Æskan - 01.03.1966, Qupperneq 5

er
ska'
átta
setn
gassi
þarna í almætti sínu og stormarnir næða um heim-
utalandið, þá koma ungar þeirra úr eggjunum og bar-
uPp á líf og dauða hefst hjá þessum litlu lífverum,
reyna að halda lífinu í þessari miklu ísauðn. Mör-
n verpir egginu á ísinn en ýtir því strax með fætinum
nefinu upp undir kviðinn, svo að það liggur eiginlega
^tum hennar, en hulið húðfellingu, sem hún hefur
st á búknum, svo að eggið er í eins konar hlýjum
a- hað er eríitt fyrir fuglinn að hreyfa sig um út-
SUnartímann, og oft kátleg sjón að sjá þá hreyía sig
stað með þessa byrði sína. Ekki væri nú gott, ef gæsa-
utrna yrði að vera svona allan tímann meðan útung-
^^‘ttiminn varir, sem er um 7 vikur, enda þótt karl
. Iu,:ir færði henni fæðu. Nei, þess gerist ekki þörf, því
keisaramörgæsarinnar rtkir rnikið félagslyndi og
^Pulag. Gæsahjónin skiptast alltaf á að unga út. Meðan
ar fuglinn fer í sjóinn til að ná sér í fæðu og baða
ujj’ Wí alltaf eru þessir fuglar skínandi hvítir á bring-
Ui., 1 °g hreinir, gætir hinn fuglinn eggsins, og ef
^arhjónin vilja fara frá í einu, þá eru ævinlega
^J’ar fóstrur í grenndinni, sem taka við, því keisara-
r3n ^íeS*n er ekkt frjósamur fugl, og enn er ekki full-
uð;sakað, hvers vegna alltaf virðist vera margt af ópör-
k’k' • ernstaklingum eða ungum fuglum, eða kannski
gj. k°mlum, sem ekki eiga nein egg eða eggin farið for-
þe^nni og brotnað í öllum þessum vaktaskiptum, en
er ekki fullkannað og er enn óráðin gáta. Mör-
jflj^lrnar hópa sig sarnan í þétta hópa til að verjast hinum
sUú ^ ^n^a °g stormum. Þær, sem eru yztar í liópnum,
hi' r f veðrið, en hinar, sem inni í hópnum eru,
sk- a Slg fast hver upp að annarri og alltaf öðru hverju
y0í ast þær á að vera yztar í hópnum, og þær, sem áður
jje^t ^ztar> fara inn í hópinn til að liita sér. Þarna ríkir
j f^ipulag. — Það er bæði skemmtilegt og fróðlegt
lt0 eirtlsækja mörgæsanýlendu, þegar ungarnir eru að
itll/*r eggjunum. Hóparnir halda til töluverðan spöl
sólsk.a ísnum undir stórum ísborgum. Það er heiðskír
gljt lllscfagur, frostið um 15 gráður, snjór og ísborgir
h]jó °§ tindra í blæja logninu, og ekki heyrist nokkurt
iit)) 1 auðninni. Við förum okkur hægt, og er við nálg-
h,Vað,lóPana. heyrum við nið eða liljóð, sem líkist mest
og - a fra knattspyrnuvelli, þar sem áhorfendur hrópa
vi$ ra’ llegar mark er sett. Við komum nær og þá sjáum
•C ’
^yrum, að þetta eru ungarnir, sem láta svona. Nú
ke^^ ,lln vanalega móttökunefnd sig út úr hópnunr og
allu 1 «1 móts við okkur með því að renna sér á mag-
e'tlr ísnum. Það er þeirra aðferð við að hlaupa.
•áeð /ln reunir sér alveg að okkur og reisir sig upp
hnUs llllhlum virðuleik og allur hópurinn fer að dæmi
Uð svo er eins og fuglarnir bíði og lilusti til þess
a’ hvaða áhrif foringi þeirra hafi nú á þessa stóru
Því miður skildi vísindamaðurinn ekki mál mörgæsanna, en það
var engu líkara en þessi fugl, sem tók sig út úr hópnum og kom
til móts við hann, væri að bjóða hann velkominn fyrir hönd
hópsins, sem beið álengdar.
fugla, sem nú gerast svo djarfir að korna óboðnir í lreim-
kynni þeirra. Eina svarið, sem foringi þeirra fær hjá
okkur, eru nokkrir smellir í myndavélunum.
Þegar við höfum lokið við að mynda, leggjast gæsirnar
aftur niður á ísinn allar í einu alveg eins og eftir skipun,
og byrja að renna sér á maganum burt frá nýlendunni,
líklegast til þess að narra okkur burtu. En við látum
þær ekki gabba okkur og höldum áfram að hópnum.
Þegar þær sjá, að við liöfurn brögð þeirra að engu, reisa
þær sig allar upp og horfa á okkur aðgerðalausar og að
okkur virðist nreð hálfgerðri fyrirlitningu! Þegar við
komum í nýlenduna, sjáum við langa röð af mörgæsum
og voru það að okkur virtist allt ógiftir karlfuglar, eins
konar varðlið. Þeir stóðu þar í langri þráðbeinni röð
út frá aðalhópnum, sem hafði nóg að gera við að sinna
ungunum, sem görguðu nú sem ákafast. Varðmörgæsirnar
hreyfa sig tignarlega, næstum eins og þær fylki liði. Við
Framhald á bls. 130.
101