Kirkjuritið - 01.01.1952, Page 36

34
KIRKJURITIÐ
og þarfir hvors annars. Væri slíkur vilji til staðar, myndu
allar vinnudeilur leysast fljótt og valda litlu tjóni.
Ég hefi nefnt hér þrjú dæmi um vandamál þessa þjóð-
félags á vorum dögum. Ekkert þeirra getur dulizt hugs-
andi mönnum og ýmis fleiri og áþekk mætti nefna. En
þegar rætt er um þjóðfélagsvandamálin, er því sjaldnast
gaumur gefinn sem skyldi, að þjóðin er búin vanda ann-
ars eðlis og að þangað má rekja rætur flestra eða allra
þeirra félagslegu vandamála, sem þjóðinni stafar hætta
af í nútíð og framtíð. Þar er ef til vill alvarlegasta þjóð-
félagsvandamálið. Þetta frum-vandamál er sprottið af hug-
arfari fólksins og lífsstefnu þess.
Þjóðin er sundruð og ósamtaka, og hvemig ætti því að
vera annan veg farið, eins og allt er í pottinn búið? Starf-
semi stjómmálaflokkanna er sízt slík, að hún stuðli að
einhug og einingu. Og málgögn flokkanna, blöðin, sem
orðin em því nær eina lestrarefni fjölda manna, bæta þar
ekki úr skák. Þetta er því hættulegra, þar sem blöðin
orka meira en flest annað á almenningsálitið, á dómana
um menn og málefni.
Og það em fleiri alvarlegar meinsemdir í fari þjóðar-
innar. Hinar fornu dyggðir, sem forfeður vorir vom búnir
í ríkum mæli, em að verða lítið meira en nafnið tómt,
eða jafnvel virtar að vettugi. Nægjusemi, virðing, þakk-
lætiskennd og drengskapur má sín nú allt of lítils. 1 stað
nægjusemi gera nú flestir, háir og lágir, flokkar og stétt-
ir, kröfur, oft ósanngjarnar og óheilbrigðar kröfur til alls
og allra, nema sízt til sjálfra sín. 1 stað virðingar kemur
virðingarleysi fyrir mönnum og málefnum, ekkert er
lengur heilagt, hvorki á himni né jörðu. 1 stað þakklætis-
kenndar, sem áður var svo einlæg og rík með þessari þjóð,
mætir oss nú vanþakklætið hvarvetna. Allt virðist talið
sjálfsagt, fátt þakkarvert. Drengskapur var höfuðdyggð
vorra heiðnu forfeðra og síðan öldum saman. Nú virðist
mjög skipt í tvö hom. Hins vegar ber mikið á óheiðar-
leika, festuleysi og margvíslegri spillingu, samsekt og yfir-