Æskan - 01.02.1980, Blaðsíða 34

„Sælla er að gefa en þiggja“
SMÁLEIKUR í EIXUM ÞÆTTI
LEIKSVIÐIÐ:
Stofa — með eldstæði —
sveitabýli.
LEIKENDUR:
Grámann (Karl konungur í
grárri hermannakápu), María
— bóndakona.
MARÍA (hrærir í grautarpotti
og raular)
Sjóddu nú, pottur,
þú sérð mína þraut.
Dáin er mamma og pabbi á
braut,
og börnin mín biðja og biðja
um graut.
Nei, þessi þula á nú ekki við
í dag. Börnin hafa hlaupið
ofan á vegamótin til þess
að sjá, þegar kóngurinn
ríður fram hjá. Ég verð að
vera heima, því að ég á von
á pabba úr skóginum á
hverri stundu, og honum
veitir ekki af að fá þá eitt-
hvað heitt að borða.
(Hrærir þegjandi um
stund.) Ósköp eru, að
sumir skuli alltaf þurfa að
vera svona fátækir! Bara að
fáeinir ríkisdalir hryndu nú
niður í gegnum reykháfinn!
Æ — þetta eru heimsku-
legar hugsanir. En það þarf
nú mikið til, þegar kofinn er
fullur af blessuðum börn-
unum! (Hlustar.) Jú, nú
heyri ég áreiðanlega ein-
hvern ganga um. Pabbi er
að koma heim úrskóginum.
Ég vildi að hann kæmi nú
með fugl, svoaðviðgætum
fengið steik á sunnudag-
inn. (Snýr sér að eldstæð-
inu og talar til þess, sem inn
kemur.) Hvað veiddir þú í
dag, pabbi litli? Var það
bara horaður héraræfill?
GRÁMANN: Góðan dag í
bæinn, móðir góð!
MARÍA: Góðan daginn, ó-
kunni maður! Ég hélt að
það væri húsbóndinn sjálf-
ur, sem kæmi.
GRÁMANN: Ertu þá alein
heima?
MARÍA: Já, börnin hlupu ofan
að vegamótunum til þess
að sjá kónginn ríða fram-
hjá. Sástu hann nokkuð?
GRÁMANN: Hann hef ég nú
séð mörgum sinnum.
MARÍA: Það er góður kóng-
ur, sem við höfum hér í
landinu, því að hann er ekki
drambsamur eða hégóm-
legur. Það er sagt, að
venjulegt fólk geti talað við
hann eins og jafningja sinn.
GRÁMANN: Hvers vegna
ætti fólk ekki að geta það?
Hann er nú bara syndugur
maður eins og hver annar.
MARI'A: Ja, sjáðu til, hann er
þó konungur, og því hærra
sem menn komast í met-
orðastiganum, því sperrtari
og montnari eru þeir vanir
að verða.
GRÁMANN: Já, það getur nú
verið rétt hjá þér.
MARI'A: Þeir, sem ríkir eru,
hugsa sjaldan um þá, sem
eru fátækir og erfitt eiga.
GRÁMANN: Svo-o — — Þú
ert fátæk?
MARÍA: Þú ert víst ekki mikið
ríkari sjálfur. Venjulegur
hermaður hefur sjaldan
feitan gölt að flá.
GRÁMANN: Hvað myndir þú
kaupa, ef þú eignaðist fá-
eina dali.
MARÍA: Ég myndi kaupa mér
einn grís og nokkrar kindur.
Ullin er svo góð í band og
sokka! Og svo myndi ég
kaupa kirkjuhatt handa
pabba, því að sá gamli er
búinn að þola svo lengi
skúrir og skin, að hann er
orðinn grænn af elli og
veðrum.
GRÁMANN: Heldurðu, að þú
gerðir nokkuð fleira, ef þú
fengir peninga?
MARÍA: Já, áreiðanlega! É9
myndi kaupa handa okkuf
pott á Mikaelsmessu-mark-
aðinum, því að þennan
hérna keypti ég meðan við
vorum bara tvö á heimilinu,
en nú erum við níu.
GRÁMANN: Jæja, svo að þú
hefur sjö barnamunna að
metta?
MARÍA: Hvernig veistu það?
GRÁMANN: Ég er nú vel
heima í reikningslistinni-
Fyrst er nú karlinn þinn og
þú og svo eru sjö að auki.
og það eru náttúrlega
börnin.
MARI'A: Ertu búinn að sjá
grautarsleifina mína? Hún
er úr einirót og vel sterk,
skal ég segja þér. Og ég a
aðra, alveg nýja, og hana
ætla ég að senda konunm
þinni, því að þú átt sjálfsag*
konu?
GRÁMANN: Víst á ég konU
og börn líka.
MARÍA (réttir honum nýja
sleif): Gjörðu svo vel!
GRÁMANN: Þú ert fátæk oQ
ert þó að gefa öðrum. Fu
ert gjafmild og örlát. Hef'
urðu heyrt talað um gj°f
ekkjunnar? Slíku hugarfari
fylgir blessun.
MARÍA: Presturinn kennif :
okkur, að „sælla sé að gefa
en þiggja".
GRÁMANN: Já, það er sann-
leikur. — Jæja, svo börnin
þín standa úti í snjónum °9
horfa og horfa, hvort ÞaU
sjái ekki kónginn koma og
ríða framhjá!
MARÍA: Já, — þau voru svo
áköf að fá að sjá reglulegan
kóng. Sjálf hef ég aldrei séð
kóng, svo að ég hefð1 j
gjarnan viljað fylgjast meé
börnunum, en þá hefó1
karlinn minn ef til vill komié
að tómum kofanum, fundio j
eldinn kulnaðan og engan
heitan graut í pottinum.