Almanak fyrir hvern mann - 01.01.1884, Síða 65
. 59
eða miðandi til að grípa inn i íramkvæmda-frelsi þeirra.
Hagur þjóðarinnar útheimtir að hún megi óhindrnð finna
að hveijnm opinherum embættismanni, og hverri opin-
berri framkvæmd eða r&ðstöfun. Það er hagur ins
ríkjandi flokks, hvort heldur stórmennið er í þjóðveldi
r eða einveldi, að sölsa undir sig endalausan fjölda af rang-
látum einkaróttindum, sem stundum miða tíl að fylla
þess sjóð á kostnað þjóðarinnar, en stvmdum að eins til
að tildra þvi upp yfir aðra, eða með öðrum orðum, til að
litillækka og níða aðra undir það. Yerði nú þjóðin ó&nægð,
sem að Hkindum fer undir slikri stjóm, þá, krefur kon-
ungsins og stórmennisins hagur, að henni só haldið &
l&gu uppíræðingar- og mentunar stigi, að vakin sé mis-
klið og sundurþykki og jafnvel séð fyrir þvi, að þjóð-
inni vegni ekki of vel, til þess hún verði ekki „striðalin
og slái útundan sér“, samkvæmt gnmdvallarreglu Biche-
lieu’s kardinála i hans alræmda pólitiska erfðaskjali.
(Stuarí MíU).
w Margir stjómfræðingar vorra tima halda þeirri setningu
fram svo sem einhlítri, að engin þjóð megi verða ftj&ls,
fyr en hún sé hæf til að nota ftelsi sitt. Þessi aðal-
setning er i alla staði samboðin flónshausnum í dæmi-
sögunni, sem einsetti sér, að fara ekki i sjó, fyrri en
hann kynni að synda. Eigi mennimir að híða eptir
frdsinu þangað til þeir eru orðnir vitrir og góðir i þrcd-
dóms- standinu, þ& mega þeir sannarlega biða til eilifðar.
(Macaulay).
Vanalega hrósa menn einungis til þess að sér verði
hrósað aptur. (Bochefoucauld'■).
r Ef vér yiljnrn læra að þekkja nkuggahliðar mannsins,
þá þurfum vér ekki annað en að sjá haun i sólskini
meðlætisins; þ& mun vist ekki vanta skuggana.
(Eötwös).
Skoðanir hafa aldrei orðið reknar úr landi með spjót-
um, sverðum eða fallhyssum. Vopnavaldið hefir engin
vamarr&ð að setja móti þeim. Meðhverju &þ& aðmæta
;i þeim? Með fyrirlitningu, efþær em áengu bygðar, með