Kirkjuritið - 01.01.1952, Síða 33

ÞJÓÐFÉLAGSVANDAMÁLIN OG KIRKJAN 31
mennsku, heimspeki, íþróttir og listir. Líkamlegt erfiði
var þeim hins vegar talið ósamboðið. Þrælar voru því óhjá-
kvæmilegir til að gegna öllu líkamlegu erfiði og leysa dag-
leg nauðsynjastörf af höndum.
Meðferð þræla var oft ómannúðleg. Segja má, að kristn-
in hafi leyst þetta vandamál að nokkru leyti og á rót-
tækan hátt, þar sem fyrstu kristnu söfnuðirnir saman-
stóðu að meira eða minna leyti af þrælum. 1 söfnuðunum
nutu þeir virðingar á við frjálsa menn, og litið var á þá
sem jafningja. 1 stuttu máli sagt varð öll meðferð þræla
smátt og smátt mannúðlegri eftir því, sem áhrif kristin-
dómsins jukust og náðu að breyta lífsskoðun manna og
hugarfari. —
Ég bendi aðeins stuttlega á þetta eina dæmi úr sögu
fortíðarinnar, en auðvitað má segja, að hver öld og hver
kynslóð hafi átt við sín ákveðnu þjóðfélagsvandamál að
etja, og mörg voru þau mjög alvarleg og erfið viðfangs.
En það hygg ég mála sannast, að kirkjan hafi að jafnaði
látið vandamál þjóðfélaganna til sín taka. Hún hefir lagt
fram sinn hlut að því að leiðrétta ranglætið í veröldinni
og gera einstaklingana andlega frjálsa menn, þrátt fyrir
mörg misstigin spor valdamanna kirkjunnar á ýmsum tím-
um. Sagan geymir sannleikann. Sú saga skiptir oss miklu
máli og er lærdómsrík, en meira máli skipta oss þó vanda-
mál nútímans, sem vér lifum og hrærumst í. Ætti ég að
telja upp vandamál þessarar þjóðar nú, vissi ég varla,
hvar byrja skyldi né hvar enda. Og þó ber oss siðferðileg
skylda til að gera oss grein fyrir þeim öllum, því að alls
staðar eigum vér hlut að máli, beint eða óbeint.
Áfengisvandamálið þekkja allir að nokkru, en af því
stafar þjóðinni ógnþrungin hætta í nútíð og framtíð. ís-
lendingar hafa neytt áfengra drykkja síðan landið byggð-
ist, en drykkjuskapur kvenna og unglinga er tiltölulega
nÝtt fyrirbrigði hér, og við það verður málið enn alvar-
legra. Það er sorglegra en orð fá túlkað að sjá heilbrigð-
an æskumann, sem framtíðin og hamingjan brosir við,