ögmundur var alla íslendinga
tengdastur því, er þar gerðist.
Ögmundur kynntist dr. v. Knebel fyrst 1905, er hann
var fylgdarmaður hans um Suðurland. Geðjaðist honum
illa að honum, þótti hann hrokafullur, og hafði hann gert
lítið úr öllu, sem aðrir höfðu gert á undan honum. Lítið
hafði hann þó talað um Thoroddsen og störf hans enda
verið kunnugt um vináttu þeirra Ögmundar. Segir Ög-
mundur frá þessu í bréfi til Þorvalds 7. febr. 1906, og síðan
orðrétt: „En að hann hafi verið sendur til höfuðs yður datt
mér alls ekki í hug, en þó skil ég hann hafi verið flugu-
maður, þegar ég minnist þeirrar lítilsvirðingar, sem mér
virtist hann hafa á öllu, sem þér og aðrir höfðu gert.
.... Knebel hafði engin mælingaverkfæri, aðeins aner-
oidbaromet og klinometer. Með klinometermælingum
þóttist hann geta gert gott kort.“
Enn segir hann í bréfi til Þ.Th. 4/4 1907, eða rúmum
tveimur mánuðum áður, en lagt var af stað í Öskjuferðina,
að Knebel hafi skrifað og viljað fá hann fyrir fylgdar-
mann, og ætli hann nú að skoða Ódáðahraun. Láti hann á
sér skilja, að hann ætli að dveljast hér á landi 3-4 ár og
ferðast um allt land. Frá Öskju hyggist hann fara fót-
gangandi á Vatnajökul og skoða eldstöðvarnar frá 1904.
„Helst af öllu vildi ég losast við hann, því að hann er
óþokki og hefir gert yður illt“.
Auðséð er á þessum ummælum og fleirum, að Ög-
mundi hefir getist illa að ýmsum hinum þýsku vísinda-
mönnum, sem hér ferðuðust um þessar mundir og síðar.
Þannig segir hann í bréfi 29. október 1910 en þá hafði
Heimaerbezt 273