Kirkjuritið - 01.03.1943, Side 4
Marz.
Sjálfstæði.
i.
Sjálfstæði liefix- löngum þótt eitt hið eftirsóknarverð-
asta hnoss hverjum manni, og það því fremur sem meir
hefir að því kreppt.
Þó gjörast nú margar undantekningar frá því á sið-
ari árum. Eru það ískyggilegustu tákn tímanna, og skyld-
um vdr sízt láta blekkjast af þeim.
Vér þurfum að skilja og meta þetta liugtak rétt.
Margir virðast ætla, að sjálfstæði sé umfram allt í
því fólgið að standa æfinlega fast á því, er þeir hafa
einu sinni sagt eða tekið fyi’ir. En það er iðulega ekki
annað en einþykkni og sérgæðingsháttur, oftraust á eig-
in glöggskyggni og gáfum, er leiðir til hroka.
Enn er oft svo til orða tekið, að sá maður sé sjálfstæð-
ur. sem er það efnalega. Og margir lifa og strita, eins
og nxeð þvi væri allt sjálfstæði fengið. Enda getur það
einnig vei’ið mjög mikilsvert og stutt að inni-a sjálfstæði.
En þó þarf það engan veginn að fara saman. Kjarni per-
sóixuleikans getur verið ósnortinn fyx-ir því, hjartað þræl-
bundið kotungstijarta. Sjálfstæði grundvallast ekki á
neinu hið ytra.
Sjálfstæður maður er sá einn, sem reynist trúr hinu
hezta og dýpsta í sjálfum sér. Hann hefir fundið sjálfan
sig. Hann breytir fagnandi eftir helgu lögmáli, sem rit-
að er í sál lians. Hann er frjáls.
Hvernig vei’ða meixn sjálfstæðir?
Eitt höfuðskilyrðið til að ná því marki mun einbeiting
viljans í fylgd við lxeilræðið forna: Þekktu sjálfan þig.
Mönnum er holt að horfast í augu við það, sem þeir