Kirkjuritið - 01.01.1935, Blaðsíða 36

24
Benjamín Kristjáiisson:
KirkjuritiS.
arnar væri þess eðlis, að sæmd og drengskapur þætti
í að efna þær.
Þess var iðulegast strengt lieit, að drepa spellvirkja
eða iildýri, vinna konur eða ríki, eða fylgja drengilega
einhverjum mönnum eða málstað — eða, ef mikil var-
færui var með, að vera þó ekki verrfeðrungur.
Má í því sambaudi minna á heitstrenging Haralds
konungs liárfagra, að skera ekki hár sitt eða skegg, fyr
en hann hefði unnið allan Noreg, eða heitstrenging
þeirra Hróars og Harðar, Geirs og Helga um að brjóta
hauginn. — Heitstrenging Hallsteins um að halla eigi
réttum dómi, ef sér sé trúað til dygða um, eða lieit-
strengingar Ingólfs og Leifs.
Heitstrengingar þeirra Jómsvíkinga er gott dæmi um
þennan merkilega sið:
Sveinn konungr mælti:
„Það veit eg menn gert hafa jafnan að góðum veizl-
um, þar sem mannval er gott saman komið, að menn
hafa strengt heit sér til skemtunar og ágætis, og er eg
þess fúss, að vér freistum þess gamans. Strengdi þá
Sveinn konungur þess heit, að vinna ríki af Aðalráði,
Sigvaldi að vinna ríki af Iiákoni jarli, Þórkell hávi að
flýja eigi og fylgja vel Sigvalda, og á sömu leið mælti
Vagn Ákason og allir Jómsvíkingar.
En einkum er atliyglisverð heitstrenging Bjarnar
brezka, „að fylgja Vagni fóstra sínum, svo sem honum
entist drengskapur og vit“.
Þessi maður einn virtist sjá hættuna, sem því gat ver-
ið samferða, að vera of ör á heitstrengingar, nema um
leið væri gætt alls drengskapar, og þó voru þessar heit-
strengingar allar drengilegar eftir þeirrar tíðar mæli-
kvarða.
En það, sem ég vildi einkum draga athyglina að um
allar þessar heitstrengingar, er það, að annaðhvort voru
þær framkvæmdar eða lífið lagt i sölurnar. Það var
enginn millivegur lil - það var ekki unt að lækka seglin.