Iðunn : nýr flokkur - 01.04.1916, Side 89

IÐUNN]
Dvöl min í Danmörku.
385
eigið sjálfur að ráða úr þeim vanda«. »líg læt mig
það litlu skifta«, segir Brandes, »en rengi ekkert af
því sem þær segja mér eftir kennurum sínum. Þær
eiga öll trúarefni við sjálfar sig, þegar þær þroskast«.
Það varð ég að liafa. »Auðvitað«, bætli hann við,
»varð ég um stund að vaða eld«.
Brandes var vinur íslands og þekti all-vel hók-
mentir vorar, en tungu vora miður eða ekki. En alla
pólitik á Norðurlöndum, og okkar sérstaklega, mis-
skildi hann gersamlega, kvað það þykja hlægilegur
smásálarskapur úli í löndunum, þegar þessar smá-
feldu bræðraþjóðir hér á Norðurlöndum lægi í rifrildi
út af smámunum. Því var það að Brandes líkti okk-
ur við Amakara-kerlingarnar! Iðraði hann þó þess,
og skrifaði mér langt hréf til afsökunar, kvaðst hafa
sluifað svo háðslega um þær sakir, al' því hann vildi
láta sér bíta, en aðrir þyrði ekki að segja okkur
sannleikann, enda væri það sannfæring sín, að okkar
ónot við Dani og sjálfsmensku-ofrembingur væri
okkur jafnt til skaða sem minkunar. Eg sagði honum
aftur fulla mína meiningu; og einkum sagði ég, að
mig hefði furðað á, livað samlíking hans væri honum
ósamboðin hvað smekkvísina snerti.
Þegar öll hans rit voru prentuð, vann hann að því
'erki sjálfur, og var hann þá á Frakklandi og skrif-
aði mér þaðan: »Ég hími hér mér til heilsubótar,
ug verður þetta annaðhvort síðasta eða næst siðasta
kastið, sem ég fæ, en nú á ég að verða ódauðlegur;
€kki vantar það, að bagginn sé stór, sem innilieldur
,nin opera omnia, en þakkarvert er, ef meira nær
ódauðleikanum en svarar litlu kveri. Nú, það yrði
þó vísir af »lífinu eftir þetla«. Nú er Brandes kominn
a 8. tuginn, og þó rita fáir skemtilegri greinar en hann,
enda er það alt í smærri stíl. En þeir sem vilja nánar
fcynnast lionum, verða að lesa bækur hans og sér í lagi
^Endurminningar hans um sjálfan sig og samtíð sína«.