Kirkjuritið - 01.01.1952, Blaðsíða 59

JÁTNINGARRIT ÍSL. KIRKJUNNAR
57
meyjarfæðinguna, upprisu holdsins, útskúfun óskírðra
barna til ævinlegs kvalalífs með djöflum, fyrirhugunar-
kenningu, sem dæmir mikinn hluta mannkyns til sama
staðar — og jafnvel yrðu þeir að vera innilega sammála
um, að hver sem vill verða sáluhólpinn, þurfi umfram
allt að halda kaþólska trú, eins og segir í Aþanasiusar-
játningunni. Þeir þyrftu og að hafa haft brennandi sann-
feringu fyrir hinni háfleygu guðfræði sömu játningar,
að sá glatist efalaust eilíflega, sem ekki tignar einn guð
í þrenningu og þrenningu í einingu og megi menn þó
hvorki blanda saman persónum né aðskilja verund þeirra
°g séu þó ekki þrír guðir, heldur einn guð o. s. frv.
Hafi þetta vakað fyrir löggjöfunum og sé það raunveru-
lega tilætlun þeirra, að hér gildi nákvæmlega sama trú,
sem Kristján þriðji tróð upp á íslendinga, til þess að geta
látið greipar sópa um kirkjugózin, þá væri kannske ástæða
til að ætla, að stjórnarskráin væri þarna nokkum veginn
spegilmynd af trúarþroska þjóðarinnar, og því næði það
tilgangi að framkvæma þessi lög, eins og höf. þykir eðli-
legast.
En niðurstaða hans er í stuttu máli þessi: Líta ber á
hin spámannlegu og postullegu rit (þ. e. Ritninguna) sem
eins konar stjómarskrá kirkjunnar. Trúarjátningarnar og
skýringarrit siðbótarmanna verða hins vegar að teljast
elmenn lög um trúarkenninguna, þangað til þeim er hmnd-
ið með dómi, er leiðir í ljós að annað teljist réttara.
^etta verður að dæmast í einstökum atriðum eftir þvi,
hvað frábrigðið telst mikilvægt.
Fyrsta spurningin, sem vaknar við lestur þessarar rit-
gerðar, er sú, hvaða þýðingu það hafi yfirleitt að binda
trú manna við lagabókstaf? Er hægt að láta menn trúa
nokkru, þótt þeim sé skipað það með lögum? Naumast
þar, sem hugsunarfrelsi ríkir, nema tekin sé í notkun marg-
íalt öflugri áróðursvél en íslenzka þjóðkirkjan er, svo sem
kirkjuagi og refsingar, ef út af er brugðið. Þessi aðferð
var notuð áður fyrr á rétttrúnaðaröldinni og er enn í