Kirkjuritið - 01.11.1937, Blaðsíða 25

Kirkjuritið. Guðmundur biskup góði Arason.
361
um í Noregi eða í öðrum landsfjórðungum, og loks er
hann fær að setjast að á Hólum í elli sinni í sæmileg-
um friði, er hann þó haldinn sem fangi á stólnum með
tvo þjónustumenn, verður að liafast við i einni stofu,
þar sem hann svaf og' mataðist og söng allar tíðir, fékk
engu að ráða og naumast því að gefa nokkra ölmusu.
Þá var hann og farinn að kröftum og sjónin að þverra.
1 fjarveru biskups var kirkjan iðulega saurguð af
hlóði og embættagerð bannfærðra manna. Fyrirlitin
voru öll boð og bönn biskups og leitast við að gera bon-
um alt til skapraunar og niðurlægingar, bann er jafnvel
kvalinn og hrjáður líkamlega. „Svo veraldarfullir voru
þessir tímar“, segir i Guðmundar sögu Arngríms, „ að
þeir máttu sannligar heita samlialdin nátt, en lýsandi
dagar. Því að andlegt ljós var mörgu lijarta löngu horfið,
en sá inntekinn i leiðsögu, sem alla sína tíma gekk i
myrkrum“. „Harmanlig var þessi kristni, sumir kenni-
menn lögðu sitt embætti með ótta Guðs og biskupsins,
en aðrir fyrir mannlega hræðslu, eða fluttu það fyrir
kúgan eður eigina óhlýðni. Höfuðkirkja, allra móðir,
situr í sorg og sút, sem útlæg frá sínum formanni — en
hver lifði sem lvsti, því ei var sá er um vandaði“.
Þó að Guðmundur biskup færi þannig balloka í I)ar-
áttu sinni fyrir valdi og vegsemd kirkjunnar, svo sem
við var að búast á jafn guðlausri og ósiðaðri öld, mátti
þó segja, að hann héldi að vissu leyti velli. Hann héll
velli í því, að aldrei er nokkur bilbugur í lund hans.
Aldrei gefur hann eftir um hársbreidd frá því, sem hann
áleit að rétt væri. Og eigi liðu heldur meir en sextán
ár frá þvi að hann lagðist á líkfjöl til þess er veðurkend
var á Alþingi stefna sú, er hann liélt fram í kirkjumál-
um, og áður hafði barist fyrir hinn heilagi Þorlákur
biskup.
Ef leita skal orsakamia fyrir hrakningum og óförum
Guðmundar biskups, ])á eru þær sumar augljósar, en
aðrar duldar í skapi hans. Það sýnist í fljótu hragði